Bu köşeden defalarca (en son 2.10.2009 günü) okudunuz, yıllarca sigortasız çalışan işçiler sonrasında mahkeme ile sigortalı olmak üzere İş Mahkemesinde “hizmet tespit davası” açıyorlar ve davayı kazandıklarında ağızları açık kalıyordu. Zira, SGK çeşitli sebeplerle işverenden alamadığı primleri, davayı kazanan işçiden istiyordu… Artık istemeyecek…
Başlığa bakıp da “Nasıl yani” der dediğinizi duyar gibiyim, aynen öyle işte. SGK, işverenine karşı hizmet tespit davası açıp, sigortasız geçen sürelerini sigortalı hale getiren işçilerden prim istiyordu. Sanki prim ödeme borçlusu işveren değil de işçiymiş gibi davranıyordu. Sonrasında da işçi SGK’ya karşı ikinci bir dava açıp, primi benden değil işverenden isteyeceksin diyor ve SGK’yı ikinci kere dize getiriyordu.
***GARABET UYGULAMA
02.09.2009 günü bu köşeden okudunuz, “Mahkeme ile günlerini kanıtlayandan SGK prim isteyemez” demiştik ve olayı da şöyle özetlemiştik. “Eski adıyla SSK yeni adıyla SGK’nın görevi çalışan herkesin sigortalı çalışmasını temin etmek ve çalışanlar için de işverenden prim tahsil etmektir. İşverenlerin görevi de çalışanları SSK’ya bildirmek ve prim ödemektir. İşçilerin görevi de işverenin emir ve talimatı altında çalışmaktır. İşçilerin prim ödeme yükümlülüğü yasal olarak asla ve kat’a yoktur. Hukuka uymamayı ve çalışanları eziyet etmeyi seven SSK’nın artıklarından şu an SGK’da görev alanları da eski hastalıklı uygulamayı yasadışı bir şekilde SGK çatısı altında da sürdürüyorlar. Bakın, işveren görevini yapıp prim ödememiş, SSK görevini yapıp primleri tahsil edememiş ama hiçbir suçu olmayan işçiyi cezalandırmayı görev sayıyor. Üstelik de bunu hukuka aykırı bir şekilde yapıyor. Normal şartlarda primlerin ödenip ödenmemesi işçinin görevi ve sorumluluğunda değildir. SSK, bu yasadışı işlemi 25 Şubat 1982 tarihli 2952 sayılı genelgesi ile talimatlandırmış ve SSK müdürlüklerine göndermiştir. Bu genelge Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 13.04.1981 gün, Esas: 1981/608 ve No: 2253 sayılı kararına dayandırılıyor. Ancak dayanak olarak alınan mahkeme kararıyla genelgenin doğrudan bir alakası yok. “
***GARABETE SON VERİLDİ
SGK’yı ve işverenini dava edip sigortasız geçen günlerini sigortalı hale getiren bir okurumuza SGK, primleri işveren ödemiyor sen öde demişti. Bize başvuran okurumuza SGK’yı ikinci kere dava etmesini salık vermiştik ve dava sonunda Yargıtay SGK’ya ders gibi karar vermişti.
"506 sayılı yasanın 79/10. maddesinde 'yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları kurumca tespit edilmeyen sigortalıların çalışmalarını, hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayılarının nazara alınacağı' belirtilmiştir. Yasada başka bir koşul öngörülmemiş olup, prim borçlarının ödenmesinden işverenler sorumlu olduğuna, ödenmeyen primlerin tahsil ve takibinden de kurum yetkili ve görevli bulunduğuna göre, yasanın öngördüğü şekilde çalışmaları bildirmeyen işveren ve çalışmayı tespit etmeyen kurumun bu davranışlarının sonucu sigortalıya yüklenmemelidir. Aksi bir düşünce sigortalının hiçbir zaman yaşlılık aylığına ulaşamaması gibi bir sonucu da doğurabilir, bu da sosyal güvenlik ilkeleri ile bağdaşmaz."
Şimdi ise SGK Hukuk Müşavirliği imzalı 2012-14 sayılı genelge ile bu garip uygulamaya son verildi. Artık, hizmet tespit davasını kazanan işçiden prim istenmeden hizmetleri işleme alınacak.
Ali TEZEL
[email protected]
