Geçtiğimiz günlerde Türkiye'ye gelen Angelina Jolie'nin; Hepatit C hastası olduğu ve Prof. Dr. Yaman Tokat'tan da görüş aldığı iddia edildi. Yaman iddiayı yalanlasa da, akıllarda soru işareti oluştu: Bir Hollywood yıldızı nakil için Türkiye'yi seçer mi? Bu soruyu dünyada en fazla karaciğer naklini yapan Türk hocalara sorduk. İşte hocaların 15 yıl önce teşhis edilemeyen ve genellikle de gizlenen bu hastalık ve karaciğer nakli hakkındaki yorumları:
Prof. Dr. MÜNCİ KALAYOĞLU
(Memorial Organ Nakli Merkezi Başkanı)
AMERİKA'DAN NAKİL İÇİN GELENLER VAR
Jolie'ye Türkiye'de nakil yapılmasının doğru olup olmadığına ben karar veremem. Ancak Türkiye'de de organ naklini başarıyla gerçekleştiren birçok merkez var. Biz de bu işi Amerikalılar kadar iyi yapıyoruz. Ben 30 sene Amerika'da çalıştım. Eğer oranın doktoru olsam, Angelina Jolie'nin buraya gelmesine izin vermezdim. Bence onlar da bu işi bize bırakmayacaktır ama tabii ki kendi isteği ile burada da nakil olabilmesi mümkün. Dördüncü dereceye kadar yakın akrabalarından birinden uyumlu karaciğer alınıp nakil gerçekleştirilebilir.
'EN İYİ' DİYE BİR MERKEZ YOK Dünyada karaciğer naklinde 'en iyi şu' denecek bir merkez yok! En iyiler var, Türkiye'de de var. Amerika'daki UCLA (University of California, Los Angeles) bu merkezlerin en başarılılarından biri. Orada Prof. Dr. Hasan Yersiz de görev alıyor. Bizim de yurt dışından pek çok hastamız olduğu gibi; Amerika'dan da canlıdan canlıya organ nakli için gelen hastalarımız var.
Prof. Dr. YAMAN TOKAT
(Florence Nightingale Organ Nakli Merkezi)
EN İYİ MERKEZi İSTERSE türkiye 'ye gelmeli ! Bir Hollywood yıldızına karaciğer nakli yapılacaksa, bunun için dünyadaki en iyi yer Türkiye'dir. Fıtık ya da apandisit ameliyatından bahsetmiyoruz. Türkiye özellikle canlıdan canlıya nakillerde, dünyanın en iyi yeri oldu. Angelina Jolie'yi muayene edip nakil önerdiğim söylendi ama böyle bir görüşme olmadı. Ancak olma olasılığı yüksek olduğu için bu söylentinin yayıldığını düşünüyorum. Kendisinin Hepatit- C olup olmadığı bile kesin
değil.
PROF. Dr. SEZAİ YILMAZ
(Malatya İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü Başkanı)
AKRABA DEĞİLSE KURULA GİDER Bizim yasalarımıza göre; başka milletten olan birine kadavradan bağış yapılamıyor. Bizde ameliyat olabilmesi için canlı bir verici ile gelmesi lazım. Bizim ülkemiz; hem Avrupa, hem de Amerika'dan iyi bir durumda. Mehmet Haberal, Münci Kalayoğlu ve Yaman Tokat gibi hocalarımız karaciğer nakillerinin önünü açtı. Biz de onların izinden gittik. Biz Malatya'da apandist ameliyatından daha fazla karaciğer nakli yapıyoruz. Geçen yıl 222 nakil yaptık. Bu iddia doğruysa, Türkiye'de ameliyat olması çok doğru bir karardır. Son yıllarda Türkmenistan, Gürcistan, Azerbaycan, Sudan, Mısır, Irak, Suriye, Lübnan ve Rusya'dan gelen hastalarımızın sayısında da artış var. Akrabalık yoksa, Jolie'ye organ vermek isteyenlerin etik kuruldan geçmesi gerekiyor. Etik kurul organ satışını engelliyor.
Prof. Dr. ALPER DEMİRTAŞ
(Antalya Medical Park Hastanesi Organ Nakli Merkezi Direktörü)
ANGELINA İÇİN LİSTEYE GİRENLER ŞUURSUZDUR! Bizim yasalarımıza göre; bir yabancının Türkiye'de karaciğer nakli olabilmesi için, ulusal bekleme listesine girmesi gerekir. TC kimlik numarası ile kayıt alınıyor. Türk vatandaşı olmadığı sürece, kadavradan nakil yapılması mümkün değildir. Biz de birçok yabancı hastaya nakil yapıyoruz. Canlı vericili nakillerde yapılan koşullar geçerli oluyor. Kendisinin veya eşinin dördüncü dereceye kadar akrabalarından nakil yapılabiliyor.
TÜRKİYE EN İYİLER ARASINDA Şu anda dünyada karaciğer nakli yapan pek çok merkez bulunuyor. Amerika'da 100'e yakın merkez var. Japonya ve Kore'deki hastaneler çok ilerlemiş durumda. "En iyi merkez şuradadır" demem mümkün değil ama Türkiye'deki merkezlerin de dünyanın en iyileri arasında olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Bir Türk vatandaşı "Ben Angelina Jolie'ye karaciğerimi bağışlamak istiyorum" dese bile, böyle bir şey mümkün değil çünkü akraba olmayanların ilk önce etik kurula girmesi gerekir. Ayrıca bu çok da şuursuz bir davranış olur. İnsanlar kendi akrabalarına bile organlarını vermeye çekiniyor.
5 BİN KİŞİ ÖLÜYOR
Türkiye'de 20 bin kişi böbrek, 2-3 bin siroz hastası karaciğer beklerken; birilerinin sırf ünlü diye, Angelina'ya organını vermek istemesi ve sıraya girmesi çok yanlış olur. Bu durum organ bekleyen hastalamızı da üzer. Bu toplum organ bağışına bu kadar hevesliyse, neden 25 bin insan organ listelerinde bekliyor? Gerçekten organ bağışlamak isteyen insan bu kadar çoksa; yılda 4-5 bin hastamızı, organ beklerken kaybetmememiz gerekiyor.
Esra Tüzün / Sabah
