Tütün dumanında bulunan 4000'den fazla kimyasal maddeden 80'den fazlası kanser yapıcı özelliğe sahip. Akciğer hastalıklarından, kalp rahatsızlıklarına kadar pek çok sağlık sorununa yol açan sigara tüketimi her yıl ülkemizde 100.000 kişinin hayatını kaybetmesine neden oluyor. KadıköyŞifa Ataşehir Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Cengiz Şen sigarayı bırakmak isteyenlere bilgi verip önerilerde bulunuyor.
Dünyada ve ülkemizde sigara kullanım oranları nelerdir?
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada bir milyar üç yüz milyon düzenli sigara içicisi var. Bu sayının yarısının sigaraya bağlı oluşan hastalıklardan dolayı hayatını kaybedeceği biliniyor. Ülkemizde ise sigara içme oranları erkeklerde %60, kadınlarda %15 olarak belirlendi. Toplamda Türkiye'de 17 milyon sigara tüketicisi var ve Türkiye'de yıllık tütün mamülü tüketimi 5.5 milyar pakettir. Her yıl sigara içen 100.000 insanımız sigaraya bağlı hastalıklardan dolayı hayatını kaybediyor.
Sigara kullanımı hangi hastalıklara neden olur?
Tütün dumanında 4000'den fazla kimyasal madde mevcut, bunların 80'den fazlası kanser yapıcı özelliğe sahiptir.
Sigara kullanıcılarında en çok görülen hastalıklardan biri akciğer kanseridir. Akciğer kanserine yakalanan her 10 hastadan 9'u sigara tüketmekte. Sinsi bir hastalık olan akciğer kanserine yakalanan hastaların %60 - % 80’ine ancak ileri evrede tanı konabilmektedir. Bir diğer hastalık ise kronik bronşittir. Günümüzde en ölümcül dördüncü hastalık olan olan kronik bronşit rahatsızlığının %90 tek sebebi sigaradır. Koroner kalp hastalığı ölümlerinin %10 - 30’undan sigara sorumludur. Günde 1- 4 arası sigara içimi ve hatta pasif sigara dumanına maruz kalınmasının kalp ve akciğer hastalıklarına yakalanma riskini arttırdığı bilinmekte. Ayrıca hamilelikte sigara içiminin bebeğe zararlı olduğu kanıtlanmıştır.
Kaç çeşit sigara bağımlılığı vardır?
Bilinen üç çeşit sigara bağımlılığı vardır. Bunları şöyle sıralamak mümkün:
FİZYOLOJİK BAĞIMLILIK: içmediğinizde baş ağrısı konsantrasyon güçlüğü, sinirlilik, kabızlık, yorgunluk gibi yakınmalarınızın olması
PSİKOLOJİK BAĞIMLILIK: üzüntü, stres, öfke veya sevinç gibi durumlarda kullanım
SOSYAL BAĞIMLILIK: çay ve kahve ile birlikte veya arkadaşlarınızla sohbet gibi faaliyetler esnasında kullanım
Sigara bırakmak isteyenlere ne gibi önerileriniz var?
-
Bırakmak için bir gün belirleyin
-
Aile ve iş çevrenizdeki kişilere sigarayi bırakacağınızı söyleyen ve onların desteğini isteyin
-
Fazla zaman geçirdiğiniz yerlerde (araba ve ev gibi) sigara içmeyin
-
Nikotin eksikliğine bağlı ortaya çıkabilecek sinirlilik, konsatrasyon güçlüğü gibi yakınmalara hazırlık yapın. Birkaç hafta içinde bu şikayetler oldukça azalacaktır.
-
Sigara içimini tetikleyebilecek stresli durumlar, alkol kullanımı veya arkadaş çevresi gibi faktörlere karşı hazırlık yapın.
-
Düzenli egzersiz yapın
-
Bir sigaradan bir şey olmaz demeyin. Bırakma sürecinde içeceğiniz bir sigara bile başarsızlığa yol açabilir
-
Stresle mücadale etmek için sağlıklı yöntemler bulun
-
Canınız çok fazla sigara istediğinde hemen yapacak bir şeyler bulun. Örneğin bir arkadaşınızı arayın, yürüyüşe çıkın, yemek yapın vb.
-
Bırakma sürecinde bir kez başarısız olsanız bile yeni denemelerde şansınızın artacağını unutmayın
-
Profesyonel kurumların yardımına başvurun.
