Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasa Tasarısı'na ilişkin işçi ve işveren kesimiyle yapılan yapılan toplantıda, çeşitli konularda mutabakata varıldı.
Konfederasyon yetkililerinden alınan bilgiye göre, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in, işçi ve işveren konfederasyonları ile yaptığı toplantıda, Emek Platformu tarafından kamuoyuna açıklanan taleplere ilişkin, uzmanlar düzeyinde yapılan teknik çalışmanın sonuçları değerlendirildi.
Toplantıda, 2008 yılında işe başlayacak bir işçinin (2028 yılında 9 bin gün prim ödeme koşulu başlayacağından) 2028 yılında 40 yaşını doldurduğunda, emekli aylığı bağlanması için 60 yaşını dolduruncaya kadar 2048 yılına kadar beklemesi gerektiğinden, 65 yaşını doldurması için 5 yıl daha beklemesini engelleyecek bir düzenleme yapılacağı belirtildi. Ayrıca, 58-60 yaş koşulunun daha uzun süreli uygulanabilmesinde ilkesel olarak anlaşıldı.
Prim ödeme gün sayısının 8 bin güne düşürülmesi ve 2028'e kadar her yıl için 50'şer gün artırmak koşuluyla, 65 yaşa ulaşmayı uzatma konusunda teknik çalışma yapılması benimsendi. Ancak bu durumda, 8 bin gün üzerinden prim ödenmesi ile aylık bağlama oranı düşeceği ve bağlanacak emekli aylıkları düşük olacağından, işçi kesimi, aylık bağlama oranlarında mutlak bir düzenleme yapılması gerektiğini dile getirdi.
Teknik çalışma sırasında, fiili hizmet zammı kapsamına alınması gerekenlerle ilgili (basın çalışanları dahil) haklı gerekçelerin varlığı halinde, her türlü değişikliğin yapılmasına hazır olunduğu ifade edildi.
-AYLIK BAĞLAMA ORANI-
Aylık bağlama oranları konusunda 3 farklı seçenek ele alındı. Bu konuda, yüzde 65'den daha düşük bir karşılığı olmamak ve alt sınır getirmek koşuluyla, bağlama oranının kademeli olarak azalması yerine artış öngörülmesi konusu (yüzde 2 ve yüzde 2,5) bir başka seçenek olarak görüşüldü. Son seçenek konusunda ortak görüş oluştu.
Emekli aylıklarının hesaplanmasına ilişkin kazançların güncellenmesinde kullanılacak katsayının belirlenmesinde gelişme hızının (refah payının) yüzde 100'ü yerine, yüzde 30'unun dikkate alınması konusunda, güncelleme katsayısında bir değişiklik düşünülmediği, bu konunun bakanlığın geri adım atamayacağı konulardan biri olduğu kaydedildi.
İş göremezlik geliri için, çalışmayan bekar işçilerde yüzde 35, evli işçilerde ise yüzde 45 oranında bir alt sınır aylığı belirlenmesi benimsendi.
Alt sınır aylığı düşürüldüğünden, özellikle mevsimlik, geçici süreli ve yarı zamanlı çalışanların daha az aylık almakla karşı karşıya kalması konusunda, alt sınır aylığının yüzde 45 olarak belirlenmesi konusundaki öneri yerine, iş göremezlik gelirinde olduğu gibi bekar işçi için yüzde 35, evli işçi için yüzde 45 oranının kabul edilebileceği belirtildi.
Emzirme yardımının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nda düzenlendiği biçimiyle kalması önerisi, kurum giderlerini artıracağı gerekçesi ile kabul edilmedi. Bu konunun Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmesi önerisinin ise değerlendirilmesinin düşünüldüğü kaydedildi.
Cenaze yardımının yasada olduğu gibi asgari ücretin 3 katı tutarında verilmesi yönündeki hükmünün korunması yönündeki talep, giderleri artıracağı gerekçesi ile kabul edilmedi.
-YETİM KIZ ÇOCUKLARININ DURUMU-
Yetim kız çocukları için ödenmekte olan evlenme yardımının (çeyiz parası), yetim aylığının 24 katı tutarından, 12 katına düşürülmesine ilişkin olarak, evlenen dul eşlere yapılan evlenme yardımının kaldırılması ve kız çocuklarına yapılan yardımın 24 ay olarak düzenlenmesi kabul gördü.
18 yaşını doldurmamış veya 45 yaşından gün almamış kişilerin protez bedelinin yüzde 50'sinin sigortalı tarafından ödenmesi konusunda, bu yaş sınırının kaldırılacağı belirtildi.
Çalışanlar ile emekli dul ve yetimlerin, özel hastanelerden yararlanmak için sağlık hizmeti bedelinin yüzde 20'sini ödemesine ilişkin, özel hastanelerden yararlanma koşulunun tasarıda düzenlendiği gibi kalmasında ısrarlı olunduğu ifade edildi. Bu oranın, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmesi doğrultusunda yapılan önerinin değerlendirileceği ifade edildi.
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun oluşturacağı bir komisyonun belirleyeceği tedavi yöntemleri dışındakilere, 3 katına kadar fark ücreti ödenmesine ilişkin, maddenin düzenlendiği gibi kalması gerektiği belirtildi.
Muayene ve tedaviler için 2 YTL, protez, ortez ve ilaç bedelleri için yüzde 10 ve yüzde 20 oranında değişen oranlarda katılım payı ödenmesi konusunda, muayenelerde alınacak katılım payının kaldırılmayacağı, ortez ve protezlerdeki katılım payının da sürdürüleceği ifade edildi.
''Çalışması sona eren sigortalılardan, önceki yıl içinde 90 gün prim ödeyenlerin kendileri, 120 gün prim ödeyenlerin ise kendileri ile birlikte bakmakla yükümlü olduğu kişilerin 6 ay süreyle sağlık yardımlarından yararlanma hakkı kaldırıldığı'' eleştirisine karşı, sigortalının, sigortasının sona erdiği tarihten sonra da bu süreye ilişkin primlerinin işsizlik sigortasından karşılanması koşuluyla, 3 ay süreyle tedavi yardımlarından yararlanmasının uygun olacağı konusundaki öneri kabul edildi.
