Asistanlar o ücrete ulaşabilir mi?

Performans uygulamasına karşı çıkan asistan doktorların görüşlerinden sonra Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ’ın verdiği yanıtları ve bilgileri de aktarmıştım.
Akdağ, performans uygulamasıyla asistan doktorların maaşlarının arttığını, alabilecekleri ücretin üst sınırının 6.900 liraya yükseldiğini ifade etmiş ve bazı üniversitelerle Sağlık Bakanlığı’na bağlı bazı eğitim hastanelerindeki asistan maaşlarından örnekler vermişti.

Akdağ’ın verdiği yanıtlara asistan doktorlardan da yanıt geldi. Yanıtların ortak noktası, Akdağ’ın açıkladığı 6.900 liralık ücrete ulaşmanın mümkün olmadığıydı. Asistan doktorların gönderdiği ve ortak sayılabilecek nitelikte olanlardan bazıları şöyle:

O ücreti alan var mı?
“Sayın Bakan, asistan doktorların maksimum ücretinin 6.900 liraya çıkarıldığını söylüyor. Acaba bu ücreti fiilen alan asistan doktor var mı? Varsa, bu ücrete nasıl ulaşıldığı açıklanabilir mi?”

Maksimum ücret için
“6.900 lira nasıl alınır? Genel cerrahiye uğrayan her hastaya aynı asistan hekim bakarsa; o ay yapılacak bütün katarakt operasyonlarını aynı asistan hekim yaparsa; her boğazım ağrıyor diye gelen hastaya bademcikleriniz çok kötü hemen almalıyız, şeklinde yaklaşan asistan hekim o ayki tüm operasyonları gerçekleştirirse; belki bu paraya ulaşabilir.”
“Nasıl ki her meslekte suiistimal söz konusuysa bizim aramızda da durum böyle. Her yumuşak doku travmasına alçı yapılmalıdır ki puan getirisi fazla olsun; basit bir çizikli yaralanmaya yanık pansumanı girilmelidir ki 43 puana sahip olunsun. İşte bu sistem, çok çalışanın daha çok kazanacağı aldatmacasıyla devam etmektedir, hekimler arasında rekabete neden olmaktadır.”

Üniversiteler ödeyemez
“O maaşları asistan hekimlerimizin alması mümkün değil. Çünkü üniversite hastanelerinin kasaları boş durumda. Sağlıkta dönüşüm uygulamaları sayesinde. SGK’dan hastanelere geri ödemeler çok azalmış durumda. Bu nedenle giyecek eldiven, enjektör, kan alacak tüp bulamadığımız zamanlar oluyor. Sağlık performans, döner sermaye vs. insan haklarına aykırı uygulamalardır. Sağlıkta olması gereken, tüm hekimlere (pratisyen, uzman, asistan, hoca vs.) aynen, hâkim ve savcılarda olduğu gibi kıdeme göre 3-6 milyar arasında değişecek temel maaşlar verilmesidir.”

Robot gibi
“Hekimler ortalama 1.500 liralık maaşlarını ek ödemelerle artırmaya çalışmaktadır. Üniversite hastanelerinde de hekimler belli yaşam standardına erişmek için aynı devlet hastanelerinde olduğu gibi gereksiz ameliyat ve tetkik yapmaya başlayacak, birbirlerinden hasta kapmaya, robot gibi hasta bakmaya başlayacaklardır. Gözlemlerimiz bunların başladığı yönündedir.”

Doktor sedye taşıyor
“Performans sisteminin gelişi ile birlikte daha fazla hasta bakmak, daha fazla puan kazanmak için uzmanlarımızla, hocalarımızla, dakikalarla savaşıyoruz. Ameliyathanede hastabakıcı beklemek yerine uzmanlar hastaları ameliyat masasına iş akışını hızlandırmak adına bizzat kendileri taşıyor. Böylece ameliyat süreleri kısalıyor, muayene süreleri kısalıyor. Mesailer uzuyor, yorgunluklar artıyor. Asistan hekim eğitimi aksıyor. Hastaları bir vakitten sonra puan olarak görmeye başlıyoruz. Bu yoğun tempoya rağmen Bakan’ın açıkladığı maksimum ücretin yarısına bile ulaşamıyoruz.”

“Bordromu gösteririm”
“Ankara’nın en büyük devlet hastanelerinden birinde ve en fazla ameliyat yapan bölümünde asistanlık yaptım. En fazla performans alan bölümümüz, benim çalıştığım bölümdür. Tam Gün Yasası’na geçmeden önce 1.500 lira maaş, 1000-1.500 performans alıyordum. Nöbet ücreti, 15 gün nöbet tuttuğunuzda en fazla 300 liradır. Tam Gün Yasası’ndan sonra maaşım 2.200 lira oldu. Ancak bunun 700 lirası performansımdan eklendi. Yani yasadan önce aldığım 1000-1.500 lira performansın 700 lirası bana maaş olarak verilirken; performansım 700 lira azaldı. Bir cebimden 700 lira alınıp diğer cebime konuldu. Ayrıca nöbet paraları da Maliye Bakanlığı’ndan değil, hastaneden ödenmeye başladı. Hastanenin dağıtacak toplam performansı azaldığı için aldığım ücret daha da düştü. Ben iyi alan asistan konumundayım. Buna rağmen Sayın Akdağ’ın belirttiği gibi bir ücrete ulaşmak mümkün değil. Yine Sayın Akdağ’ın belirttiği gibi ‘mesai dışı’ diye bir ücreti de hiçbir asistan almamaktadır. Ben bordromu göstermeye hazırım.”

Fikret Bila