Hastalığınızden dolayı doktora gittiniz ve 2 ilaç yeterli olmasına rağmen reçetenize 4 ilaç yazıldı. Bu işte bir iş yok mu? Özellikle reçeteli ilaçların serbest eczanelerde alımının kolaylaşması Türkiye’deki ilaç tüketimini artırdı. Sadece 2007 yılı içinde Türkiye’deki reçeteli ilaç pazarında 11 milyar YTL değerinde 1,3 milyar kutu ilaç satıldı. Uzmanlar, bu durumun ileride sosyal güvenlik açığını iyice artıracağını düşünüyor.
Prof. Dr. Ahmet Rasim Büyükusta, Türkiye’de reçeteye yazılan ilaçların yüzde 50’sinin gereksiz olduğunu vurguluyor. ‘Fazla yazılan ilaçların nasılsa zararı yok’ düşüncesinin de yanlış olduğunu anlatan Büyükusta, “Sonuçta bunlar kimyasal madde. Vücuda zararının yanı sıra başka hastalıkları da tetikleyebilir.” diyor.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ahmet Aydın’a göre, doktorların maaşlarının artırılması, tüketilen ilaca göre prim alınması ve doktorlarla ilaç firmaları arasındaki ilişkinin kesilmesi israfı önler. Türkiye’de şu anda bir reçeteye en fazla dört ilaç yazılabiliyor. Bakanlık tablet sayısını düşürerek israfın önüne geçmeye çalışıyor.
Emekli Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ahmet Rasim Büyükusta, eskiye göre sağlığın daha çok parayla ilişkilendirildiği görüşünde. İlaç firmalarının çok fazla kâr etmek için tüketimi artırdığını savunuyor. Buna en basit örnek olarak ilaç karnelerine yazılan fazla ilaçları gösteren Büyükusta, “Karneye bir ilaç veya iki ilaç yazmak yeterli olurken, 4 tane ilaç yazılıyor. Fazladan yazılan ilaçlar hem hastaya fayda sağlamıyor hem de kimyasal madde olduğu için insan sağlığına zararlı oluyor.” şeklinde konuşuyor. Türkiye’de sürekli tedavi edici tıbbın ön planda tutulduğunu, koruyucu tıbbın çok az gündeme getirildiğini kaydeden Prof. Büyükusta, şöyle konuşuyor: “Hastalara nasıl sağlıklı kalınacağı öğretilmiyor. Hasta olduktan sonra hangi ilaçlarla tedavi edilebileceği bildiriliyor.”
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ahmet Aydın, ilaç israfının önlenmesine çözüm olarak hastadan tükettiği ilaca göre prim kesilmesini örnek gösteriyor. Doktorların maaşlarının artırılması gerektiğini vurgulayan Aydın,
“Bütün doktorlar demiyoruz. Doktorların yüzde 30-40’ının ilaç firmalarına mecbur olması bile tüketimi muazzam artırır. Doktorların maaşları iyi olursa sorun ortadan kalkar.”
Türkiye’de en çok antibiyotiklerin yazıldığını belirten Aydın, “Grip hastasına bile yazılıyor. Antibiyotikler bazı hastalıklar için faydalı ama gereksiz kullanıldığında bağışıklık sistemini zor durumda bırakıyor. Yeni hastalıklara kapı açıyor.” diyor.
1,3 milyar kutu ilaç tükettik
İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası’nın (İEİS) verilerine göre, 2007 yılında, Türkiye’de reçeteli ilaç pazarında 11 milyar YTL değerinde 1,3 milyar kutu ilaç satışı gerçekleşti. İlaç piyasası bu rakamlarla birlikte 2006 yılına göre tutar olarak yüzde 17, kutu olarak da yüzde 10 büyüme kaydetti.
2006 yılında 3,01 milyar dolar değerinde gerçekleşen ithalat, 2007 yılında yüzde 16 oranında artarak, 3,52 milyar dolara ulaştı. Pazarda 2007 yılında 16,2’lik oranla en fazla tüketilen ilaç grubu antibiyotik oldu. Bunu yüzde 12,8’le kalp ve damar, yüzde 8,5’le romatizma, yüzde 7,8’le onkoloji ve yüzde 7,1’le sinir sistemi ilaçları takip etti.
