Hastalığın Ayıbı Olmaz

KALIN BAĞIRSAK HASTALIKLARI DİZİSİ -1-

Bağırsak kanamaları hafife alınacak bir konu değildir. Aksi takdirde ileride kişinin başına çok büyük dertler açabilir. Makatta kanama varsa, vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir...

Kalın bağırsak hastalıklarının genel belirtileri
> Makattan kan gelmesi
> Büyük abdestte (defekasyon) değişiklik
> Düzensiz kabızlık ve ishal
> Defekasyondan sonra tam rahatlamama ve tekrar tekrar yapmak isteği
> Defekasyon sırasında ağrı
> Makatta şişlik ve yaralar
> Karında zaman zaman izah edilemeyen ağrıların olması
> Kabızlık
> Zayıflama
> Kansızlık (anemi).



PANİK YAPMAYIN

Makattan kan geliyorsa neler yapılmalıdır?
> Öncelikle kanın nereden geldiği, kaynağı araştırılmalıdır! Eğer kan tuvalet kâğıdında kırmızı renkte ve küçük bir alanda ise genellikle dış bölgede deri kanamasıdır.
> Kan içeriden geliyorsa, o zaman yaş ve kanın şekli önemlidir. Özellikle 50 yaş sonrası kolon kanseri (kalın bağırsak) düşünülmelidir. Gençlerde ise, ülseratif kolit, chrone (kron) hastalığı ya da travma (çarpma, darbe) gibi sebeplere bağlı kalın bağırsak kanaması olabilir.
> Eğer dışkı çok pis kokulu, koyu kırmızı (siyaha yakın) bir renkte ise, ince bağırsakta kanama düşünülmelidir. Böyle durumlarda tansiyon düşüklüğü, ayağa kalkarken baş dönmesi kan kaybının miktarını belirlemekte önemlidir.
> Dışkılama sırasında kan gelmesi, ihmal edilmemesi gereken bir alarm işaretidir!

> Büyük abdestimi yaparken tuvaletimle birlikte kanama da oluyor. 2 senedir makatımda yara gibi bir şey çıktı, yazın geçti, havaların soğumasıyla tekrar kanamaya başladı. Bir de tuvaletimi yaparken zorlanıyorum. Ne yapmalıyım? > S.S.

> Sabahları dübürümde kaşıntı olmakta. Sebebi ne olabilir? Bu rahatsızlıktan nasıl kurtulabilirim? > M.S.

Kıymetli okuyucularımız, sizlere bu haftadan itibaren her 3 kişiden birimizi ilgilendirdiği hâlde gerek ihmalkârlık, gerekse de çekingenlikten dolayı iş ciddiye binmeyene kadar doktora gitmediğimiz Kalın Bağırsak ve Makat hastalıklarından bahsedeceğim. Önceki yazılarımızda sindirim sistemimizin beyni mide ve ince bağırsaktan bahsetmiştik. Şimdi ise bu sistemin son aşaması olan kalın bağırsaktan yani yediklerimizden vücudumuza yaramayanların atıldığı bölgedeki rahatsızlıkları anlatacağım.



SİNDİRİM SİSTEMİNİN SON NOKTASI
Şekilde basit olarak bölümlere ayırdığımız Kalın Bağırsak (Kolon), Rektum ve Anüs (Makat) sindirim sistemimizin ince bağırsaklardan sonra gelen kısımlarıdır. Ortalama 1.5 m uzunluğundadır. Karın içerisinde ters dönmüş U harfi şeklinde karnın sağ alt tarafından Kör Bağırsak (Çekum) ile başlar ve yukarı doğru çıkar (Çıkan Kolon) karaciğer altından keskin bir dönüşle karnı yatay olarak (Transvers Kolon) geçer. Sol üst köşede yerleşen dalağın altına geldiğinde yine keskin bir dönüş yaparak soldan aşağıya doğru yönelir (İnen Kolon). İnen Kolon, Sigmoid Kolon denilen kolonun son kısmı ile Rektumla birleşir. Rektum, kalın bağırsağın genişlemesi sonucu oluşan ortalama 15 cm uzunluğunda olup sindirim sistemimizin son kısmıdır. Anüsle dışarı açılır.
Kalın bağırsak hastalıkları, hafif şiddetten hayatı tehdit edici durumlara kadar ilerleyen rahatsızlıklara sebep olabilir. Bu hastalıklarda erken teşhis ve tedavi çoğu kez hayat kurtarıcı olur. Ne var ki, hastaların çoğu bilgi eksikliği, ihmal, utanma gibi sebeplerle hekime çok geç giderler. Çoğunluğu ya bir yakınından veya bir eczaneden gelişigüzel ilaç alırlar.

Makattan kan gelmesinin sebepleri

Birçok rahatsızlık ve durum ilk belirti olarak dışkılama sırasında kanama ile ortaya çıkabilir. Bu sebeplerden dolayı ayırıcı teşhis çok önemlidir.

1. Basur (hemoroid): Hamilelik, sürekli kabızlık ve yanlış tuvalet alışkanlıkları sebebiyle 50 yaş civarındaki her 2 kişiden birinde görülen basur veya hemoroid, makat bölgesindeki damarların genişlemesi (varisi) olarak tarif edilebilir.
2. Makat çatlağı (fissür): Anüs bölgesini örten deride ağrı, kanama ve kaşıntıya yol açan küçük bir yırtık veya çatlaktır.
3. İltihaplı (mikrobik) ishal: Ani gelişen ishal, mide bulantısı, kusma, baş ağrısı, karın krampları, düşük ateş ve yorgunluk olabilir. Ayrıca bu tür bir ishalin sebebi gıda zehirlenmesi de olabilir.
4. Bağırsak kanseri: Bağırsak kanseri durumlarında da basur olabileceği gibi kan dışkıya bulaşmış olarak çıkar. Ayrıca, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik; bir haftadan uzun süren kabızlık, ishal ya da dışkı çapının incelmesi, bağırsağın tam olarak boşalamama hissi, karın ağrıları, sebebi açıklanamayan kansızlık ve yorgunluk hissi, kilo kaybı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
5. Diğer hastalıklar: Kalın Bağırsak Polipleri, Fistül oluşumu, İltihabi Bağırsak Hastalığı (Ülseratif kolit ve Crohn Hastalığı), Bağırsak Sarkması (Prolapsus), Dışkı Kaçırma (İnkontinans), Kaşıntılı Makat Hastalığı, İrritabl Bağırsak Sendromu ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi birçok rahatsızlık daha sıralanabilir.

OKUYUCUYA CEVAP

Yeni hamileyim hıçkırık tutuyor

> Zeynep Yeliz Topuz / ANKARA

8 hafta 5 günlük hamileyim, hıçkırık gibi geğirme var, önemli bir şey mi?
CEVAP: Sevgili kardeşim, hamilelikte salgılanan hormonlar sebebiyle mide-bağırsak sisteminin çalışma düzeni bozulabilir. Hamilelik boyunca her ay 1 kg’dan fazla kilo almamaya dikkat et. Yemeklerini yavaş yavaş ve çiğneyerek ye. Hamur işi ve tatlıları fazla yeme. Bol bol süt iç, sebze, yeşillik, salata ve meyvelerin her çeşidinden günde 1 taneyi geçmeyerek ye. Aşırı yağlı gıdalardan kaçın. Bol buğulama tarzı balık tüket. Acı ve bulgurdan 1 ay, kola ve çikolatadan hayat boyu uzak dur. Stres yapma, hiçbir şeyin kalmaz.

Annemin bacağı rahat edemedi

> Mücahit Aktuğ

Annem 52 yaşında ve “Huzursuz Bacak Sendromu”. Birçok tedavi yöntemi denedik fakat faydası olmadı.
CEVAP: Mücahit Bey, öncelikle sebebe yönelik detaylı araştırma yapılarak ona göre tedavinin planlanması asıldır. Önce bir dahiliye uzmanına muayene olarak tahlillerinizi yaptırın. Sonuçlara göre tedaviniz ayarlanacaktır. 2 hafta boyunca yayınladığımız tavsiyelerimize de uyun lütfen. İnşallah şifa bulacaktır. Umutsuz olmayın, çünkü Allah dermansız dert yaratmamıştır. Her şey bizim için bir imtihan vesilesidir.

Karaciğer yağı siroza yol açar!


> Ela Özer

36 yaşında ev hanımıyım, karaciğer yağlanması var.
CEVAP: Ela Hanım, Hepatomegali, karaciğerin normalden büyük olması demektir. Karaciğer yağlanması ise Hepatosteatoz’dur. Yağlanmanın sebebi kilo, yüksek kolesterol ve şekerdir. Dikkat! 10-15 sene sürerse siroza zemin hazırlar. Hepatosteatoz için ise Glikoz, ürik asit, kolesterol, gama GT tahlillerinizi yaptırıp sıkı bir tansiyon takibi yaptırın. Hamur işi, tatlı, çikolata, cips ve kolayı bırakıp; sebze ve balık ağırlıklı beslenme ile düzenli egzersiz yapın! Akşamları tok karnına 150 mg aspirin ile gün aşırı B1, B6, B12 vitaminlerinden birini hekiminizin kontrolünde alın.

Boğazımdaki gıcık geçmiyor

> S.Şahin / İST.

45 yaşındayım farenjitim sürekli nüksediyor, boğazım gıcık yapıyor, içindeki alınamaz mı?
CEVAP: Sayın Şahin, sizde büyük ihtimalle kronik farenjit ve gastroözofajial reflü (GERH) hastalığı mevcut. Farenjitte ameliyatla sıkıntılarından kurtulursun. Ayrıca ideal kilonuza inmelisiniz. GERH için de hekim kontrolünde sabahları aç karnına proton pompa inhibitörü ile geceleri yatarken H2 antagonisti ilaçlardan almakla çok rahat edersin. Sigara içme. Sabah akşam burunda biriken salgıları, 2-3 saatte bir genizine kadar su çekip kuvvetli sümkürerek boşaltırsan rahatlarsın...

Stressiz yaşayan ömür boyu hep HUZUR BULUR

> Mustafa Uzuner

Annemde Huzursuz Bacak Sendromu belirtileri mevcut. Gece gündüz rahatsız... Tedavi ve ilaçlardan hiçbir sonuç alamadık.
CEVAP: Sayın Uzuner, annenizde bu hastalığın yanında tansiyon, şeker, kolesterol, damar sertliği ile kadınlarda daha çok görülen uzun gerilimlerden kaynaklanan fibromiyalji denen adale spazmı da olabilir. Detaylı muayene ve tetkiklere bıkmadan devam edin. Moralini yükselterek sinir ve adaleler üzerindeki stresi kaldırırsa, huzura erip rahatlar. Bir de oksijen ve ozonun yüksek olduğu ırmak ve deniz kenarları ile ormanlık alanlarda sık sık yürüyüşler yapması da son derece faydalıdır.

İlaçlardan önce moralini yükselt

> Ali Rıza İncekara

7-8 aydır İrritabl Bağırsak Sendromu var, ilacımı sürekli kullanacak mıyım, bir zararı var mı?
CEVAP: Ali Rıza Bey, İrritabl Bağırsak Sendromunun asıl sebebi stres ve gerilimdir. İlaçtan önce bunları ortadan kaldırmak lazım. Moralinizi yüksek tutup, üzerinize düşen maddi ve manevi vazifeleri yaptıktan sonra gerisini Allah’a havale edin. Tek böbreğin olduğu için gerekmedikçe ve hekim tavsiyesi olmadıkça kesinlikle ilaç kullanma. Fakat bağırsaktan pek emilmeyen laksatif etki yapan aktif karbon ve sinameki otu içeren bitkisel preparatlardan yemeklerden sonra 1-2 tane hekim kontrolünde kullanırsan son derece rahatlarsın.

Oğlum horlayarak sürekli uyanıyor

> Mehmet Sırrı / ANKARA

32 yaşındaki oğlum uyurken birden horlayıp ses çıkararak uyanmakta, neler yapılabilir?
CEVAP: Mehmet Bey, oğlunuzda uyku apnesi, uykuda bazen nefesin durması olabilir. Bu daha çok kilolu, şeker, yüksek tansiyon ve kolesterollü kişilerde olur. Dahiliye uzmanında etraflıca tetkikten geçmeli. Ayrıca deviasyon (burun kemiği eğriliği) ile konka hipertrofisi (burun içi etlerde kalınlaşma) ve büyüme olanlarda normal nefes yolu tıkanıp ağızdan nefes alınması, yumuşak damağın da aşağı düşerek ağızdan nefes almayı da zorlaştırması ile de olur. Oğlunuz, KBB uzmanına da başvurarak kesin tedavi olmuş olur.

Karın şişkinliği neden oluyor?

> Selami Öğütçü / AMASYA

3 aydır karnımda gaz var, kullanmadığım ilaç kalmadı, ancak şişkinlik devam ediyor.
CEVAP: Selami Bey, eğer kilonuz fazlaysa diyet ve sporla verin. Yemeklerinizi iyi çiğneyin ve yavaş yavaş alarak hava yutmadan yiyin. Meyve ve sebzeleri iyi yıkayarak kabuklarını soymadan tüketin. Kolesterolünüzü ve karaciğerinizi kontrol ettirin. Bir de her şeyi kafanıza takmayın. Stres sonucu gelişen İrritabl Bağırsak Sendromunun en sık şikayetlerinden biri de şişkinliktir. Tetkiklerin normal çıkarsa bağırsak hareketlerini düzenleyici, gaz giderici ilaçlarla rahatlarsın. Acı ve bulgurdan 1 ay, kola ve çikolatadan ise hayat boyu uzak dur!

HAFTAYA: A’DAN Z’YE HEMOROİD

HER DERDİNİZİ BANA YAZIN
Bana sağlıkla ilgili her konuda soru iletebilirsiniz. Uzmanlık alanımın dışındaki konuları ise ilgili hekim arkadaşlarımızı da misafir ederek sizlere elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışacağım...
e-mail: [email protected]
Adres: 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna-İSTANBUL