Sağlık Bakanlığı’nın hazırladığı genelgeyle psikoterapi yapan psikolojik danışma merkezlerine “kapatılmaları” yönünde gönderdiği tebligat, psikologları ayağa kaldırdı. Türk Psikiyatri Derneği’nin ruh sağlığı alanının denetim altına alınması için hazırladığı ve Sağlık Bakanlığı’na gönderdiği raporla başlayan süreç sonunda bakanlığın yayınladığı genelgeye göre, psikologların ve psikolojik danışmanların işyerleri kapatılacak. Psikologlar, psikiyatristlerle anlaşacak ve onların merkez veya muayenehanelerinde çalışmak zorunda kalacaklar. Psikologlar ise, çözüm için meslek yasalarının bir an önce çıkmasını istiyor.
Onur kırıcı girişim kabul edilemez
Bu gelişmeler üzerine görüşlerine başvurduğumuz Türk Psikologlar Derneği Yönetim Kurulu, yaptığı açıklamada sorunu şöyle özetledi:
“Son zamanlarda, sahada serbest çalışan psikologların onur kırıcı bir biçimde işyerlerinin kapatılması girişimleri, psikologluğu yok sayma anlayışının ürünüdür ve kabul edilemez. Serbest çalışan psikologlar, Yüksek Öğretim Kurumu’nun yasalar çerçevesinde açmış olduğu ve tanıdığı psikoloji bölümlerinden mezun olarak ve ilgili uzmanlık derecelerine hak kazanarak ve yasal gereklilikleri yerine getirerek işyeri açmış bireylerdir. Psikolojik hizmetlerin psikologlar tarafından verilmesine engel olan tüm girişimleri kınıyoruz.”
Medyum ve astrolog da ‘terapi yapıyorum’ diyor
Türk Psikiyatri Derneği üyesi Dr. Şeref Özer, amaçlarının ruh sağlığı hizmetlerinin denetlenmesi olduğunu, psikologların merkezlerinin kapanması yönünde bir talepleri olmadığını söyleyerek şöyle dedi:
“Birkaç yıl önce mesleki roller üzerine bir çalışmamız oldu. Günümüzde kendisine yaşam koçu, medyum, astrolog diyen herkes piyasada psikoterapi yapmaya çalışıyor. Ehil olmadıkları alanda halkın sağlığıyla oynadıkları için bu konuda bir rapor hazırladık. Bu raporu bakanlığa ilettik. Türkiye’de yasalar açısından bakıldığı zaman tedavi - terapi hakkı sadece hekimlere tanınmıştır. Sağlık Bakanlığı kendi içinde de bazı çalışmalar yapıyordu. Bu çerçevede bir genelge çıkararak terapi adı altında hizmet veren değişik merkezlerin yasaya aykırı olduğunu açıkladı. Ama bizim psikologların merkezleri kapansın gibi bir talebimiz olmadı.”
Yürütmeyi durdurma davası açacağız
Türk Psikologlar Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Prof. Dr. Zeynep Aycan:
İstanbul’da 25 danışma merkezine kapatılma tebligatının ulaştığını söyleyen Pro. Aycan uygulamada usulsüzlük olduğunu savunuyor. Yürütmeyi durdurma davası açacaklarını belirten Aycan, şöyle dedi: “Sağlık Bakanlığı tarafından tanınmış bir meslek grubu değiliz. Dolayısıyla Sağlık Bakanlığı tarafından denetlenmemiz mümkün olmuyor. Yaklaşık 40 yıldır psikologlar olarak meslek yasamız çıksın diye uğraşıyoruz. Ama bir türlü olmadı. Şu anda 25 danışma merkezine kapatılma tebligatı geldi. 15 gün içinde kapatmaları bekleniyor. Bu kişiler bireysel davalar açıyorlar. Üzerinde psikolojik danışmanlık yazan her yere tebligat gönderiliyor. İçinde çalışan psikoloğun eğitim statütüsünün ne olduğu sorgulanmıyor hatta psikolog olup olmadığı sorulmuyor. Bu konuda yürütmeyi durdurma davası açacağız. Burada bir usulsüzlük var. Bakanlık tarafından tanınmadığımız için bu merkezlerin denetlenmesi ve kapatılması da yanlış.”
Kapatma kararı çağın gerisinde
Bahçeşehir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Canan Ergin: Psikologların psikiyatristlere bağlı çalışan eleman gibi görülmemesi gerektiğini vurgulayan Ergin, şöyle dedi: “Bu konu uzun yıllardır uğraştığımız bir sorunun parçası. Geldiğimiz nokta maalesef olumsuz. Sağlık Bakanlığı böyle bir genelge yayınlayarak psikologları yardımcı meslek grubu olarak değerlendiriyor. ‘Psikologların, pskiyatristlerin yanında çalışmaları gerekir’ gibi bir yaklaşım mesleğimizi çok olumsuz yere götürdü. ‘Psikoloji yardımcı meslek grubudur, doktordan başka kimse sağlık uygulaması yapamaz’ denilmesi çok yanlış. Bizim yaptığımız işi sağlık müdahalesi gibi düşünüyorlar. Biz burada ilaç ve benzeri tedavi yapmıyoruz. Gerektiğinde psikiyatristlere yönlendiriyoruz. Genelge içindeki bu uygulama çağın çok gerisinde.”
Harvard mezunu bile olsan çalışamıyorsun
Davranış Bilimleri Enstitüsü Kurucu Başkanı Psikolog Emre Konuk: Kapatma kararının Psikiyatri Derneği’nin 2009’da oluşturduğu bir çalışma grubunun raporu üzerine başladığını hatırlatan Konuk şunları söyledi: “Genelgede psikologların serbest olarak mesleklerini yürütemeyecekleri, işyerlerini Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan yönetmeliğe uygun hale getirmeleri isteniyor. Söz konusu genelge, 1219 sayılı kanunun 1. maddesine atıfta bulunuyor; ‘hastaya doktor bakar’ diyor. Psikologlara önerilen çözüm, işyerlerini anlaşacakları bir hekime devretmeleri ve kendi yerlerinde sigortalı olarak çalışmalarıdır. Yeni genelge yüzünden istersen Harvard mezunu ol, yine çalışamıyorsun. Bir mesleğin serbest çalışma koşullarını nasıl oluyor da bir başka meslek belirleyebiliyor?”
