Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Uyku Bozuklukları Merkezi Sorumlusu Doç. Dr. Zerrin Pelin anlattı:
Kaliteli uyku nasıl olur?
Doç. Dr. Zerrin Pelin: Sabah kalkıldığında kişinin kendisini dinlenmiş, uykusunu almış hissettiği durumdaki uykudur. Uyku süresiyle direkt ilişkisi yoktur. Horlama uykusuzluğa neden olabilir mi? Doç. Dr. Zerrin Pelin: Tek başına horlama, uykusuzluğa yol açmaz. Ancak horlamaya eşlik eden, sık tekrarlayan uyanmalar ortaya çıkıyorsa kişi uykusuzluktan yakınabilir. Horlama daha çok horlayan kişinin yatak arkadaşında uykusuzluğa yol açabilen bir durumdur.
Hangi hastalıklar uykusuzluğa yol açıyor?
Doç. Dr. Zerrin Pelin: 2 grupta inceleyebiliriz: Uykunun kendisi ile ilgili hastalıklar ve başka hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkan uykusuzluk. Uykunun kendisi ile ilgili hastalıklara örnek olarak huzursuz bacak sendromunu gösterebiliriz. Huzursuz bacak sendromu genellikle bacaklarda ortaya çıkan rahatsız edici bir histir. Bu hissin ortadan kaldırılabilmesi için kişinin o bölgeyi hareket ettirerek rahatlatması gerekir. Akşam saatlerinde ortaya çıkar. Kişinin yatakta durmasını, uykuya dalmasını etkileyecek kadar huzursuz edici bir histir. Bu nedenle uykuya dalmak zorlaşır. Diğer hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkan uykusuzluğa örnek olarak ise depresyon verilebilir. Depresyon sıklıkla uykuya dalmayı ve uykunun sürdürülmesini bozan bir süreçtir. Romatolojik hastalıklarda da ağrının uykunun yapısını bozması nedeniyle uykusuzluk görülebilir.
Yatak odası koşulları uykusuzluğa yol açıyor mu?
Doç. Dr. Zerrin Pelin: Her zaman değil. Uykuya dalma güçlüğü olan kişilerin bu koşullara dikkat etmesi daha uygun olur. Yatak odasının aşırı ışıklı olması, televizyonun açık olması ve seyrediliyor olması uykuya dalmayı engelleyebilir. Bazıları 4 saat uyumasına rağmen dinç oluyor, bazılarına da 10 saat uyku yetmiyor.
Neden?
Doç. Dr. Zerrin Pelin: İnsanların uykuya olan ihtiyacı genetik olarak belirlenmiştir. İnsanların yüzde 80-85’i normal uyku süresi olarak bilinen 7-8 saatlik uykuya ihtiyaç gösterir. Geri kalanların bir bölümü 6 saatini altında ya da 10 saatin üzerinde uyku ihtiyacı olan kişilerdir. Dolayısıyla uyku ihtiyacı kişiye özel bir durumdur. Normal şartlarda ne kadar uykuyla dinlenmiş olarak kalkıyorsanız, o sizin uyku sürenizdir.
Uyku süresi konusunda kendimizi eğitebilir miyiz?
Doç. Dr. Zerrin Pelin: Uyku süresini, gündüz yapılan kısa süreli uykularla bir miktar kısaltmamız mümkün. Gece uykumuzun yaklaşık yüzde 20’lik bölümü derin uykudan oluşur. Eğer gün içerisinde 15-20 dakika kadar kısa süreli uyuyabilirsek, gece uykunun derin uyku kısmını bir miktar azaltabiliriz.
Özgür Gökmen Çelenk
