SÜMEYRA ÇİÇEK -EMEL TEMİZAY
Türkiye’de kamu hastanelerinde henüz yaygınlaşmayan bu yöntemle hastaların göğüs bölgesine neşter vurulmadan kalp kapakçığı, tümör ve kalp deliği tedavisi yapılabiliyor.
İstanbul Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde, astronotları ameliyat etmek için ABD'nin Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından geliştirilen robotik cerrahi yöntemiyle açık kalp ameliyatı yapılıyor. Türkiye'deki kamu hastanelerinde robotla açık kalp cerrahisinin yaygın olmadığını söyleyen İstanbul Bakırköy Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreteri Doç. Dr. İhsan Bakır, "Biz de yaklaşık 2-3 senedir robotu aldırmaya çalışıyoruz. Bu robot kalp cerrahisi için geliştirilmiş bir cihaz. Ama üroloji servisinde kullanılıyor. Her açık kalp ameliyatını robotla yapamazsınız ama bu robotun kolları sayesinde kalp kapakçıklarının tamirini ve değişimini yapabiliyoruz. Kalbinde delik olan hastanın özellikle kulakçıklar arasındaki delikleri çok rahat bir şekilde kapatabiliyoruz. Ayrıca kalbin içinde yerleşik tümörler var. Aynı şekilde tümörleri bu robotla kalpten alabiliyoruz." ifadelerini kullanıyor.
Yoğun bakımın ve hastanede kalmanın, maliyeti artırdığını belirten Bakır, "Bu durumu önlemenin tek yolu yatış sürelerini azaltmaktan geçiyor. Bunu da hastaya az kesi yaparak gerçekleştirebilirsiniz. Biz robotik ameliyatlarla hastaya neşter vurmadan ameliyat yapıyoruz. Bu şekilde hastanın iyileşme süresi daha çabuk oluyor ve maliyetin önüne geçmiş oluyoruz." diyor. 2-3 senedir robotu aldırmaya çalıştıklarını söyleyen İhsan Bakır, "Dünyada kalp cerrahisi için sadece Amerika bu robotu kullanıyor. Avrupa'da ise sadece Almanya kullanıyor. Yaklaşık 4-5 ay önce kamuya kazandırdık. Bakanlık da bu konuyla alakalı bilgilendirildi." şeklinde konuşuyor. Amerika'da bu tekniklerin yaklaşık 10 senedir kullanıldığını belirten Bakır, bu alanda birçok cerrahın senede 200 ameliyat gerçekleştirdiğini kaydediyor. Öğrenme döneminde daha az vakaya bakıldığını belirten Bakır, zamanla bu sayının arttığını kaydediyor. Şu ana kadar 20 hastanın kalbindeki deliği kapattıklarını aktaran Bakır, kamuda ücret talep etmediklerini de dile getiriyor. Bakır, robotik cerrahinin neden tercih edildiğini de şu şekilde anlatıyor: "Özellikle hastadaki iman noktası denilen bölgenin kesilmemesi durumunda hasta daha az bu ünitelerde kalmış oluyor. Çünkü neşter vurulduğu zaman o bölgenin iyileşmesi zaman alıyor. Robotik cerrahi tedavi yöntemiyle de biz iman tahtasını kesmiyoruz. Yaptığımız şey, kasıkta 3-4 santimlik bir kesi yapıp hastayı oradan kalp akciğer pompasına bağlıyoruz ve kalbi durduruyoruz. Bütün kanı o pompanın içine alıyoruz. Burada kaburgalar arasında birer santim olmak üzere 4 tane delik açılıyor. Oradan robotun kolları giriyor. Yaklaşık 4-5 metre uzaktan kolu var, oradan ekrandan görerek yaklaşık 20 kat büyüterek 3 boyutlu olarak bire bir işlemleri yapılıyor. İnce işler çok rahat bir şekilde gerçekleştiriliyor."
Alışma evresinde ameliyatların 7 saat sürdüğünü aktaran Bakır şimdi bu sürenin 4-5 saate indiğini söylüyor. Bakır, "Normal açık kalp ameliyatı yaptığınız zamanlar 3-4 ünite kan veriyorsanız, kapalı yaptığınızda robotla hiç vermiyorsunuz veya bir tane veriyorsunuz. Bu maliyeti de düşürüyor." diyor. Şu an için belli bir ameliyat sayısına kadar ücret alınmadığını aktaran Bakır, "Ama bu anlaşma bittikten sonra bütün vakalarda hastalardan ücret talep edilecek. Bakanlık da buna izin verdi." bilgisini veriyor.
