Dünyada ilk kez gerçekleşen ve hüsranla biten çift kol ve çift bacak naklinin Hacettepe Üniversitesi'ne faturası çok ağır olabilir. Çift kol ve bacak nakli yapılan Şevket Çavdar'ın hayatını kaybetmesi ile sonuçlanan operasyonun ardından Sağlık Bakanlığı, Kompozit Doku Nakli Bilim Kurulu'nu topladı. Kurul, dün öğleden sonra, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. İrfan Şencan başkanlığında bir araya gelerek Akdeniz ve Hacettepe Üniversitelerinde gerçekleşen son nakilleri görüştü.
Kritik toplantı 4 saat sürdü. Kurula üye olan 3 plastik cerrahın da (Prof. Ferit Demirkan, Prof. Ömer Özkan ve Doç. Selahattin Özmen) Hacettepe mezunu olması dikkat çekti. Toplantıda, Türkiye'nin gündemine oturan iki mikrocerrah da karşı karşıya geldi. Hacettepe'den Doç. Dr. Serdar Nasır, aralarında Akdeniz Üniversitesi'nden Prof. Ömer Özkan'ın da bulunduğu Bilim Kurulu'na, Şevket Çavdar'ın ölümüyle sonuçlanan süreci anlattı. Kurul, Nasır'a üniversite bilim konseyinin hasta seçimini nasıl gerçekleştirdiğini, hastanın nakil endikasyon şartlarına uyup uymadığını ve mikrocerrahi dışında operasyon sırasında hastada yaşanan komplikasyonları sordu. Kurul üyelerinin bazılarının, Hacettepe Üniversitesi'nde yapılan çift kol ve bacak naklinin, Kompozit Doku Nakli Endikasyon listesine aykırı olduğunu belirterek, "Çift kol ve çift bacak nakline ancak dirsek ve diz altı bölgeleri için izin verilir" maddesini hatırlattı. Üyelerden bir kısmı ise yapılan naklin endikasyon listesine uymadığını ileri sürdü.
Hacettepe'nin Kurul'a sunduğu raporda, Şevket Çavdar'a yapılan ameliyat sırasında, 3'üncü uzuvun takılırken kalbinin durduğu ve pompa ile müdahale edildiği; ancak buna rağmen operasyonun sürdürüldüğü bilgisi de yer aldı. Öte yandan, Hacettepe Üniversitesi'nde Cengiz Gül'e yapılan yüz naklinin de endikasyon dışı olduğu ve Bakanlığa bildirilen hasta listesinde hastanın durumuna ilişkin yanlış beyanda bulunulduğu belirtildi. Listede, yüzünde daha çok deformasyon olan bir hasta olmasına rağmen, sosyal ve fiziksel endikasyonları tutmayan Cengiz Gül'ün operasyona alındığı kaydedildi. Toplantıda ayrıca, aynı merkezde yüz ve uzuv nakillerinin yapılmaması yönünde görüş bildirildi.
Mevzuatta, merkezlerin yüz ya da uzuv alanında ayrışmaları yönünde değişiklik yapılması yönünde görüş birliğine varıldığı öğrenildi. Ayrıca Akdeniz Üniversitesi'nde gerçekleşen çift kol, tek bacak naklinde bacak naklinin de endikasyon dışı olduğu ileri sürülerek bu merkeze de "uyarı" verilmesi önerildi. Bazı üyeler ise söz konusu operasyonların kamuoyunda organ bağışını engellememesi ve nakil sürecini sekteye uğratmaması için mevzuat dışı davranan Hacettepe'ye de "ruhsat iptali" cezasının verilmesi yönünde görüş belirtti. Bilim Kurulu, 3 hafta sonra, kurul üyelerinin tekliflerini ve hastane raporlarını inceleyerek yeniden toplanma kararı aldı. Toplantı öncesinde konuşan Sağlık Bakanı Recep Akdağ, "Nakil için organ ya da dokuları bağışlayan ailelere itina etmek gerekir. Böyle zor bir işe soyunmuş doktorlarında da psikolojisini anlamak lazım. Bu meseleyi günlük polemik yapmamalıyız. Nakillerde bir yanlış varsa karşılığı elbette olacaktır" dedi.
SAFURE CANTURK
