SIKÇA SORULAN SORULAR
1. Başvuru ekranındaki tüm bilgileri doğru olarak giriyorum “Giriş” tuşuna bastığımda sistem hiçbir hata mesajı vermeden sayfayı yeniliyor veya ikinci sayfaya geçmiyor. Nedeni ne olabilir?
Başvuru ekranı Mernis ve Kurum verilerini kullanarak sorgulamalar yapmakta ve sistemlerden aldığı verilere göre ilerlemektedir. Bugüne kadar yapılan şikayetler doğrultusunda, söz konusu durumu yaşayan annelerin hemen hemen hepsinin adres bilgilerinde yaşanan sorunlar dolayısıyla bu hata ile karşılaştıkları görülmüştür. Bu yüzden bu duruma maruz kalan annelerin öncelikle ilgili Nüfus Müdürlüğüne giderek kimlik ve adres bilgilerini teyit etmelerinde fayda vardır. Nüfus Müdürlüğünden yapılan düzeltmeye rağmen sorunun devam etmesi halinde ilgili kayıt ofisiyle iletişime geçebilirsiniz.
2. Doğum izninde olan anneler ne yapmalı?
Doğum izninde olup Ön Kayıt yaptıran ve randevu tarihi verilen anneler, randevu tarihi ve saatinde doğum izninde olduklarına ilişkin istirahat raporunun bir örneğiyle ilgili Kayıt Ofisine gelerek işlemlerini yaptırabilirler. Kurallar gereği doğum izninde olan anneler, doğum izni süresi boyunca hibeden faydalanamazlar. Bu durumda olan anneler, ana listede pasif konumda bekleyeceklerdir. Bu durumdaki annenin proje dokümanlarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmesine gerek yoktur. Anne ana listede pasif konumda beklediği süre içerisinde hibe desteğinden faydalanamayacaktır. Annenin doğum izninin bittiği ayı takip eden ay içerisinde kesin kaydını yaptırması halinde, o ay içerisinde fiilen çalışması ve projeden ve sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi şartıyla hibe desteğinden faydalanabilmesi mümkündür.
Örneğin, doğum izni 15 Eylül 2015 tarihinde bitecek olan bir anne, randevu tarihi olan 7 Temmuz 2015 tarihinde kayıt ofisine gelerek, talebi halinde, doğum iznine ilişkin istirahat raporunu beyan etmek şartıyla ana listede pasif konuma alınabilir. Bu durumdaki annenin 2015 Ekim ayı içerisinde kesin kaydını yapması gerekmektedir. Aksi takdirde ana listeden çıkartılacaktır. Bu örnekte annenin, Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları için herhangi bir yükümlülüğü olmamakla birlikte, hibeden faydalanması da söz konusu değildir. Ancak Ekim 2015’te kesin kayıt yaptırması halinde yükümlülüklerini yerine getirmesi şartıyla hibeden faydalanabilecektir.
3. Anne analık iznini doldurup normal hastalık raporu aldıysa hibe desteği alabilir mi?
Annelerin hibeden faydalanabilmelerinin genel şartlarından biri, annenin tam zamanlı olarak hizmet akdine tabi çalışıyor olmasıdır. Kural olarak anneler için ay içerisinde bildirilen çalışma gün sayısının 30 gün olması gerekmektedir. İşveren tarafından anne için 30 günden az bildirim yapılması halinde, anne, eksik gün bildirilen ay için hibe desteğinden faydalanamayacaktır. Ancak, bu durumda olan annelerden hastalık, ücretli izin gibi mazur görülebilir bir durumu olanlara olay bazında değerlendirme yapılarak ödemede bulunulabilecektir.
Örneğin, anne Temmuz ayında rahatsızlığı sebebiyle 2 gün istirahat raporu almıştır. Bu yüzden Temmuz ayı için işveren annenin çalışma gün sayısını Sosyal Güvenlik Kurumuna 28 gün olarak bildirmiştir. Bu durumun SGK kayıtlarından teyit edilmesi ve diğer şartların da sağlanması halinde anne Temmuz ayı için hibeden faydalanabilecektir.
4. Anne analık iznini doldurup ücretsiz izne ayrıldıysa hibe desteği alabilir mi?
Annenin ücretsiz izinde olduğu süre için hibe desteğinden faydalanması söz konusu değildir. Halen ücretsiz izinde olup sistem tarafından randevu verilmiş olan annelerin en geç randevu tarihinden bir gün önce işe geri dönmüş olmaları gerekmektedir. Aksi takdirde kesin kayıt yaptırmaları söz konuşu değildir.
5. Anne analık iznini doldurup yıllık ücretli izne ayrıldıysa hibe desteği alabilir mi?
4857 sayılı İş Kanununun 61 inci maddesine göre, sigortalılara yıllık ücretli izin süresi için ödenecek ücretler üzerinden iş kazaları ile meslek hastalıkları primleri hariç, diğer sigorta primlerinin ödenmesi gerekmektedir. Söz konusu mevzuat gereğince bu durumda olan anneler, hibe desteğinden faydalanabileceklerdir
6. Banka çalışanı annelerin başvuruları geçerli mi?
“İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı (İKG OP)” altında gerçekleştirilen “Evde Çocuk Bakım Hizmetleri Yoluyla Kayıtlı Kadın İstihdamının Desteklenmesi Operasyonu” faydalanıcısı ve yürütücüsü olan Sosyal Güvenlik Kurumu, proje dokümanlarında da belirtildiği üzere Türkiye’de sosyal güvenlik primlerini toplayan tek yetkili otoritedir. Sosyal Güvenlik Kurumu, program otoritesine iletilen tüm proje dokümanlarında, proje kapsamında annelere verilecek olan hibeyi Kurumsal veri tabanı aracılığıyla kontrol edeceğini ifade etmiştir. Bu bağlamda aşağıda yer alan Kanun hükmü gereğince, Banka sandıkları ve diğer sandıklar halen daha Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilmiş değildir. Bu nedenden dolayı, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kontrol edilmeyen bir sisteme hibe desteğinin sağlanması mümkün olmayıp, bu sandıklara tabi çalışanların hibe desteğinden faydalanabilmesi mümkün değildir.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 20 nci maddesinin Birinci Fıkrası; “bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birlikler personeli için kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahipleri herhangi bir işleme gerek kalmaksızın bu maddenin yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilerek bu Kanun kapsamına alınır. Üç yıllık süre Bakanlar Kurulu kararı ile en fazla dört yıl daha uzatılabilir. Devir tarihi itibarıyla sandık iştirakçileri bu Kanunun 4 üncü maddesinin (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.” ifadesini içermektedir. Söz konusu hüküm gereğince ilgili sandıklar halen daha Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilmemiş bulunmaktadır.
7. Çocuk bakıcısının EK-9 bildirimi yapılırken hangi hususlara dikkat edilmelidir?
Annelerin EK-9 bildirgesi olarak, “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge”yi doldurmaları gerekmektedir. Bildirgenin “B) Sigortalının Sosyal Güvenlik ve İşe Giriş Bilgileri” kısmında yer alan “4/a sigortalılığından dolayı yaşlılık aylığı alıyorsa devam etmek istediği sigorta kolu?” seçeneğinin “Tüm Sigorta Kolları” olarak işaretlenmesi, “Meslek Adı/Kodu” olarak evde çocuk bakım elemanı 5311.02 kodunun girilmesi, “Sigortalının işe başladığı tarih” kısmına, kesin kayıt için randevu verilen tarihten önce olmak üzere Temmuz 2015 içerisinde bir günün girilmesi (Dikkat: 1 Temmuz 2015 tarihinden sonraki günlerde işe başladığı bildirilen çocuk bakıcıları için 30 gün prim bildirilemeyeceğinden-mesela bakıcının 3 Temmuzda işe başladığı bildirilmişse 28 gün hizmeti oluşur- Temmuz ayı için projeden ödeme alınamayacaktır. Not: “Bildirge ilk defa Ek-9 kapsamında sigortalı çalıştırılan ayın sonuna kadar Kuruma verilebilir” hükmü gereği aybaşında işe başlatılan bir bakıcının bildirgesi proje randevu tarihine kadar verilebilecektir.) , “Sigortalının ay içerisinde çalışma gün sayısı” kısmının 30 gün olarak bildirilmesi gerekmektedir. Ayrıca “D) Çalışma Nedeni” seçeneğinin “Çocuk Bakımı” olarak işaretlenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde hibe desteğinden faydalanabilmesi mümkün değildir.
8. Çocuk bakıcısı emekli veya malulen emekli ise, proje kapsamında anne tarafından istihdam edilmesi halinde emekli maaşının kesilmesi gerekir mi?
Emekli çocuk bakıcılarının proje kapsamında anne tarafından istihdam edilmesi halinde, emekli maaşları kesilerek, EK-9 kapsamındaki çalışmaları, çalışma gün sayılarına eklenmektedir. Bu durumdaki çocuk bakıcısı için EK-9 bildirgesi verilirken, bildirgenin “B) Sigortalının Sosyal Güvenlik ve İşe Giriş Bilgileri” kısmında yer alan “4/a sigortalılığından dolayı yaşlılık aylığı alıyorsa devam etmek istediği sigorta kolu?” seçeneğinin “Tüm Sigorta Kolları” olarak işaretlenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde hibe desteğinden faydalanabilmesi mümkün değildir.
9. Çocuk bakıcısı vefat etmiş eşinden dolayı ölüm aylığı alıyorsa, proje kapsamında anne tarafından istihdam edilmesi halinde ölüm aylığı kesilir mi?
Böyle bir durumda çocuk bakıcısının almakta olduğu ölüm aylığı, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 34 üncü maddesi gereğince kesilmemektedir.
10. Çocuk bakıcısı vefat etmiş babasından/annesinden/çocuğundan dolayı ölüm aylığı alıyorsa, proje kapsamında anne tarafından istihdam edilmesi halinde ölüm aylığı kesilir mi?
Böyle bir durumda çocuk bakıcısının almakta olduğu ölüm aylığı, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 34 üncü maddesi gereğince kesilmektedir.
11. Anne çocuk bakıcısına ne kadar ücret ödeyecek ve ödemeyi nasıl gerçekleştirecek?
Anne, çocuk bakıcısına ödeyeceği ücreti, proje kapsamında Halk Bankası nezdinde kendi adına açtığı Türk Lirası hesabından, yine proje kapsamında çocuk bakıcısı tarafından Halk Bankası nezdinde açılmış olan Türk Lirası hesabına yapacağı havale ile ödeyecektir. 2015 yılı Temmuz – Aralık dönemi için annenin bakıcı hesabına yapacağı havale tutarının en az, 2015 yılı Temmuz – Aralık dönemi için Gelir Vergisinden muaf kişilerin tabi olduğu Net Asgari Ücret olan 1082,47 TL olması gerekmektedir. Aksi takdirde ilgili ay için hibe desteği verilmeyecektir.
12. Anne çocuk bakıcısı için hangi oranda prim ödeyecek ve ödemeyi nasıl gerçekleştirecek?
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar için işverenler % 34,5 oranında uzun ve kısa vade sigorta kolları, genel sağlık sigortası primi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 46 ncı maddesine göre % 3 oranında işsizlik sigortası primi olmak üzere toplam % 37,5 prim ödeyeceklerdir. (Ayrıntılı Bilgi: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/e_sgk/diger_uygulamalar/ev_hizmetlerinde_calisanlarin_sigortaliligi/)
Anneler, çocuk bakıcısı için ödeyecekleri sosyal güvenlik primini, çalışmanın gerçekleştiği ayı takip eden ayın sonuna kadar bankalar aracılığıyla ödeyebileceklerdir. Örneğin Temmuz ayında çalışan bakıcının primi Ağustos ayı sonuna kadar ödenebilecektir. Bildirim için bir defaya mahsus olmak üzere 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu gereğince 22,30 TL damga vergisi alınacaktır. Damga vergisi işverenin ilk prim ödemesine ilave edilerek tahsil edilecektir.
13. Çocuk bakıcısı en az ilkokul mezunu olmak zorunda mıdır?
Kural gereği çocuk bakıcısı 18 yaş ve üzeri, en az ilkokul veya dengi düzeyde bir okul mezunu, kadın olmak zorundadır. Denklik durumu ilgili kurumdan alınacak resmi yazı ile teyit edilmelidir. Örneğin Halk Eğitim Merkezlerinden alınan İkinci Kademe Okuma-Yazma Kursu sertifikası İlkokul Diplomasına denk sayılmaktadır. Okul diplomasının kaybedilmesi hallerinde kişinin mezuniyet durumunu ilgili kurumdan alınacak resmi yazı ile belgelendirmesi gerekmektedir.
14. Lise veya yükseköğrenim eğitimi çocuk gelişimi üzerine olan bakıcılar için 390 Avro mu ödenecektir?
Proje dokümanlarında Milli Eğitim Bakanlığı ve/veya İŞKUR onaylı çocuk bakıcılığı sertifikasına sahip olan çocuk bakıcıları için annelere 390 Avro hibe desteğinde bulunulacağı beyan edilmiştir. Bunlara ek olarak lise veya yükseköğrenimini çocuk gelişimi üzerine tamamlamış olan çocuk bakıcıları için de annelere 390 Avro hibe desteği verilecektir. Yükseköğrenim düzeyinde Çocuk Gelişimi Bölümüne denk olan bölümlerin denkliği hususunda, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının görüşleri de dikkate alınarak Kurum tarafından oluşturulacak bölüm denklik listesi esas alınacaktır.
15. Çocuk bakıcısı anne tarafından hali hazırda sigortalı olarak istihdam ediliyorsa (5510 4/a kapsamında) hibeden faydalanabilmek için EK-9 kapsamına alınması gerekmekte midir?
Bu durumda bulunan annelerin istihdam ettikleri çocuk bakıcısını en geç kesin kayıt randevu tarihine kadar EK-9 kapsamına almaları gerekmektedir. Aksi takdirde hibe desteğinden faydalanabilmesi mümkün değildir.
16. Randevu tarihinde ilgili kayıt ofisine başvurulmaması halinde kesin kayıt hakkı düşmekte midir?
Annelerin sistem tarafından verilen randevu tarihinde ilgili kayıt ofisine başvurmaları gerekmektedir. Aksi takdirde kesin kayıt haklarını kaybetmeleri söz konusudur.
Randevu tarihinde geçerli bir mazereti nedeniyle başvuru yapamamış olan annelere, mazeretlerini belgelendirmek şartıyla bir kereye mahsus olarak yeni randevu tarihi verilebilmektedir.
17. Anneler kesin kayda gelirken hangi belgeleri getirmelidirler?
Doldurulmuş ve İmzalı Ön Kayıt Başvuru Formu
Doldurulmuş ve çocuk bakıcısınca imzalanmış Ek-9 Kayıt Formu
Anne Banka Muvafakat Formu (2 Nüsha)
Çalışma Belgesi
Çocuk Bakıcısının Diploması (En az ilkokul)
Varsa, Çocuk Bakıcılığı Sertifikası
Varsa, Çocuğun Engelli, Sağlık Kurulu Raporu veya Engellik Kimlik Belgesi
Anne kimlik fotokopisi
Çocuk kimlik fotokopisi
Çocuk bakıcısı kimlik fotokopisi
Boşanmış anneler için çocuğun velayet belgesi
Doğum izninde olan anneler için doğum iznine ilişkin istirahat raporu örneği
18. Çocuğa hangi adreste bakılması gerekmektedir?
Çocuğa annenin ikamet adresinde bakılması gerekmektedir. Aksi takdirde hibe desteğinden faydalanabilmesi mümkün değildir. Bu konuda herhangi bir usulsüzlüğün sonradan tespit edilmesi halinde, usulsüz yapılan ödemeler geri alınacaktır.
19. Banka hesaplarının ne zamana kadar açılması gerekmektedir?
Annelerin, Türkiye Halk Bankası nezdinde kendi adlarına Türk Lirası ve Avro vadesiz mevduat hesabı olmaması halinde, biri Türk Lirası ve diğeri Avro olmak üzere kendi adlarına 2 adet vadesiz mevduat hesabını;
Çocuk bakıcısının aynı banka nezdinde Türk Lirası vadesiz mevduat hesabı olmaması halinde, çocuk bakıcısı adına Türk Lirası vadesiz mevduat hesabını;
en geç kesin kayıta gelmeden önce açtırmış olması ve Anne Banka Muvafakat Formuna gerekli bilgileri işleyerek formu imzalaması gerekmektedir.
20. Ön kayıtta anne tarafından doğrulanmış olan adres bilgisinin kesin kayda kadar değiştirilmesi durumunda her hangi bir sakınca var mıdır?
Ön kayıtta doğrulanmış olan adres ili değişmediği sürece herhangi bir sakınca yoktur.
21. Anne ile çocuğun adreslerinin farklı gözükmesinde herhangi bir sakınca var mıdır?
Anne ile çocuğun Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden çekilen ikamet adreslerinin birebir örtüşmesi gerekmektedir. Bu durumda olan annelerin kesin kayda kadar ilgili Nüfus Müdürlüğünden adres bilgilerini düzeltmeleri gerekmektedir. Aksi takdirde hibe desteğinden faydalanabilmesi mümkün değildir.
22. Çocuk bakıcısının 5510 Sayılı Kanun kapsamında 4b (Bağ-Kur) sigortalılığından dolayı borcu varsa, bu durum annenin hibe desteği alma durumunu etkiler mi?
Etkilemez. Proje süresince projeden ve çocuk bakıcısına yönelik sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi ve kendisinin 4a (SSK – İşçi Statüsünde Çalışan) sigortalılığına ilişkin yükümlülüklerin işvereni tarafından yerine getirilmesi şartıyla anne hibe desteğinden faydalanabilir.
23. Anne yedek listede beklemekteyken çocuğun yaşı 24 ayı geçerse mali destekten faydalanabilir mi?
Çocuğun yaş kriterine uygunluğu ön kayıt başvuru tarihi esas alınarak belirlenmektedir. Bu durumdaki anneler ana listeye alındıkları durumda çocukları 36 ayını doldurana kadar ve her halükarda en fazla Haziran 2017 ayı için (Proje Hibe Destek Süresinin Sonu – Son Hak Ediş Ayı ) hibe desteğinden faydalanabilirler.
24. Başvuru esnasında aylık prime esas kazanç tutarı brüt asgari ücretin 2 katından az olup, mali destekten faydalanma sürecinde devamlılık arz etmeyen şekilde prim, mesai vb. ödeme alan yararlanıcı anneler, istisnai olarak ödeme aldıkları ay (aylar) içinde brüt asgari ücretin 2 katını aşarsa projeden faydalanabilir mi?
Yararlanıcı anneler adına tahakkuk eden aylık prime esas kazanç tutarları, aylık olarak sistem tarafından otomatik kontrol edildiğinden, annenin prime esas kazanç tutarının (PEK) brüt asgari ücretin 2 katını aştığı durumda, operasyonel olarak ayrıştırılması mümkün olmadığından, Proje Bilgi İşlem Programı kişiyi Ana Yararlanıcı Listesinden çıkaracaktır.
Belgede Yer Almayan Sorularınız Hakkında Bilgi Almak İçin:
İzmir: 0232 489 6290
Bursa: 0224 600 10 45
Antalya: 0242 345 44 51
Sağlık Aktüel - www.saglikaktuel.com
