Sindirim sistemi hastalıklarına dikkat!

Medline Acil Sağlık Hizmetleri Operasyonlar Direktörü Dr. Barış Mutluer, daha çok ve sık yenmeye başlanan kış döneminde sindirim sistemi hastalıklarının artış gösterdiğini vurguluyor. Ağız, yemek borusu, mide ve bağırsak hastalıkları riskine karşı dikkatli olunması gerektiğini vurgulayan Dr. Mutluer, olası hastalıkların tedavileri hakkında bilgiler veriyor…

Ağız hastalıkları ve beslenme
En yaygın ağız hastalığı olan diş çürüklerinde; diş tedavisi yapılmalı, ağız ve diş temizliğine özen gösterilerek şeker, şekerli gıdalar ve karbonhidratlı gıda tüketimleri azaltılmalıdır.

Tükürük bezinde iltihap ve taş olması durumunda ise iltihaba antibiyotik uygulanması taşın ise cerrahi müdahale ile tedavi edilmesi gerekir. Tedavilerden sonra az posalı ve sulu gıdalar ile beslenilmelidir. Ağızda yara ve ameliyat sonrası iyileşmesi için ilaçla tedavi ve az posalı sulu gıdalarla beslenme yeterli oluyor.

Yemek borusu hastalıkları ve beslenme
Reflü; midede sindirilmeye çalışılan gıdaların yemek borusuna kaçmasından dolayı yemek borusunda tahrişin oluşması ve ilerleyen safhalarda da ülser ve darlık oluşmasıdır. Önlem olarak demli çay, kahve, gazlı içecekler, asitli meyve suları, acı baharatlar, domates, kızartma, kavurma veya çok sıcak ya da soğuk gıdalar tüketilmemeli proteince zengin gıdalar alınmasına gayret edilmelidir.

Akalazya; yemek borusunun alt kapağındaki gevşeme sebebiyle işlevinin bozulması ve besinlerin mideye geçememesi yüzünden yemek borusunda birikmesiyle ortaya çıkar. Bu durumda posası düşük ve yumuşak besinler iyice çiğnenerek yenmeli, kızartma, koyu çay, kahve, alkol, baharatlar, gazlı içeceklerden uzak durulmalı ve öğün sayısı artırılmalıdır.

Fıtık; yemek borusunun midenin üst kısmından göğüs boşluğuna geçmesidir. Öğün sayısı artırılmalı, asitli aynı zamanda çok sıcak yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalıdır.

Mide hastalıkları ve beslenme
Hazımsızlık; yemek yedikten sonra midede hissedilen dolgunluk hissi, şişkinlik, bulantı ve ağrı şeklinde kendini gösteren aynı zamanda hızlı yemeye, yeterince çiğnememiş olmaya, yemek sırasında hava yutmaya ya da strese bağlı olarak ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Gıdaların iyi pişirilmesine, yavaş yenmesine ve iyi çiğnenmesine özen gösterilmelidir.

Gastrit; mide civarındaki akut ya da kronik yüzeysel yaralardır. Akut gastrit; fazla alkol, çay/kahve, acılı/baharatlı yemeklerin tüketimi ve bezin zehirlenmelerinde ve bazı viral enfeksiyonlar sebebiyle oluşur. Akut ya da kronik gastrit olması durumunda az miktarlarda sık sık yenmeli, koyu çay, kahve, alkol, kızartmalar, baharat gibi gıdalar ile hazımsızlık yaptığı bilinen gıdalar tüketilmemelidir.

Ülser; genellikle yemek borusunun alt ucunda ve midede görülür. Akut ve kronik olmak üzere iki tipi olan ülser hastalığında mutlaka düzenli bir şekilde 3 ana öğün yenmelidir. Çiğ meyve-sebze tüketimi azaltılmalı, doku onarımı için proteince zengin gıdalar yenmelidir.

Bağırsak hastalıkları ve beslenme
Kabızlık; bazı tedavi yöntemlerinin yan etkileri endokrin bozukluklar, fiziksel aktivite azlığı, bağırsak tembelliği, posaca zayıf bir beslenme şekli ve gebelik gibi sebeplerle ortaya çıkar. Tam buğday ekmeği, sebze/meyve, baklagiller gibi posaca zengin bir beslenme modeli tercih edilmelidir.

İshal; enfeksiyonlar, zehirlenmeler, psikolojik sebepler, hepatit ve safra kanalı tıkanıklıkları, antibiyotik tedavisi ve çölyak gibi birçok sebepten dolayı oluşabiliyor. Su tutucu özelliğinden dolayı pirinç ve içeriğindeki yüksek pektinden dolayı elma, şeftali gibi yiyecekler yenmelidir. Ayrıca posalı besinlerin tüketimi de azaltılmalıdır.

Ülseratif Kolit hastalığı; kalın bağırsak hastalığı olan Kolit genelde orta yaş grubunda görülmekle birlikte kesin sebebi bilinmiyor. Koliti olan kişi yüksek enerjili ve proteinli, az posalı ve yağlı gıdalardan oluşan bir beslenme şeklini benimsemelidir.

Irritable Bağırsak Sendromu; kalın bağırsakta karın ağrısı, gaz ve dışkılama düzeninde aksamaların yaşandığı zaman zaman tekrar eden bir hastalıktır. Alkol, kahve, bazı baharatlar ile bazı meyve ve sebzeler bağırsak faaliyetlerinin düzenini bozabilir. Gaz yapan gıdalar (lahana, baklagiller gibi) ve pişmemiş meyve sebzeler ile süt ve sütlü yiyecekler fazla tüketilmemelidir.