Türk-Alman Jinekoloji Eğitim, Araştırma ve Hizmet Vakfı (TAJEV), doğu bölgelerinde yaşanan anne ve bebek ölümlerini azaltmak, evde doğumları önlemek, gebelik takibinin düzenli yapılmasının önemini vurgulamak, rahim ağzı kanseri vb hastalıklarda erken teşhis ve aşılamanın önemine dikkat çekmek amacıyla yürüttüğü projenin ikinci ayağını Bingöl'den sonra Şanlıurfa ve ilçesi Birecik'te yaptı.
'Sadece Benim İçin' adlı projeyle ilgili bilgi veren TAJEV Başkanı Prof. Dr. Cihat Ünlü, doğurganlık oranının diğer bölgelere göre yüksek olduğu bölgede buna sebep olan durumun başında erkek çocuk sahibi olma isteiği yattığını söyledi.
5'ten az sayıda çocuk doğuran kadın yok gibi
5'ten az sayıda çocuk doğuran çok az kadın bulunduğunu belirten Ünlü, "Erkek çocuk bulana kadar ara vermeden yapılan doğumlar çok önemli. Aileler bir erkek çocukla yetinmiyor, birden fazla erkek çocuk istiyor. Peşpeşe doğumlar oluyor. Dolayısıyla gebelik ve buna bağlı komplikasyonlar diğer bölgelere göre Şanlıurfa'da daha fazla. Bu yüzyılda erkek çocuk kız çocuk diye bir ayrımın yapılmaması gerektiğini anlatmak lazım." dedi.
Rahim ağzı kanseri erkekten kadına bulaşıyor
TAJEV Başkanı, doğu ve güneydoğu illerinde dikkat çeken önemli bir sorunun da rahim ağzı kanseri olduğunu söyledi. Rahim ağzı kanserinin Türkiye'de en fazla bu bölgelerdeki kadınlar açısından risk oluşturduğunu vurgulayan Ünlü, hastalığın erkekler tarafından Human Papilloma Virüs (HPV) adı verilen mikrop aracılığıyla kadınlara bulaştığını söyledi.
Çiğdem İŞLER yazıyor hurriyet.com.trHPV mikrobunun erkeğin cinsel teması sonucu kadına taşınarak rahim ağzı kanserine yol açtığını vurgulayan Ünlü, “Çok eşlilik, erken yaşta evlendirilme, stres, temizliğin önemsenmemesi, sosyo-ekonomik seviyelerin düşük olması, fazla doğum yapılması ve sağlıklı beslenilmemesi bölgede yaşayan kadınlar için büyük bir risk oluşturuyor" dedi.
Proje kapsamında uzman doktorlar Şanlıurfa ve Birecik'te sağlık çalışanları ve halka yönelik olmak üzeri iki bölümden oluşan seminer verdi. TC Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması (AÇSAP) Genel Müdürlüğü, TC Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı, Şanlıurfa Belediyesi, Şanlıurfa Belediyesi, Şanlıurfa Valiliği, İl Sağlık Müdürlüğü, Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Birecik Kaymakamlığı'nın da destek verdiği projede, kadınlar taramadan geçirildi.
"Çok çocuk doğurmak kadınların seçimi"
Bölgeye özgü dikkat çekici gerçeklerden biri de çocuk sayısı ile ilgili. Konuyla ilgili bilgi veren Birecik Devlet Hastanesi Başhekimi Lale Dağyıldızı, erkekten çok kadının çok çocuk istediğini söyledi. Sorunların doğurganlık üzerine yoğunlaştığını belirten Dağyıldızı, "Bölgede çok çocuk doğurmaya bağlı sorunlar ve bundan kaynaklanan hastalıklar karşımıza çıkıyor. Doğum sonrası kanamalar, doğum sonrası rahimde meydana gelen birtakım hasarlar gibi. Sağlık çalışanlarımız, ebelerimiz bu konuda eğitim veriyor. Ancak bize başvurmayan büyük bir kitle var. Halen evde doğum yapılıyor. Bu gibi projeler en azından bu kişilere ulaşmamızı sağlıyor. Çok çocuk doğurmak kadınların seçimi burada. Mesela çiftleri alıyoruz, konuşuyoruz onlarla. Diyoruz ki artık çocuk yapma. Buna en başta kadın tepki gösteriyor. Bunun en büyük nedeni kadının eğitim düzeyinin erkekten daha düşük olması" dedi.
4'ten fazla gebelik ölümle sonuçlanabiliyor
Sağlık Bakanlığı'nın bir araştırmasına göre gebeliğe bağlı hayatını kaybeden kadınların yüzde 26'dan fazlasının 4'ten fazla gebeliği var. Araştırmaya göre gebeliğe bağlı ölümlerin yüzde 49.3'ünde, anne ölümlerinin ise yüzde 61.6'sında bir ya da daha fazla önlenebilir faktör bulunuyor.
Araştırmada, gebeliğe bağlı ölümlerde kadının ya da ailesinin sorunu fark etmemesi yüzde 44.3 ile birinci sırada risk faktörüyken, tedavi için başvuruda gecikme yüzde 40.7 ile ikinci sırada risk faktörü olarak ortaya çıkmış. Dolayısıyla eğitim ve bilinçlendirme programları bu bölgeler için önemi büyük. Birecik'teki kadınların durumu ise diğer il ve ilçeler ile kıyaslandığında daha iyi. Birecik Kaymakamı Ozan Balcı, kadınlara yönelik Valiliğin de destek verdiği yoğun bir program yürüttüklerini belirterek şunları söyledi:
Birecik'teki kadınlar daha şanslı
"Kadınlarımızın hem mesleki eğitim almalarını hem de önleyici sağlık hizmetlerinden daha fazla yararlanmalarını sağlıyoruz. Doktorlarımız, hemşirelerimiz ve diğer sağlık çalışanlarımızla düzenli olarak sağlık taramaları yapıyoruz ve seminerler düzenliyoruz. Ağız ve diş sağlığından üreme konusuna kadar her konuda eğitim veriyoruz. Elbette bu yapılanların bir şeyleri hemen değiştirmesini bekleyemeyiz. Ancak iyileşme var"
Balcı, kadınların eğitim seviyelerine ve yeteneklerine göre makine nakışı, kuaförlük, yaşlılara evde bakım gibi konularda meslek edindirdiklerini de vurguladı.
Çiğdem İŞLER
