Memorial Ataşehir Hastanesi Medikal Onkoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Betül Öztürk kemoterapi sürecinde dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Kanser hastaları için kemoterapi ilaçlarının saç ve kaş dökücü etkisi, hasta için ruhsal çöküşe neden olabiliyor. Oysaki; kadınlar için kabusa dönüşen kemoterapi süreci, hastalık öncesindeki gibi güzel ve bakımlı olarak geçirilebiliyor. Kadınlar için hayat kurtarıcı peruklar, kaş dövmeleri ve kirpiklere kalıcı makyaj, hastalara moral veriyor.
Kanser hastalarının özellikle kemoterapi sürecinde hastalığın seyrine olumlu etki yapacak bir beslenme tarzı benimsemesi çok önemlidir. Hastanın beslenme düzeni; kan değerleri ve bağışıklık sistemine göre belirler.
Kemoterapide “akıllı ilaçlar” artık saç dökmüyor!
Kanser tedavisinde, hedefe yönelik uygulanan “akıllı ilaçlar” sayesinde, saç ve kaş dökülmesi sorunu ortadan kalkmaktadır. Vitamin takviyesi gibi yürütülen kemoterapi tedavilerinde artık ağızdan alınan ilaçlar kullanılmaktadır. “Akıllı ilaçlar”, tümör hücresini tanıyıp o hücre üzerinde çalıştığı için, sağlıklı hücrelere yan etki yapmamaktadır. Güncel tedaviler ve sürekli yenilenen ilaçlar sayesinde kanser hastalarının yaşam süreleri her geçen gün uzamaktadır. Özellikle; meme, kolon, rahim ağzı, ve prostat kanserleri erken evrede yakalandığında kesin olarak tedavi edilebilmektedir.
Kanser hastaları güçlü bir bağışıklık için iyi beslenmeli
Kansere karşı hücresel düzeyde etkileri gösterilmiş olan sebze ve meyveler, her gün 2 öğünde düzenli olarak tüketebilir. Kabuklu elma, armut, muz, ananas, kivi, portakal, çilek, kayısı, limon şeftali, siyah üzüm, brokoli, ıspanak, lahana, soğan, marul, yer elması, karnabahar, sarımsak, havuç, salatalık, domates, kırmızı biber, turp gibi sebzeler, zeytinyağı ile günlük pişirilip günde 5 -6 porsiyon olarak tüketilebilir. Mide şikayeti olmayan hastaların salata olarak çiğ halde tüketmelerinde bir sakınca yoktur. Sebzeler yenmeden önce 4-5 kaşık elma sirkesi konulmuş suda bekletilmelidir. Yine pişirme esnasında; soğan ve sarımsak çok iyi kıyılmalıdır.
Kanser hastaları bunlara dikkat etmeli!
- Doğal ve sağlıklı besinler, taze sebze ve meyveler günlük olarak ana ve ara öğünlerde mevsimine uygun olarak tüketilmelidir.
- Kemorterapi sırasında yanlış beslenme, mide şikayetlerinin yanı sıra aşırı kiloya da yol açar. Şekerli ve unlu gıdalar bunun en önemli nedenidir. Esmer şeker tercih edilmeli, beyaz ekmek yerine tam buğday unundan yapılmış çavdar ekmeği tüketilmelidir. Katı veya iç yağ, margarin kullanılmamalıdır.
- Az miktarda ayçiçeği ya da zeytinyağı tercih edilmelidir.
- Bol su içilmesi önemlidir.
- Hastaların kemoterapi sürecine girmeden önce kullandıkları; tansiyon, kolesterol, şeker ya da başka kronik hastalıklara yönelik ilaçları varsa, bunları kesinlikle bırakmamalıdır.
- Kan sulandırıcı ilaç kullanan hastaların ilaçları da, onkoloji uzmanı tarafından düzenlenecektir.
- Ortopedik yatak ve yastık tercih edilmeli, 8 saat uyunmalıdır.
- Bulaşıklar elde değil makinede yıkanmalıdır.
- Kanser hastaları bunlardan uzak durmalıdır!
- Fazla süt ( günde 1-2 bardaktan fazla) ani kan şekeri düşüşü ve yükselişi yaratacağından tavsiye edilmez. Onun yerine 250 gr – 500 gr arası yoğurt veya ayran çökelek olabilir.
- Kırmızı et miktarı azaltılmalıdır. Protein; beyaz et, peynir, baklagil gibi diğer protein kaynaklarından alınmalıdır.
- Aşırı yağlı ve ağır yemeklerden uzak durulmalıdır.
- Şeker oranı yüksek gıdalar tercih edilmemelidir.
- Narenciyelerden greyfurt, kemoterapi alan hastalarda, ilaçlarla etkileşime gireceği için kullanılmamalı, portakal ve mandalina tercih edilmelidir.
- Yüksek dozda vitaminler kullanılmamalı, vitamin almadan önce doktora danışılmalıdır.
- İçeriği bilinmeyen karışımlar asla tüketilmemelidir.
- Meme tümörlü hastalar soya ve keten tohumu kullanmadan önce mutlaka doktoruna danışmalıdır.
- Kanser hastaları vücudu aşırı yormayan ve zevk alabilecekleri sporları tercih etmelidir.
- Cilt kuruluğuna karşı bol su tüketmelidir. Suyun tadından rahatsız olan hastalar bitki çayları içebilir.
- Telefon kanser hastaları için sohbet aracı olmamalıdır. Kısa görüşmeler yapılmalı, kulaklık kullanılmalıdır.
- Diz üstü bilgisayarı kullanırken, bilgisayarın masada olmasına dikkat edilmelidir.
- Televizyon kumanda ile birlikte düğmesinden de kapatılmalıdır. Bu sayede radyasyon yayılımı engellenir.
- Kanser hastaları MR ve tomografi çektirebilir. Hastalarının X ray cihazından geçmelerinde sakınca yoktur.
