Milliyet'ten Aslı Perkerin yazısı;
Geçtiğimiz hafta beş günü bir beyin cerrahıyla beraber geçirdim. Bu Amerika’dan tanıdığım bir arkadaşım. Daha doğrusu çok yakın iki arkadaşımın kardeşi. Ben New York’ta yaşarken arada bir geliyordu, görüyordum, fakat hiçbir zaman bu kadar uzun ve yoğun bir arada olmamıştık. Kardeşlerinden iyi bir beyin cerrahı olduğunu duyuyordum, Memphis’te aranan bir doktor olduğunu, fakat başka ülkelere ameliyata çağrılacak kadar takdir edildiğini bilmiyordum. Türkiye’ye gelişi de bir ameliyata girmek içindi, fakat son anda ertelendi. O yine de “Zaten izinliyim, biletimi de almıştım, bari tatil yapalım” deyip karısıyla beraber geldi.
Bir doktorla, bilhassa beyin gibi bir mekanizmayı bile bu kadar basit anlatabilen ve yeniliklerden haberdar eden bir bilim adamıyla gezmek müthiş faydalı. Öğrendiklerimi paylaşacağım, zira zannediyorum bilmek hoşunuza gidecek.
Yeni bir buluş: Beyin anevrizmalarının, yani bir damarın normal çapının yüzde ellinin üzerinde genişlemesi ki biz buna genelde halk dilinde baloncuk diyoruz, tedavisinde yeni bir stent kullanılmaya başlanmış. Bu şimdiye kadar beyinde kullanılması için geliştirilen üçüncü stent. Adı FRED (İngilizce açılımında medikal bir anlamı var) ve Türkiye’de kullanımına sadece iki hafta kadar önce izin verildi. Diğerlerinden daha gelişmiş olan bu stentin takıldığı kişi sağlıklı bir şekilde normal hayatına devam edebiliyor. Meğer arkadaşım Amerika’da bu stentlerin nasıl takılabileceğini öğreten 14 kişiden ve stent geliştirilirken görüş veren doktorlardan biri olduğu için Türkiye’ye gelmiş. Burada ameliyatlar İstanbul ve Ankara’da yapılıyormuş.
Doktor takıntınız olmamalı: Beyin ameliyatları kapalı ve açık olmak üzere ikiye ayrılıyormuş. Türkiye’de bir beyin cerrahı ya sadece kapalı ya da sadece açık ameliyat yapabiliyormuş. Bunun için hastanın kendisi üzerinde hangi ameliyatın uygulanması gerektiğini iyi anlaması lazım. Arkadaşım çok kısa zaman önce Türkiye’de yaşanan bir olayı anlattı. Beyin ameliyatı olması gereken bir hasta güvendiği, iyi bir beyin cerrahına gitmiş. Sadece kapalı ameliyat yapabilen doktoru açık ameliyat olması gerektiğini söylemiş, fakat hasta dinlememiş, kendisinin yapmasında ısrar etmiş. Çok uzun saatler süren ameliyatın sonucu hoş değil, felç.
İlk müdahaleye karar veren siz olmayın: Arkadaşım pek çok insanın yüzünde, kolunda, bacağında uyuşukluk hissetmesine, hatta felç gelmesine rağmen bir iki ilaç alarak durumu geçiştirdiğini, doktora gitmeyi ihmal ettiğini, bu yüzden de hayatını tehlikeye attığını söyledi. Ben “Türkiye’de olmaz öyle şey, biz hastalık hastası milletiz, hemen gideriz” dedim, ama bu konuda da birkaç örnek anlattı. İkna oldum, hakikaten çok sık yaşanan bir durummuş.
1’den 10’a kadar 10’sa: Bu hayatımın en kötü baş ağrısı dediğimiz noktada doktora gitmeliymişiz. Beyin kanaması geçirenlerin ilk söylediği genelde bu cümle oluyormuş.
Türk doktorları daha deneyimli: Ankara ve İstanbul’da biraz önce bahsettiğim stentleri takan merkezler dünyanın en iyileri arasındaymış ve batı dünyasından pek çok doktor burada yapılan zor ameliyatları gözlemlemek için geliyorlarmış. Arkadaşım Bir Türk cerrahın bir Amerikalı cerrahtan daha deneyimli olma ihtimalinin her zaman daha yüksek olduğunu, çünkü Türk cerrahlarının hem mesleğe çok erken başladıklarını hem de çok fazla vaka gördüklerini anlattı. Yalnız, akılda tutulması gereken bir şey var: O da ikinci görüşe başvurmak.
Bunlar dünyada önemsenen bir beyin cerrahıyla gezmenin faydalarıydı. Lakin benim gibi hastalık hastası biri için çok fena yanları da vardı. Günlerce düşünebildiğim tek şey beyin hastalıkları ve ameliyatları oldu. Konuyla ilgili defalarca, o kadar çok soru sordum ki zannederim bu kıymetli doktor benden yıldığı için bir daha memleketimize gelmeyecek.
