Tüm Radyoloji Teknisyenleri ve Teknikerleri Derneği Ankara Şubesi Başkanı Gazi Şaşkın’a göre “bir kez röntgen filmi çektirmede bile kanser riski yüksek”...
Uzmanlar uyarıyor:
“Sık sık tomografi çekilen vücutta biriken radyasyon, Hiroşima’ya atılan atom bombasından kurtulanlarla eş düzeyde!..”
İnansak mı inanmasak mı diye düşünürken, artan kanser vakaları üzerine İngiltere, sağlıklı bireylerin tomografiye sokulmasına sınırlama getirdi. Sağlık Bakanı Recep Akdağ da, benzer kısıtlamanın Türkiye’de uygulanabileceğini duyurdu.
CİHAZLAR KAYITLI MI?
Tamam da, bazı sorunlar var. Röntgen uzmanlarına göre Türkiye’de röntgen cihazları kayıt altındabile değil. Bazı hastanelerde film çekimleri hizmetlilere teslim ediliyor. Tüm Radyoloji Teknisyenleri ve Teknikerleri Derneği Ankara Şubesi Başkanı Gazi Şaşkın’ın söylediğine göre, bilimsel dozlarda “1 kez röntgen filmi çektirmede bile ölümcül kansere yakalanma riski yüksekken,” Türkiye’de hastalar çoğunlukla yeterli dozların üzerinde radyasyona maruz kalıyor vebu bilgi hastadan saklanıyor. O yüzden ülkemizde röntgen ve tomografi konusunda acil bilinçlenmeye ve denetime ihtiyaç var.
Röntgen çekimlerinde hasta hakları
Tüm Radyoloji Teknisyenleri ve Teknikerleri Derneği Ankara Şubesi Başkanı Gazi Şaşkın, röntgen ya da tomografi çekilirken şu konulara dikkat edilmesini belirtti:
- Röntgen çektirmesi için hekime ısrarda bulunmayın.
- Eski veya eski olduğunu düşündüğünüz cihazlarla filminizin çekilmesine izin vermeyin.
- Çekilecek film için size kullanılacak kV, mA ve sec ya da kV ve mAs değerlerini sorun. Bu değerlerin en düşük olduğu merkezlerde röntgen filminizi çektirmeye özen gösterin.
- Maruz kalacağınız radyasyon miktarını ısrarla öğrenin.
- Filminizi çekecek kişinin röntgen / radyoloji teknisyeni ya da teknikeri olup olmadığını öğrenin. Gerekiyorsa kimlik sorun.
- Röntgen cihazının TAEK tarafından verilmiş lisans belgesi olup olmadığınıöğrenin. Belge yoksa röntgen çekimini yaptırmayın. Belgenin röntgen ünitesinde asılı tutulması zorunludur.
- Çekim için beklerken ünite duvar ve kapılarına yakın durmayın.
- Röntgen odasında bir başkasına film çekilirken sıraya alınmak istenseniz bile kabul etmeyin. Bazı merkezlerde hastalar röntgen odası içinde sıraya konulmaktadır. Bu filmi çekilen hastalardan saçılan radyasyona da maruz kalmanıza neden olur.
- Yardıma ihtiyacınız yoksa röntgen odasına yakınınızla girmeyin. Onun da sizden saçılacak radyasyona maruz kalmasına neden olursunuz. Tıbbi zorunluluk varsa refakatçiniz için radyasyon miktarını azaltacak kurşun önlük verilmesini isteyin.
- Ayarlama için kullanılan görünür ışık yoğun olarak maruz kalacağınız radyasyon sahasını da gösterir. Bunun gerektiği kadar açık olmasını kontrol edin. Alan dışında kalan beden bölgelerinizin kurşun önlükle kapatılmasını isteyin.Örneğin akciğer grafisi çekilirken yüzünüzün dönük olduğu duvarda cihazın aydınlatma ışığını görüyorsanız bu sadece akciğerlerinizin değil tüm bedeninizin radyasyona maruz kalacağını gösterir. Uyarın.
- Karın ya da kalça filmi çekilirken testislerin alan dışı bırakılıp kurşun plaka ile de kapatılması istenmelidir. Kadınlar da ise tıbbi bir neden yoksa yumurtalıklar kurşun plaka ile kapatılmalıdır.
- Tüm bunlar yasal haklarınız olup çocuklarınız için de hayati öneme sahiptir.
