Çalışan birden fazla yerde çalışıyorsa ve bütün işverenlerin SGK’ya bildirdiği kazanç rakamı SPEK (sigorta primine esas kazanç) tavanını aşıyorsa, tavanı aşan kısmın yüzde 14’ünü işçi dilediği zaman SGK’dan alabilir…
13 yıllık pratisyen hekim olarak devlet görevimden sonra istifa ederek memurluktan ayrıldım. Çalışma Bakanlığı’ndan izin alarak 3 ayrı işyeri hekimliği ve sağlık bakanlığından izin alarak 2 ayrı özel hastanede çalışmaktayım. Ayrıca 2 özel eğitim kurumunda ayda 2 ve 3 gün olmak üzere eğitmenlik yapmaktayım. Toplamda 7 işyerinden yaklaşık 13.000 lira üzerinden prim yatmaktadır ancak biliyorum ki emeklilik tavanım 5.400 lira civarındadır. Devlete benim adıma fazlaca ödenen yaklaşık 7.500 liranın, priminin bir kısmını talep etme hakkım var mıdır, varsa nereye nasıl başvuru yapmam gerekmektedir. Dr. Mustafa AKGÜN
İşveren hizmet sözleşmesi ile yasaklamamışsa çalışan birden fazla yerde hizmet akdi ile çalışabilir ve her bir işveren de çalışana verdiği brüt ücreti her ay SGK’ya bildirmek zorundadır. Her bir işveren, çalışanına SPEK tavanından fazla brüt ücret veriyorsa tavanı aşan kısım için SGK’ya prim ödemek zorunda değildir. Mesela, bir işveren işçisine ayda 10 bin lira brüt ücret verecekse bu rakamın 2012 yılı Ocak ayı için geçerli olan SPEK tavan rakamından (5762,40 lira) sonraki kazançlar için prim ödemez.
SPEK TAVANINI AŞAN KISMI İŞÇİ İSTEYEBİLİR
Birden çok işyerinde çalışan ve her bir işveren tarafından bildirilen kazançların toplamı SPEK tavanını aşan işçi isterse her ay, isterse de aralıklarla SGK’ya dilekçe verip tavanı aşan kısmın işçi primlerini (yüzde 14’ünü) SGK’dan isteyebilir.
5510 sayılı Kanun’un 82 nci maddesine göre; “Sigortalıların bu Kanunun 53 üncü maddesine göre belirlenen aynı sigortalılık haline tabi olacak şekilde birden fazla işte çalışması nedeniyle Kuruma ödenen primler toplamı, bu sigortalılık hali için belirlenen prime esas kazanç üst sınırı üzerinden hesaplanacak miktarı aşarsa, aşan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenir. Geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmez.”
Sizin, birden fazla işveren tarafından SGK’ya bildirilen aylık kazanç toplamınız, 13000 lira civarında ise mesela 2011 yılı Aralık ayında SPEK tavanı 5.440,50 TL olduğuna göre bu ay için SGK’dan 13000 – 5440,50 =7559,50 TL’nin yüzde 14’ü olan 1058,33 lirayı SGK’dan her ay veya sizin belirlediğiniz dönemlerde dilekçe vererek isteyebilirsiniz.
Özürlü raporlarını bir kez daha değiştirdiler
Özürlülerin hakkı olan pozitif ayrımcılık AB uyum yasaları sayesinde arttıkça, hükümet çıkardığı ikincil mevzuat ile özürlü sayımızı aşağılara çekmek için çabalıyor. 15 Aralık 2010 ve 22 Aralık 2010 günleri yapılan değişiklikleri bu köşeden duyurmuştuk, 1998 yılından beridir geçerli olan, Özürlü Ölçütleri 2006 yılı temmuz ayında değiştirilmiş gece yatmadan önce özürlü sayılanlar, sabah uyandıklarında özürlü sayılmadıklarını öğrenmişti. Daha haberimizin mürekkebi kurumadan 16 Aralık 2010 günü yeni bir özürlülük ölçütleri yönetmeliği daha yayınlandı ve ölçütler bir kez daha değiştirildi. Özürlü sayımız bir kez daha düşürüldü. Şimdi de 14 Ocak 2012 günü Resmi Gazetede yayımlanan yeni bir yönetmelik ile bütün yönetmelikler kaldırıldı yerine, yenisi getirildi. Özürlü sayımız yine düşürüldü. Ölçütler değiştirildi. Kazanılmış haklardan ise bazıları korundu bazıları ise ortadan kaldırıldı.
Yönetmeliğe göre;
“MADDE 18 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce; özürlüler için düzenlenmiş sağlık kurulu raporlarıyla belirlenmiş olan özür oranları, çalışma gücü kayıp oranları, vücut iş görme gücü kaybı oranları, tüm vücut fonksiyon kaybı oranları geçerli olup bu oranlara dayanılarak sağlanmış sosyal destek ve yardım hizmetlerinin sürdürülebilmesi için yeniden özürlü sağlık kurulu raporu düzenlenmez.
(2) Ancak, süreli verilen raporlar ile ilgili olarak hastaneye yeniden sevk işlemi uyarınca veya herhangi bir sebeple yeni bir rapor istenmesi durumunda, özür oranları, bu Yönetmelik hükümlerine göre yeniden belirlenir.”
Ali TEZEL ([email protected])
