Uluslararası yayın sayısında sınıf atlayan Türkiye, bu başarısını kaliteye yansıtamadı. Nicelik sıralamasında sekiz basamak yükselerek 18. sıraya yerleşen ülke, nitelikte 27’de kaldı. Konuyu yakından takip eden TÜBİTAK, destek planı hazırladı. Akademisyenlere, yazdıkları yayın başına 5 bin lira teşvik ücreti verilecek.
Türkiye, bilimsel yayın alanında pek çok ülkeye göre geri durumda. Son yıllarda bilimsel makale sayısı artsa da özellikle kalite açısından ciddi sıkıntılar var. Yayın kalitesini gösteren ‘uluslararası atıf sayısı’ bakımından 27. sıradayız. Yayın sayısı sıralamasında 10 yılda 8 basamak yükselen Türkiye, atıf sayısı sıralamasında ise sadece 4 basamak yukarı çıkabildi. Geçmişte birbirine paralel olarak artan iki kategori arasındaki makas giderek açılıyor. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), yayın kalitesini artırmak için yeni bir uygulama başlattı. Buna göre yayın başına 5 bin lira verilecek. Geçen yıl, 18 bin 632 kişiye 7 milyon 574 bin lira teşvik ödenmişti.
Türkiye’nin uluslararası bilimsel yayın sayısı her geçen yıl artıyor. 13 yıl önce 26. sırada yer alan ülkemiz, geçen sene 18. basamağa yükseldi. Ancak yayın sayısındaki bu artış, kalite sıralamasına yansımadı. Başarının kaliteyi de beraberinde getirmesi için TÜBİTAK tarafından önemli bir adım atıldı. Uluslararası Bilimsel Yayınları Teşvik Programı’nın 20 yıllık verilerini tek tek analiz eden kurum, programı yeniden tasarlayarak yayın kalitesinin artırılması amacıyla yazarlara yapılan ödemeleri önemli ölçüde yükseltti. Yeni dönemde yayınların kalitesine odaklanan TÜBİTAK, bilim insanlarına makale başına 5 bin lira ödeyecek. Yılda her bilim insanı 10 makale için destek alabilecek. Böylece toplamda 50 bin liraya kadar teşvik alma imkânı sunulacak. Yeni sistem 1 Mayıs itibarıyla yürürlüğe girdi.
Kaliteli yayınları teşvik eden bir yapıya dönüştürülen Bilimsel Yayınları Teşvik Programı’na göre uluslararası temel atıf dizinleri tarafından taranan dergiler çeşitli parametreler kullanılarak değerlendirilecek. Dergilerde yer alan yayınlara, kalite puanlamasına göre 500 ila 5 bin lira teşvikler verilecek. TÜBİTAK, 1993 yılından itibaren bilim insanlarına teşvik veriyor. Teşvik miktarları bugüne kadar 4 kat arttı. Ayrıca geçmişte yayınlar ‘fen’ ve ‘sosyal bilimler’ olarak ikiye ayrılıyordu. Kategorilerin altında ise A, B ve C grupları yer alıyordu. Teşvik miktarı bu gruplara göre belirleniyordu. Yani 80 puan alan ile 100 puan alan aynı grupta bulunuyor ve aynı miktara layık görülüyordu. Yeni sistemde iki ana kategori ile birlikte gruplar da kaldırıldı. Böylece yayın hangi dergide yer almışsa ona göre puanlandırılacak ve puan başarısına göre teşvik alınacak.
İsa Yazar / Zaman
