Kanuna göre özel hastaneler, SGK'lı hastadan çıkan faturanın yüzde 30 fark alabiliyor. Ancak bir çok hastane bu kurala uymayarak, faturaları kabartıyor. Özel hastaneler ise SGK fiyatlarının düşük olmasından şikayetçi.
Hükümetin "sağlıkta devrim" olarak nitelendirdiği ve Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bağlı vatandaşlara özel hastanelerin yolunu açan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, pratikte uygulanamaz hale geldi. SGK ile sözleşme imzalayarak SGK'lı hastaların tedavisinde alt sınırdan ücret alacağını taahhüt eden bazı özel hastaneler, "SGK'nın belirlediği ücretler maliyetlerimizi bile karşılamıyor" diyerek, vatandaştan fahiş ücretler almaya devam ediyor. Yasanın çıkması ile birlikte özellikle doğum için özel hastanelerin kapısını çalan SGK'lılar ise yasada öngörülen doğum ücretlerinin katbekat fazlasını ödemek zorunda kalıyor.
Yasaya göre SGK ile anlaşması olan özel hastaneler, tedavi masraflarının en fazla yüzde 30'unu SGK'lı hastadan tahsil edebiliyor. Özel hastaneler, geriye kalan tutarı da SGK'dan alıyor. Örneğin yasaya göre SGK tarafından 400 TL olarak belirlenen normal doğum ücreti için SGK'lının özel hastaneye ödemesi gereken tutar 110 TL. Geriye kalan 290 TL de SGK tarafından ilgili hastaneye ödeniyor. Ancak durum hiç de öyle değil. SGK'nın belirlediği tarifenin kendilerini zarara uğrattığını öne süren özel hastaneler, "hastane giderlerine katkı" adı altında SGK'nın tarifelerini hiçe sayıyor. Sonuçta SGK'lı bir annenin özel bir hastanede normal doğum yapmasının maliyetinin yasal olarak 110 TL olması gerekirken, bu rakam 250 TL ile 1500 TL arasında değişiyor. Yasaya göre, "ilave ücret" talep eden hastanelerin şikayet edilmesi halinde, bu hastanelere 50 bin TL'ye varan cezalar kesilmesi gerekiyor. Oysa uzmanlar, SGK'nın yapılan şikayetleri işleme koymadığını ve sistemin bu noktada tıkandığını belirtiyor.
Esnaf Hastanesi komada
Bu arada yasanın gereklerini harfiyen yerine getiren özel hastaneler de var. Bunlardan biri de İstanbul'daki Esnaf Hastanesi. Ancak SGK'nın genelgesine yüzde 100 uyduğu için sektörde en büyük zarar yazan hastanelerden biri haline gelen Esnaf Hastanesi, İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) her ay yaptığı 250-300 bin TL'lik yardımlarla ayakta durabiliyor. Esnaf Hastanesi kadar şanslı olmayan diğer özel hastaneler ise, hükümetin bir an önce mevcut yasada değişiklik yapması gerektiğini savunuyor. SGK'nın belirlediği yüzde 30'luk sınırın yükseltilmesi gerektiğini vurgulayan özel hastane yöneticileri, kendilerini şu sözlerle savunuyor: "Özel hastanelere artık neredeyse sadece SGK'lı hasta geliyor. Bu şartlarda sisteme tam olarak uyarsak batarız. Fakat sistemden çıksak da tedavi edecek hasta bulamayız."
Şikayetler var ama biz de mağduruz
Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Birliği (OHSAD) Başkanı Reşat Bahat, SGK ile anlaşmalı bazı hastanelerin ekstra para aldığına yönelik şikayetlerin arttığını belirterek, "Kanunsuzluğu teşvik etmek gibi bir durumumuz olamaz. Tabii ki sisteme dahil olanın kurallara uyması lazım. Ancak biz de mağduruz" dedi. Yüzde 30 sınırının kimseye yetmediğini, bakanlığın da bu gerçeği kabul ettiğini vurgulayan Bahat, sistemin SGK'yı da zarara soktunu vurguladı. Sektöre sınırın yükseltileceği ve yüzde 100'e çıkarılacağı, hatta ileride tamamen kaldırılacağı gibi sözlerin verildiğini hatırlatan Bahat, ancak halen bir adımın atılmadığını ve sorunun çözülemediğini kaydetti. Mevcut durumda sektörün kayıtdışına ve kuralsızlığa itildiğinin, kendilerinin de bu durumdan rahatsızlık duyduğunun altını çizen Bahat, "Üyelerimizin bu konuda hassasiyet göstermeleri geriyor ama sağlık sektörünün yüzde 32'sini karşılayan özel kuruluşların da mağduriyetlerinin giderilmesi gerekiyor. Bu kuruluşlar batsalar, sistem dışına çıksalar ne olur bunu da düşünmek lazım. Şu andaki sistem sürdürülebilir değil" diyor.
10 TL'den fazlası sahtekarlık
Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği Başkanı Ali Tezel'e göre ise, özel hastaneler "sahtekarlık" yapıyor. Muayene ücreti olarak belirlenen Sağlık Bakanlığı'nın SSK'lı hasta için belirlediği muayene fiyatının 31 TL olduğunu, bunun yüzde 30'unun da 10 TL'ye karşılık geldiğini belirten Tezel, "Yani SGK'lı hastadan muayene için bundan 1 TL bile fazla alınamaz. Bu para resmi fatura ile katkı bedeli olarak alınır. Ancak bazı hastaneler hastane giderlerine katılım payı diye bir isim uydurup fazladan para alıyor. Bu yasal değildir" dedi. Hastaların SGK'ya bu faturaları ibraz ederek ödediği bedeli geri alma hakkı bulunduğuna dikkat çeken Tezel, "Özel hastaneler her gün binlerce usulsüzlük yapıyor ama bunlar SGK'ya şikayet edildiğinde, bu şikayetler bir şekilde hasır altı ediliyor" iddiasında bulunuyor.
Kurala uymak zorundalar
Sağlık sisteminin tamamında bir tıkanma olduğunu vurgulayan Türk Tabipler Birliği Genel Konseyi Başkanı Gençay Gürsoy, özel hastanelerin SGK'lı hastanelerden usülsüz olarak talep ettiği yüksek ücretlerin bunun en önemli göstergelerinden biri olduğunu söyledi. "Özel hastaneler bile SGK'dan beslenmeyi bekliyor" diyen Gürsoy, "SGK, hizmeti kamudan alma durumuna gitmediği sürece bu pazarlık ve tıkanma devam edecek. Çünkü, SGK işi ucuza getirmeye çalışıyor, özel hastaneler de bu parayla bu hizmetin yapılamayacağını savunuyor. Yani kimse memnun değil" diyor. Söz konusu maliyetleri karşılayamayan özel hastanelerin SGK ile yaptıkları sözleşmeyi fishetmesi gerektiğini kaydeden Gürsoy, "Eğer anlaşmayı yaptıysan da kurallara uyacaksın. Ama dökme suyla değirmeni çevirmeye çalışıyorlar. ABD'de bile tartışılan bir sistemi Türkiye'de zorlamanın anlamı yok. Hizmetin kamudan satın alınması lazım" diye konuşuyor.
Sisteme tam uyarsak batarız
Özel Medicine Hospital Başhekimi Dr. Yusuf Elgörmüş, sistemde yer alan hastanelerin kendi kalite ve sağlık hizmeti standardına göre fiyat belirlediğini belirterek, "Örneğin biz muayenelerde sisteme uyuyoruz. Ancak cerrahi işlemleri ve otelcilik hizmetlerini sisteme adapte etmedik. Çünkü bu her ay 300 bin TL zarar yazmak demek. Ancak burası sürdürülebilirlik açısından kar etmesi gereken bir kuruluş. Yüzde 1 de olsa yüzde 10 da olsa kar etmemiz lazım. Ayrıca hastalarımızın yüzde 90'ı evraklı hastaya döndü. Yani sistemden çıkmak da zor" diyor. İstanbul'daki birçok hastanenin sisteme tam uyamadığının altını çizen Elgörmüş, şöyle konuştu: "Çünkü ucunda iki yönlü ölüm var. Sisteme tam olarak uyulursa büyük zarar ediliyor. Sistemden çıkarsa da kapıya kilit vurulması gerekiyor. SGK da bunun farkında. Ancak tabii ki elimizi vicdanımıza koyduğumuzda abartılı fiyatların da alınmaması lazım. Hastanelerin de bu konuya dikkat etmesi gerekiyor. Bu nedenle sorunun biran önce çözülmesini istiyoruz. En azından bir üst limit belirlenmeli ki herkes kalitesine göre makul bir fiyat oluştursun."
Sisteme uyan sürümden kazanıyor
Özel Bağcılar Hastanesi Genel Koordinatörü Serdar Teker, sorunun kaynağının tebliğde yer alan fiyatların revize edilmemesinden kaynaklandığını belirtti. Teker, "Fiyatlar, bırakın ekonominin güncel değerlerini bulmasını, sebepsiz yere geri çekiliyor. Ancak taban fiyat kaldırılmalı. Çünkü bu fiyatlara hizmet de verilemez" diyor. Kendilerinin SGK'lı hastadan fazla para talep etmemesini ise sürümden kazanmalarına bağlayan Teker, "Biz kurallara uyuyoruz, çünkü Bağcılar'da çok yoğun bir nüfus var. Durumu sürümden kurtarabiliyoruz. Günde 800 hastaya bakıyoruz. Ancak ciddi bir amortisman gideri olan, az nüfuslu bir yerde konumlanan, yüksek kalitede hizmet sunan hastanelerin bu fiyatlarla çalışması mümkün değil. Bu iflas nedenidir. Sistemde herkesin buna uymasını beklemek zor" diye konuşuyor.
Referans
