Sağlıklı beslenmenin 10 altın kuralı

Diyetisyen Berna Ertuğ, sıcak havalarda terleme ile ortaya çıkan su ve mineral kaybı sonucu, baş dönmesi, bayılma hissi ve bulantı gibi sağlık problemleri de görülebildiğini, özellikle bebek ve çocuklarda ishal görülme oranının arttığını ifade ederek, "Ayrıca sıcak havalarda besinlerin bozulma riski yüksek olduğu için de besin kaynaklı zehirlenmeler sık görülmektedir. Her mevsim olduğu gibi sağlıklı ve dengeli beslenmeyle sıklıkla görülen bu tür sağlık problemlerinin azaltılması mümkün olmaktadır" dedi.

YETERLİ SIVI TÜKETİMİ ÖNEMLİ

Memorial Antalya Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Diyetisyen Berna Ertuğ, yaz aylarında sıcaklıkla beraber artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için yeterli sıvı alımının çok önemli olduğunu belirtti. Ertuğ, "Bu nedenle, her gün en az 2-2.5 litre (10-12 su bardağı) su içilmelidir. Sıvı alımının karşılanmasında su haricinde süt, ayran, soda, limonata, soğuk bitki çayları, şekersiz kompostolar ve taze sıkılmış meyve suyu gibi içecekler doğru tercihlerdir" şeklinde konuştu.

Günde 3 ana öğün (kahvaltı, öğle ve akşam) ve 3 ara öğün (kuşluk, ikindi ve gece) alınması gerektiğini de belirten Ertuğ, "Öğün atlamamak, hem kan şekerininin düzende kalmasına, hem de gereksiz atıştırmaların önüne geçecektir. Atlanan öğün, kişinin kan şekeri değerlerinde düzensizliğe ve çabuk acıkmasına neden olur. Sonucunda da kişi, bir sonraki öğünde daha çok besin tüketir ve böylece vücuduna gereğinden fazla miktarda enerji almış olur. Bu durum da, kilo alımlarına neden olmaktadır" diye konuştu.

4 YAPRAKLI YONCA MODELİ

Önerilen arasında yeterli ve dengeli beslenme için günlük beslenmede '4 yapraklı yonca modeli' uygulanması gerektiğini belirten Ertuğ, "4 yapraklı yoncanızı 4 ana besin grubundan oluşturun. Her yaprak 1 besin grubunu oluşturmaktadır. Bu gruplar; süt ve ürünleri grubu (süt, yoğurt, ayran, cacık), et-kuru baklagiller-yumurta-peynir, ekmek-tahıl grubu (ekmek, makarna, pilav, çorba), meyve-sebze grubudur" ifadelerini kullandı. Besinlerin yavaş ve iyi çiğnenerek tüketilmesinin önemine dikkat çeken Ertuğ, şunları söyledi:

"Doygunluk hissi, yemek yendikten 15-20 dakika sonra hissedilmeye başlanır. Bu nedenle yavaş yavaş yemek yemeye özen gösterilmeli. Yaz aylarında krema, mayonez, yağlı sos, katı yağ gibi yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı, yemeklerde bitkisel sıvı yağların kullanımı, yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara ve fırın gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanmalıdır. Yeterli posa tüketimi bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı, kansere karşı koruyucu, acıkmayı geciktirmesi gibi olumlu etkiler sağlar. Dolayısıyla öğünlerde mutlaka sebze yemeği ve salata, gün içerisinde 4-5 porsiyon meyve tüketmeye çalışarak yaz aylarında vücut direncini artırmaya ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral alınmasını sağlanmış olur. Kan şekerini hızla yükselten ve hızlı düşüren besinlerin tercih edilmemesi, basit karbonhidrat olan saf şeker ve şekerli besinler yerine; tahıllı ekmek, bulgur gibi lifli besinlerin tüketilmesine özen gösterilmeli."

GIDA ZEHİRLENMELERİNDEN KORUNMAK İÇİN HİJYENE ÖNEM VERİLMELİ

Memorial Antalya Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Diyetisyen Berna Ertuğ, özellikle yaz aylarında artan hastalıklardan birinin besin zehirlenmeleri olduğunu vurgulayarak, "Çoğunlukla hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olmalarına karşın, zehirlenmeye yol açan besinle ve kişiyle ilgili bazı faktörler hastalığın zaman zaman daha ağır seyretmesine hatta ölümcül olmasına yol açabilmektedir. Özellikle yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınmaya, çabuk bozulan potansiyel riskli besinleri (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletmemeye ve besinlerin satın alınması, hazırlanması ve pişirilmesi, saklama aşamalarında hijyene dikkat edilmesi gerekir" uyarısında bulundu.

Yaz aylarında enerjisi yüksek kızartılmış ve hamur tatlıları yerine sütlü tatlılar, meyve tatlıları, dondurma gibi tatlıların doğru seçimler olduğunu da sözlerine ekleyen Ertuğ, açık büfelere de dikkat edilmesi gerektiğini bildirdi. Ertuğ, şöyle devam etti:

"Yaz aylarında özellikle tatillerde maalesef açık büfeden dolayı fazla besin tüketimine eğilim oluyor. Seçilen yemeklerden az alınmalı, özellikle bol yeşillik ve sebze ile doldurulan tabakta yemek için küçük bir bölüm ayırmak gerekir."

ARABA YERİNE YÜRÜYÜŞ, ASANSÖR YERİNE MERDİVEN

Ertuğ, haftada 3 gün yapılan tempolu yürüyüş, yüzme, gevşeme egzersizlerinin yaz yorgunluğuna karşı koruyucu olduğunu ifade ederek, "Eğer vaktiniz yoksa en azından aktif yaşam tarzı için yürüyerek gidebileceğiz yerlere arabayı kullanmama, asansör yerine merdivenleri tercih etme gibi küçük aktivitelerle de yaşam tarzınızı değiştirebilirisiniz" önerisinde bulundu.