Soba ve kombi zehirlenmelerine karşı önleminizi alın
Özellikle kış aylarında yüzlerce kişi ısınma amaçlı yakılan soba ya da kombiden çıkan karbon monoksit (CO) gazından zehirleniyor. Kokusuz ve renksiz bir gaz olan karbon monoksitten kaynaklanan zehirlenmenin hiç farkına varılmadan oluştuğunu belirten Özel Medline Acil Sağlık Operasyonlardan Sorumlu Direktör Barış Mutluer, soba ve kombi zehirlenmeleri ve yapılması gereken müdahaleler ile ilgili bilgilendiriyor.
Soba veya kombi zehirlenmelerinin; hafif baş ağrısından, komaya ve felce kadar giden ciddi sonuçları vardır. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle de sonlanabilir. Bu nedenle soba kullanılırken boru ve baca temizliğine dikkat edilmesi gerekir.
Belirtileri:
Hafif zehirlenmelerde uyku hali, yorgunluk, halsizlik, baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı gibi şikayetler görülür. Daha ağır zehirlenmelerde baş ağrısı şiddetlenir. Muhakeme bozukluğu, görme bozukluğu, hızlı nabız, hızlı solunum, kan basıncı düşmesi, nöbetler ve bayılma ortaya çıkabilir. Son aşamada solunum yetmezliği ve hızla gelişen ölümcül koma hali görülür.
Özellikle lodoslu havalarda birçok karbon monoksit zehirlenme vakası ile karşı karşıya kaldıklarını belirten Dr. Barış Mutluer, geçtiğimiz günlerde gelen bir çağrı ile de ilkyardım müdahalesi gerçekleştirmiş olduklarını söylüyor.
Karbon monoksit zehirlenmesinde ilkyardım:
Zehirlenen kişi öncelikle temiz havaya çıkarılmalıdır. Aynı zamanda ilkyardım ekiplerine de haber vererek en doğru müdahalenin yapılması sağlanmalıdır. Ekipler gelene kadar suni solunum ile hastaya ilk müdahale yapılabilir.
İlkyardım ekipleri, solunumu olmayan nabzı alınamayan hastalara temel yaşam desteği başlatacaktır. Dokulardaki oksijensizliği gidermek ve kandaki karbon monoksiti temizlemek için de hastalara oksijen verilir. Bunun yanı sıra gerekli görülmesi halinde hastalara solunum ve dolaşım açıcı ilaçlar verilir. Gerekli durumlarda da kalp masajı yapılır.
Soba veya kombi zehirlenmelerine karşı alınabilecek önlemler:
Hava durumu düzenli olarak takip edilmeli, özellikle lodoslu havalarda soba veya kombi kullanılmamalı
Oksijen eksilme sensoru bulunmayan sobalar ve piknik tüplerine takılan ısıtıcılar evlerde ve işyerlerinde kesinlikle kullanılmamalı.
Soba kurulmadan önce baca temizliği yapılmalı, fazla dirsek kullanmaktan kaçınılmalı. Dirsek ve boru ekleme yerleri, baca giriş ağzı hava sızdırmaz olmalı.
Soba kurarken profesyonel destek almalı, sobalar duvarlardan en az 1-
Sobalar günlük temizlenmeli, kaliteli odun ve kömür seçilmeli. Sobanın ve kombinin kurulu olduğu odada yatılmamalı; yatmak gerekiyor ise oda ve kombi mutlaka söndürülmeli.
