Ben de bir babayım. İki kızım var ve onlar da özel bir üniversitede okuyor. Her baba gibi ben de eğitimin daha kaliteli olmasını arzuluyorum. Yalnız benim diğer babalardan farklı olarak bu sahada çok büyük sorumluluklarımın olması. Uykularım bu yüzden kaçıyor, dedi, radikal çıkışlarıyla, taşları yerinden oynatan ve fincancı katırlarını harekete geçiren ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Ali Demir. Beraberimizde Marmara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Zafer Gül, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Yusuf Devran ve yardımcısı Doç.Dr. Ali Büyükaslan'la birlikte hem Şemsipaşa sahilinde turladık hem de ÖSYM, Türk eğitim sistemi ve geleceği üstüne lafladık. Tabii, konuşmanın odağındaki kişi, eleştiri oklarına hedef olan ÖSYM Başkanı Prof.Dr. Ali Demir idi.İşte, ÖSYM Başkanı ile yaptığımız ilginç söyleşiden öne çıkanlar.
Her türlü zorluk ve eleştiriyi göze alarak bir değişim süreci başlattık. Bilimsel, tamamen şeffaf bir değerlendirme ile. Hiçbir olay artık ÖSYM'de karanlıkta gerçekleşmiyor. Sınav ticareti de kopya skandalı da tarih oldu. Herşey Türkiye'nin gözü önünde cerayan ediyor. Düşünün, yılda 9 milyon 500 bin adayın sınavını gerçekleştiren, ortalama 40 milyon insanı ilgilendiren ÖSYM gibi çok önemli bir kuruluş, teknolojik olarak çok gerilerde kalmış, eğitim kalitesini artıracak kabiliyeti kaybetmiş, hak ve adaletten uzak, güvenilirliğini yitirmiş, tek tip soru sınav yöntemi ile iş ticarete dökülmüş. Kontenjan olayı, keyfe bırakılmış, bir kriter yok.
-Buna bir örnek verir misiniz?
“KKTC'de bir sınav yapılıyor, kontenjan ayrılmış, neye-kime göre ve nasıl, belli değil. Böyle bir komedi olabilir mi, maalesef bu tür çarpıklıklar eşyanın tabiatındanmış gibi normal sayılmış.”
-Bugün buna benzer örnekler yok mu?
“Şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki, artık bu karanlık dönem bitti, yurt içi ve dışında yüzde yüz güvenli, kripto ve e-imzayla çalışan, uluslararası bir bilgi güvenliğine sahip, toplum nezdinde bir kurum olarak ÖSYM öne çıktı. Şimdi, 40 milyon insan mutlu.”
-Bunu nasıl sağladınız?
“Tamamen şeffaf olarak.”
-Misyonunuz nedir tam olarak?
“Misyonumuz, hak ve adaletten ayrılmadan, yurt içi ve dışında yüzde yüz güvenli, kripto ve e-imzayla çalışan, uluslararası bir bilgi güvenliğine sahip, toplum nezdinde bir kurum oluşturmak. Bütün çabamız bunun için.”
-Sayın Başkan, ÖSYM'de değişim şart mıydı?
“Önümüzde iki seçenek vardı, birincisi basit ve kolay olanıydı ki, hiçbir şey yapmadan mevcut haliyle yola devam etmekti. İkincisi riskli ve çetin mücadele isteyen yoldu. Doğru olan ikincisiydi, yanlış bulduğumuz bir yapıda hiçbir şeyi değiştirmeyeceksek göreve gelmemizin bir anlamı olamazdı. Biz zor olana talip olduk ve iki yılda devrim niteliğinde atılımlar gerçekleştirdik. Bugün kimse sınav ticaretinden söz edemez. Bugün kimse sınavların güvenilirliği üstüne kuşkudan söz edemez. Bugün kimse eğitim kalitesinin artmadığından ve ÖSYM'nin uygulamalarıyla dünyaya örnek oluşturmadığından söz edemez.”
-Sayın Başkan, açık uçlu sorunun amacı ne ve bundan hangi faydayı bekliyorsunuz?
“Malum çoktan seçmeli sınav insanı robotlaşmaya yöneltiyor. Mevcut uygulama objektif olduğu düşünülen ve kısmen kolay olan bir uygulamaydı. Gelişmiş, özellikle batılı ülkeler, mesela İngiltere bütün üniversite giriş sistemini açık uçlu sorularla gerçekleştiriyor. Amerika'da da bu sisteme yoğun bir geçiş var. Açık uçlu sorulardan amaç yazı yazmayı, ifade etmeyi ve şekil çizmeyi özendiren sorular yöntemi. Biz de açık uçlu sorularla sınav için bir proje hazırladık. Bunu bir seçenek olarak Türkiye sınav sistemine kazandırmak istiyoruz. Ama gelişen dünya ile yarışmak.”
-Geçiş nasıl olacak?
“Hedefimiz önce 2-3 bin adayın katıldığı bir deneme sınavı gerçekleştirmek. Sonra seçeneği kamuoyuna sunmak. Kamuoyu, eğitim kurumları, bakanlıklar, yüksek öğretim kurulu bu tekniği benimsediğinde uygulamaya geçmek.”
-Anlayamadığım bir şey de, her adaya bir soru kitapcığı hazırlanması, bunun mantığı nedir?
“Eskiden adaylara a, b, c, d diye dört ayrı soru kitapçığı dağıtılırdı. Kopya ve şifrelerle sınav ticaretine zemin hazırlayan bu yönteme son vermek içindi verdik de. Sınav güvenirliğini maksimum düzeye çıkardık. Sonuçları öğrenmek aylar sürerdi, biz bunu 4 güne indirdik. Yeni dönemde iki saate düşürmeyi amaçlıyoruz. Bu manada dünyada rekor kırdık.”
-Son olarak neler söylemek istersiniz?
“İki yılda devrim sayılabilecek atılımlar gerçekleştirdik. Teknolojik olarak kurumu gelişmiş ülkelerle yarışacak düzeye getirdik. İlk yılımızı, kurumu tanıma, ikinci yılımızı yeniden yapılandırma, üçüncü yılımızı ise hedef kitleye kendimizi anlatma olarak belirledik. Amacımız, 2016'ya kadar olan süreçte hak ve adalet ölçüsünde; başarılı, daha başarılı ve en başarılıyı ortaya çıkaracak, ÖSYM'nin kurumsal değişikliklerle mükemmeli yakalamasıdır.”
Demir: Ortak aklı harekete geçirdik
-Eğitimde kalite, diyorsunuz, iyi de ÖSYM gibi çatı kuruluşu nasıl sağlayacak bu kaliteyi? Kalite tavandan tabana mı yayılmalı yoksa tabandan tavana mı?
“Çok yerinde bir soru... Düşünün, ÖSYM 1974'de kurulmuş, bu kurum 32 yıl Milli Eğitim Bakanlığı'ndan kopuk, yaşamış. Bir gün olsun Talim ve Terbiye'nin müfredatını hesaba katmamış. Böyle bir yapıda, sağlıklı bir gelişim ve kaliteden söz edilebilir mi? Düşünün 9 milyon 500 bin adayı ilgilendiren sınav soruları sadece Ankara'da birkaç üniversiteye bırakmış, bu normal mi? Böyle bir yapıda kalite nasıl artar? Göreve gelir gelmez önce bu yapıyı kırdık. Milli Eğitim Bakanlığı ile 32 yıl sonra ilk defa bir toplantı yaptık, Türkiye'de il il nasıl eğitim verdiklerini öğrendik. Sonra Türkiye'deki bütün üniversitelerin temsil edildiği geniş bir soru havuzu oluşturduk. O havuza her üniversiteden sorular gelmesini sağladık, 80 sorudan seçilen sınav soruları yerine 800 sorudan seçilen bir sisteme geçtik. Taban ile tavan arasında etkili bir iletişim başlattık. Sağlıklı bir koordinasyon başladı, şimdi her kesim memnun."
Hasan Sarıçiçek / Türkiye Gazetesi
