Sağlık Bakanlığı azaltmayı hedeflediği sezaryen oranlarını il il belirledi. Ünlü anneler de deneyimlerini Radikal’e anlattı.
1 Eylül’de yürürlüğe giren Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi’yle eğitim hastanelerinde sezaryenle doğum oranının yüzde 20’yi, diğer hastanelerdeyse yüzde 15’i geçmemesi gerektiği kararı alan Sağlık Bakanlığı, illere göre 2008’in ilk yedi ayındaki sezaryenle doğum oranlarını belirledi.
Sezaryenle doğum oranını Dünya Sağlık Örgütü standartlarına ulaştırmak isteyen sağlık bakanlığına bağlı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü İstatistik Şube Müdürlüğü’nce açıklanan verilere göre, sezaryenle doğumda birinci il yüzde 64.8 ile Afyonkarahisar. Sezaryenle doğumun en düşük olduğu il ise yüzde 10.1’lik oranla Ağrı. Afyon’u, yüzde 63.1 ile Uşak, yüzde 62.3 ile Burdur, yüzde 60.5 ile Düzce ve yüzde 60.2 ile Amasya izledi.
Üç büyüklerde oran ortalama üstü
2008’in ilk yedi ayında sezaryenle doğumun en az tercih edildiği il olan Ağrı’yı, Diyarbakır yüzde 14.5, Van yüzde 16.8, Hakkâri yüzde 17.9, Şırnak ise yüzde 18.5 ile takip etti. Üç büyük şehirdeyse, sezaryen oranları İzmir’de yüzde 45.3, Ankara’da yüzde 36.3, İstanbul’da ise yüzde 37.8 olarak belirlendi.
Bölgesel dağılım dikkate alındığındaysa, yüzde 48.1 ile Karadeniz Bölgesi öne çıkarken, Doğu Anadolu Bölgesi yüzde 23.9 oran ile en düşük sezaryenle doğum oranı gerçekleşen bölge oldu. Sezaryen oranları, Akdeniz Bölgesi’nde yüzde 46, İç Anadolu Bölgesi’nde yüzde 33.9, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 26.1, Marmara Bölgesi’nde yüzde 42.9 ve Ege Bölgesi’nde yüzde 38.4 olarak belirlendi.
Sezaryen ve normal doğum konusunda fikirlerini sorduğumuz ünlü anneler sezaryenin son çare olması fikrinde ortaklaşıyor.
Oyuncu Bennu Yıldırımlar: Kızı Ada’yı 1999 yılında sezaryenle dünyaya getiren Yıldırımlar, şartlar uygunsa ‘normalden’ yana: “Ben vücudumun yapısı gereği sezaryen oldum. Ama tabii ki normal doğum taraftarıyım. Doktorlar en ufak bir komplikasyonda çocuğa da zarar verilmemesi için bu yola başvuruyor. Bazı bünyeler çok rahat normal doğum yapabiliyor. Annenin hamilelik süresince takibiyle ortaya çıkabilecek bir şey bu. Doktorla hastası arasında verilecek bir karar. Gönül ister ki vücut müsaade etsin, normal doğum olsun.” (Yaşam Servisi)
Dördü de normal...
Dört çocuğunu da normal doğumla dünyaya getiren Gerede, sezaryenin dünyada ‘son çare’ olduğunu söylüyor.
Dört çocuk annesi fotoğrafçı Bennu Gerede mecbur kalınmadıkça sezaryen yapılmaması gerektiğini savunuyor: “Bütün çocuklarımı Amerika’da normal doğumla doğurdum. Dünyada sezaryen son çaredir... Normal olan, normal doğum.
Sezaryen herkesin işine geliyor. Hastanın da doktorun da Türkiye’de kadınlarda normal doğumda vücutlarının bozulacağı korkusu var. Maliyeti yüksek diye doktorların işine geliyor. Geceyarısı uyanmak zorunda kalmadıkları, tatillerini ayarladıkları için sezaryeni tercih ediyorlar. Ama sağlıklı değil. Kaç arkadaşımın başına geldi. İdrar torbasının kesilmesi gibi, ileriki yaşama dair komplikasyonlar doğurabiliyor.
‘Bir ay beklemeyip sezaryen olan var’
Leyla Bilginel ve oğlu Kayra.
Sperm bankasından aldığı spermle erkek çocuk sahibi olan oyuncu Leyla Bilginel “Dilerim yasa geçer; sezaryen olmak isteyen kadınlar da olamaz, doktorlar da yapamaz” diyor: “Normal doğumu çok istiyordum. İki gün çok sancı çektim. İkinci günün akşamı ‘Sezaryen yapalım’ dediler. Bebek çok yukarı çıkmıştı, risk var diye sezaryeni kabul ettim. Annelere kızıyorum, kolayını seçiyorlar. Bir ay bekleyemeyip sekiz aylık çocuğu sezaryenle aldıran var.”
Suda, normal doğum yaptı...
Nurgül Yeşilçay ve oğlu Osman Nejat...
Oyuncu Nurgül Yeşilçay da normal doğumu tercih etmişti. Oğlu Osman Nejat’ı 2005 mayısında suda, normal doğumla dünyaya getiren Yeşilçay’ın eşi Cem Özer açıklamada sezaryene savaş açtıklarını söylemişti: “Hekim tuzağına düşmeyin. Sezaryene razı olmayın. Normal doğum istedik, Nurgül son derece sağlıklı”
demişti.
‘Diş çeker gibi gün alınıyor’
Sinem Güven’in kızı Defne, normal doğumla gelmiş dünyaya...
Manken ve eski Türkiye Bayanlar ralli şampiyonu Sinem Güven’in kızı Defne, 3 Mart 2008’de normal doğumla dünyaya gelmiş. Güven gereksiz yere sezaryen yapılmasına kesinlikle karşı: “Başından beri normal doğumu tercih ediyordum, hatta doktorumla pazarlığını yaptık. Herkes diş çeker gibi randevuyla sezaryen yapıyor.
Bana çok ters geliyor. Adı üstünde, normali bu...Benim için sezaryen komplikasyon anında, annenin ya da bebeğin bir tehlikesi varsa yapılacak bir müdahale şekli. Dünyanın en kanlı ameliyatlarındandır. Çocuk için çok büyük bir kötülük. Normal doğum kanalından dünyaya gelmek, bebeğin bağışıklık sisteminin gelişmesi için çok önemli bir yolculuk. Annenin iyileşme süreci için de önemli. Sezaryene önlem alınmakta geç bile kalındı. Diş çekme kıvamında oldu, anne adayları da normali düşünmemeye başladı. Beni doğumdan bir saat sonra dolaşırken görüp, sezaryenden vazgeçen iki anne adayı vardı.
