Sağlıkta ilaç ve reçete vurgununun bir benzeri teşhis ve tedavi sürecinde de yaşanıyor. Karnı ağrıyan endoskopiye, öksüren tomografiye, böbrek problemi olan ise MR dahil 4 ayrı teste tabi tutuluyor. Devlete yüklenen fatura ise 10 milyarı buluyor
Sabah, hızlı bir dönüşüm yaşayan sağlık sektöründeki kara deliklerin peşini bırakmıyor. Reçetedeki milyarlık vurgun çarkını belgeleriyle ortaya çıkaran ve sistemin fişini çeken SABAH, şimdi de sahaya indi. Başta özel olmak üzere üniversiteler de dahil tüm hastaneleri gezdi. Yıllık 50 milyar liraya ulaşan hasta-doktor ilişkisinin fotoğrafını çekti. Buna göre Türkiye'de 'doktor teşhisi' dönemi neredeyse kapanmış durumda. Doktorların büyük çoğunluğu en küçük bir hasta şikâyetinde bile kişiyi değeri binlerce TL'yi bulan ve büyük bölümünü devletin ödediği çok özel testlere yönlendiriyor. Karnı ağrıyan 700 TL'den başlayan endoskopiye, "Böbreğimde ağrı var" diyen röntgen, ultrason MR ve renkli filmleri kapsayan 2 bin TL'lik taramalara gönderiliyor. Öksürük için bile 4 ayrı kan testi, 3 ayrı film çeken hastaneler var. Neredeyse hiçbir doktor artık şikâyet dinleyerek teşhiste bulunmuyor. Kararı ileri hastalıklar için geliştirilen milyon dolarlık makineler söylüyor. Hal böyle olunca Türkiye'nin sağlık faturası da rekora koşuyor. Türkiye'de MR, endoskopi, radyolojik hatta nükleer tıp incelemelerinin oranı Avrupa ülkelerinin toplamıyla yarışıyor. SGK'nın araştırmasına göre 8 milyon kişi yılda 11 ila 50 kez arasında doktora gidiyor. Bunların yüzde 78'ine fiyatı 120 ile 600 TL arasında değişen testler yapılıyor. Bu testlerin sonuçları ise oldukça çarpıcı. Çünkü testlerin yüzde 91'i temiz çıkıyor.
HEMEN ENDOSKOPİ
Araştırmamızda Şişli civarında özel bir hastaneye gittik. Hastalarla görüştük. Birinin şikâyeti karın ağrısı. Doktor neredeyse soru bile sormadan "En sağlıklı sonuca endoskopiyle varırız" diyerek ertesi güne randevu veriyor. Kişi bayıltılarak midesinden parça alınıyor. Analiz tamamlandığında "Biraz üşütmüşünüz biraz da şişkinliğiniz var" deniliyor. Hasta ise veznenin yolunu tutuyor. 700 TL'lik endoskopinin yarısını devlet, yarısını hasta ödüyor. 80 TL muayene ve 70 TL analiz ücreti de ekstra olarak hastaya ödetiliyor.
DİZ AĞRISINA 4 AYRI TEST
Güneşli'de özel bir hastanedeyiz. Diz ağrısı nedeniyle hastanenin yolunu tutan S.K., önce doktor muayene ücreti olarak 80 TL ödeme yaptı. Doktor hastayı muayene etmeden hatta dizini dahi açıp bakmadan önce kan testine gönderdi. Buradan çıkan hasta daha sonra röntgen çekimine yollandı. Ancak doktor bu testlere rağmen teşhisi yapmadı. Hastadan bir de diz MR'ı istedi. Tüm bu MR testlerinin maliyeti 650 TL. Bunun yarısından fazlası SGK üzerinden devlet tarafından karşılandı. Doktor teşhis olarak da, "Testler normal. Yorgunluktan olmuş. Birkaç gün dinlenin" açıklaması yaptı.
Dürüst doktorun yeri ayrı
Anadolu yakasındaki özel bir hastanede ise 45 yaşındaki emekli öğretmen F.L. farklı bir hikâye anlatıyor. 6 ay önce gittiği özel bir hastanede kendisine kanser teşhisi konulduğunu ancak tesadüfen gittiği bir başka hastanede hiçbir şey çıkmadığını ifade eden F.L., İşini iyi yapan, dürüst bir doktor tarafından kurtulduğunu ve psikolojisinin düzeldiğini belirtiyor.
450 TL'LİK TEST
Beşiktaş'taki bir hastaneye göz ağrısı nedeniyle gelen Tahsin Ergene ile konuşuyoruz. Ergene 3 gündür testlerden başını kaldıramadığını ve beyin tomografisinin dahi çekildiğini söylüyor. 3 gün sonunda doktorun, göz ağrısına sebep olarak aşırı çalışma teşhisi koyduğunu ifade eden Ergene, 1.000 TL'yi geçen harcamanın 450 TL'sini kendisinin ödediğini geri kalanının ise SGK tarafından karşılandığını ifade ediyor.
EN FAZLA NE YAPILIYOR?
Teşhis ve tedavi için gerekli olmadığı halde en fazla yapılan testler şunlar: Kan, idrar, beyin-omurilik sıvısı tahlili, biyopsi, tomografi, endoskopi, efor testi, solunum ve alerji testi, MR, anjiyografi gibi radyolojik inceleme, gastroskopi, sistoskopi.
DEVLETİN SAĞLIK FATURASI 10 KAT ARTTI
Devletin sağlık gideri 2001'de 4.5 milyar TL'ydi. 2011'de bu rakam 50 milyar TL sınırına dayandı. Bunun 17 milyar TL'sini ilaç harcamaları oluşturuyor. Geri kalan ise tedavi süreçleriyle ilgili. SGK bu konuda 10 milyar TL'lik gereksiz harcama olduğunu tahmin ediyor.
METİN CAN / Sabah
