Tek tek incelemeye SGK ile başlayabilirsiniz

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, son dönemde bozulan bütçe disiplini ile ilgili olarak, “Harcamaları tek tek inceleyeceğiz” dedi. Sayıştay’ın bütçenin kara deliği SGK’da yaptığı denetimde ise pes dedirten sonuçlar çıktı. Kurumun 1 milyar liraya yakın prim alacağını takip etmediği için zaman aşımına uğrattığı, 901 milyon liralık primi ise göz göre göre tahsil etmediği anlaşıldı.

Her yıl Hazine’den milyarlarca lira aktarılan bütçenin kara deliği Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) prim alacaklarının artırılması ve kayıtdışının kayıt altına alınarak bütçesinin düzeltmesine çalışılırken, kurumla ilgili iki gelişme pes dedirtti.

Sayıştay’ın, SGK’nın 2010 yılı hesaplarına ilişkin hazırladığı denetim raporu çok kritik 2 gerçeği ortaya koydu. Buna göre sosyal güvenlik sistemindeki kara deliğin kapanması için işverenden çalışanlara, her gelirden prim ve vergi toplamaya çalışılırken, SGK’nın 989.4 milyon liralık prim alacağını takip etmediği için zaman aşımına uğrattığı ortaya çıktı. Aynı zamanda SGK’nın yasal olarak alması gerekirken, şirket yöneticisi 270 bin 503 kişiden sigorta primi tahsil etmediği, bu nedenle 901 milyon liralık gelirden olduğu tespit edildi. Sayıştay, kayıtdışıyla mücadele edilirken, bu tür durumlara yol açmaması konusunda SGK’yı uyardı.

Prim alacakları uçmuş

Raporda yeralan tespitlerde bu durum şöyle anlatıldı:

“ SGK prim ve diğer alacakları, ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak 10 yıllık zamanaşımına tabidir. 5510 sayılı kanunun 93. maddesinde bu hüküm düzenlenmiştir. 2001 yılı öncesi döneme ilişkin 989 milyon 442 bin 373 lira kurum alacakları zamanında takip edilemediği için zaman aşımına uğramıştır. Kurum alacaklarının sağlıklı takibinin yapılmayarak gerekli hukuki işlemlerin vaktinde yapılmaması alacakların zamanaşımına uğramasına sebebiyet vermektedir.”

270 bin kişi unutulmuş

Raporda bu durumla ilgili kurumu uyaran Sayıştay, şu değerlendirmede bulundu:

“SGK’nın prim ve alacaklarının takibi, tahakkuku ve zamanında tahsili amacıyla elektronik araçların kullanılmasının artırılmasının yanında, icra takip süreçlerinin de etkin hale getirilmesi gerekmektedir. Adlarına prim ödenen kişilerin etkin prim takip ve tahsilini sağlamak amacıyla prim ödeme dönemlerinde bilgilendirilmeleri yerinde olacaktır.”

Aynı raporda, ayrıca bir başka pes dedirten tespite daha yer verildi. Buna göre yasaya göre şirketlerde yönetim kurulu üyesi veya müdür olan kişilerin aktif sigortalı olması gerektiğine dikkat çekildi. Ancak 2010 yılında şirketlerde yönetim kurulu üyesi veya müdür olduğu halde 270 bin 503 kişiden sigorta primi alınmadığı tespit edildi.

Sayıştay raporunda bu tespitin ortaya koyulması öncesinde, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından şirketlerde yönetim kurulu üyesi veya şirket müdürü olarak görev yapan kişilerin listesinin alındığı, SGK’dan da aktif olarak sigortalı olan kişilerin listesinin istendiği anlatıldı.

Ardından raporda, “İki veri üzerinde yapılan inceleme neticesinde, şirketlerde yönetim kurulu üyesi veya müdür olduğu halde sigortalı olarak görünmeyen 270.503 kişi belirlenmiştir. 2010 yılı ikinci altı ayı brit asgari ücret üzerinden bu kişiler tarafından yatırılması gerekli olan yıllık prim tutarı en az 901.042.787 TL olmalıdır” denildi.

Buna göre söz konusu 270.5 bin kişinin ödemesi gereken prim tutarı, asgari ücret aldıkları varsayımına göre yapıldığında bile rakam 1 milyar liraya yaklaştı. Bu kişilerin yönetici olmaları nedeniyle asgari ücretin çok üzerinde ücret aldıkları düşünüldüğünde rakamın çok daha büyüyeceği öngörülüyor.

Çünkü Maliye ile koordinasyon yok

Sayıştay raporunda bu durumun nedenini ise şöyle tahmin etti: “SGK’nın prim gelirlerinin takibi noktasında Maliye Bakanlığı ile gerekli koordinasyonların sağlanmamış ve etkin prim tahsilat sistemlerinin oluşturulmamış olması bu sonuca sebebiyet vermiştir.”

Ayrıca Sayıştay raporda, “Etkin prim takip ve tahsili için MERNIS Projesi ile gerekli bağlantıların sağlanması ve kayıtdışılığın önlenmesine yönelik tedbirlerin alınması gerekmektedir” uyarısında bulundu.

Şimşek: 404 milyar lira harcarken tek tek gözden geçireceğiz

ANKARA - Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TBMM Genel Kurulu’nda, 2013 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı’nın sunumunu yaptı. 2013 yılında kamu harcamalarını 404 milyar lira olarak öngördüklerini belirten Şimşek harcamaların bu öngörü çerçevesinde kalması için tüm tedbirleri alacaklarını önemli harcama kalemlerini tek tek gözden geçireceklerini söyledi.

Şimşek, kamu tasarruflarının önemli ölçüde arttığını, ancak özel kesim tasarruflarının 11.6 puan azalarak, yüzde 11.9’a indiğini belirtti. Şimşek, “Bunda makroekonomik istikrarın sağlanması ile enflasyon, faiz oranları ve faiz harcamalarındaki düşüş, mali disipline ve finansal derinleşmeye bağlı olarak krediye erişimin kolaylaşması, siyasi ve ekonomik öngörülebilirlik sayesinde tüketim harcamalarının artması, kentleşme ve kentleşmenin getirdiği ihtiyaçlar ile dar gelirli vatandaşlarımızın gelirlerindeki artış etkili olmuştur” dedi.

Özel sektör tasarruflarını artırmak amacıyla bu yıl Bireysel Emeklilik Sistemini daha cazip kılacak düzenlemeler yaptıklarını vurgulayan Şimşek, “Ayrıca, mevduatın vadesini uzatmak için kanun değişikliği yaptık. Bu amaçla, kısa sürede buna ilişkin Bakanlar Kurulu kararını çıkartacağız. Bunun yanı sıra ülkemizde finansal okur-yazarlık ve tasarruf bilincini artırmak için çaba sarf ediyoruz” diye konuştu.

2013 yılında kamu sağlık harcamaları için Sosyal Güvenlik Kurumu ve merkezi yönetim bütçesinde 67.9 milyar kaynak öngördüklerini anlatan Şimşek, bu rakamın, 2012 yılına göre yüzde 11.1 oranında arttığını, 2002’ye göre ise 5 kattan fazlasına ulaştığını, böylece eğitimden sonra en fazla kaynağı sağlığa ayırmış olduklarını kaydetti.

Tüm illerde uygulanan aile hekimliği hizmeti ile vatandaşlara kolayca ulaşabilecekleri, birinci basamak sağlık hizmeti sunduklarını ifade eden Şimşek, aile hekimliği için 2013 yılı bütçesinde yüzde 17.1 oranında bir artışla 4 milyar kaynak tahsis ettiklerini vurguladı.

Evet, dolaylı vergiler yüksek

MEHMET Şimşek, Türkiye’de vergi oranlarının yüksek olduğu eleştirisinin doğru olmadığını belirterek, “Ancak bir eleştiriyi kabul etmek gerekirse, o da vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin payının yüksek olmasıdır” dedi. Şimşek, Türkiye’de dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payının yüzde 47,7 ile OECD ortalamasının 13 puan üzerinde olduğunu söyledi.

Şimşek, Türkiye’de dolaylı vergi oranlarının da alkollü içecekler, tütün mamulleri, petrol ürünleri, binek otomobiller ve mobil iletişim hariç yüksek olmadığını, hatta Türkiye’nin genel yüzde 18 olan KDV oranı ile yüzde 21 olan AB ülkelerinin ve yüzde 19 olan OECD ülkelerinin altında olduğunu kaydetti.

Şimşek, gelir politikalarını geliştirmeye ve uygulamaya devam ettiklerini de söyledi. Bu çerçevede hazırlanan Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı’nın tamamlanarak, Ekonomi Koordinasyon Kurulu’na sunulduğunu hatırlatan Şimşek, Kanun’u önümüzdeki yılın ilk yarısında TBMM’ye getirmeyi hedeflediklerini bildirdi.

Milliyet