Besleyici özellikleri dışında vücudumuza fizyolojik yararlar sağlayan, kronik hastalık riskini azaltabilen besinlere fonksiyonel besinler denilmekte.
Son yıllarda beslenme ile ilgili kavramlardaki değişim; yaşam süresinin uzaması, yaşlı insan nüfusu ve sağlık harcamalarındaki artış, insanların yaşam kalitesini artırma isteği gibi bazı önemli trendler ile çok yakından ilişkili.
Dünya nüfusunun hızla artması, sınırlı olan besin kaynaklarının daha verimli kullanılmasını zorunlu hale getirdi. Beslenme ve tıp bilimlerinin yaşlanma süresini uzatması ve son 20 yılda bir çok ülkede yaşam standartlarının yükselmesiyle birlikte insanlar, aldıkları besinlerin nitelikleri ve sağlığa olan etkileri hakkında çok daha duyarlı ve bilinçli olmaya başladılar. İşte tam da bu noktada fonksiyonel besinler dikkat çekiyor.
Fonksiyonel besinlerin tanımı
Fonksiyonel besinler doğal olarak içerdikleri fizyolojik aktif bileşenler (besin ögesi veya değil) ile sağlıklı beslenmemize katkıda bulunmanın yanısıra, iyi hal ve sağlığı geliştirici, hastalık riskini azaltıcı potansiyel etkileri ile vücuttaki bir veya daha fazla hedef fonksiyonda yararlı etkiler oluşturduğu bilimsel olarak kanıtlanan besin bileşenleri olarak tanımlanmakta.
Fonksiyonel besinler günlük beslenme alışkanlıkları içinde doğal şekilleri ile tüketilen besinler veya genetik mühendislik ile değiştirilmiş veya daha fazla olumlu etki elde edebilmek için zenginleştirilmiş (omega-3 içeren yumurta, fitosterol eklenmiş margarinler) bir besin olabilir.
1.Bitkisel kaynaklı fonksiyonel gıdalar
Yapılan klinik çalışmalar, bitkisel kaynaklı bazı fonksiyonel gıdaların, özellikle kanser olmak üzere,kronik hastalık riskini düşürdüğünü ortaya koymuştur. Biyolojik olarak aktif olan bitkisel kimyasallar, fitokimyasallar olarak adlanlandırılmakta. Bitkisel kaynaklı fonksiyonel gıdalara aşağıdaki örnekler verilir.
A-Yulaflar: Total kolesterolü düşürür ve bununla beraber koroner kalp hastalığı riskini azaltırlar. Günlük 34-123 g alınması önerilir. 3 gr B-glukan serum kolesterol düzeyini yüzde 5 oranında düşürmektedir. Bu miktar 40 gr .kuru yulaf kepeğinde bulunmaktadır.
B- Soya: Kardiyovasküler hastalıkların, kanserin kemik erimesinin önlenmesinde ve tedavisinde, menepozal belirtilerin hafifletilmesinde etkilidir. Soya proteini tüketimi ile total kolesterolün yüzde12,9,trigliserilerin yüzde 10,5 oranında düştüğü belirtilmiştir.
C-Keten Tohumu: Keten tohumu yağı omega 3 yağ asitlerini (yüzde 57-linolenik asit) içerir. Östrojen kaynaklı göğüs kanserlerinin önlenmesinde etkilidir. Ayrıca Total kolesterol ve LDL kolesterolün düşürülmesinde rol oynamaktadır.
D- Domates ve domates ürünleri: Domates ve domates ürünleri karotenoid likopenin en önemli kaynaklarıdır. Likopen güçlü bir antioksidan olup,insanlar üzerinde yapılan çalışmalar domates ürünlerinin fazla tüketimi veya kanda fazla likopen bulunmasının, çeşitli kanser tiplerinin özellikle prostat kanseri riskini azalttığı belirtilmiştir.
E-Sarımsak: Kanseri önleyici, antibakteriyel anti hipertansif ve kolseterol düşürücü etkiye sahiptir. Çok sayıda çalışma insanlardaki kanser riskinin azaltılmasında sarımsağın etkili olduğunu göstermektedir. Post-menapozal dönemde kolon kanserlerinin yüzde 50 azaltılmasında etkili olmuştur. Günlük 900 mg sarımsağın (bir dişin yarısı) serum kolesterol düzeyini yüzde 9-12 oranında düşürdüğü belirtilmektedir.
F-Brokoli ve benzer sebzeler: Lahana, brokoli,karnabahar ve brüksel lahanasının kanser riskini sırasıyla yüzde 70,56,67 ve 29 oranında azalttığı belirtilmektedir.
G- Turunçgiller: İnsanlardaki çeşitli kanserlere karşı etkilidirler. Özellikle portakal, limon ve greyfurt ,vitamin C, folat ve lif kaynağıdır.
H-Yabanmersini: Kansere karşı koruyuculuğu pek çalışma ile saptanmıştır.
İ-Çay: Özellikle yeşil çayda kateşinler olarak bilinen polifenolik bileşikler kanser riskini azaltmaktadır.
2-Hayvansal kaynaklı fonksiyonel gıdalar
Bitkisel kaynaklı fonksiyonel gıdalar her ne kadar fazla ise de hayvansal kaynaklı ürünlerde de optimal sağlık için potansiyel role sahip çok sayıda bileşik mevcuttur. Hayvansal kaynaklı fonksiyonel gıdalara aşağıdaki örnekler verilebilir.
A-Balık: Omega 3(n-3) yağ asitleri balık yağından elde edilen çoklu doymamış yağ asitlerinin en önemli grubudur. Fazla balık tüketimi sağlıklı erkeklerde kardiyovasküler kalp hastalıklarına yakalanma ve ani olmayan kalp krizinden kaynaklanan ölüm riskini azalttığı bildirilmektedir.
B- Süt ürünleri: Süt ürünleri önemli fonksiyonel gıdalardır ve en iyi kalsiyum kaynaklarıdır. Osteoporosis ( kemik erimesi) ve muhtemel kolon kanserlerinin önlenmesinde etkili oldukları bildirilmektedir. Son zamanlarda araştırmalar probiyotik olarak kabul edilen fermente süt ürünleri üzerine yoğunlaştırılmış.
Probiyotikler mucize mi ?
Probiyotik Yunanca bir kelime olup ''hayat için ''anlamına gelmektedir.
Probiyotiklerin tanımı çeşitli şekillerde yapılmıştır. İlk olarak Fullar tarafından 1989 yılında "konakçı hayvanın bağırsak dengesini düzelten canlı mikroorganizma içeren yem "olarak tanımlanan probiyotik terimi 1992 yılında Havenaar tarafından "insan ve hayvanda yararlı milrofloranın yararını artıran tek veya karışık canlı mikroorganizma kültürü"olarak genişletilmiştir. Son olarak 1998 yılında Guarner ve Schaafsman tarafından "sağlıklı yaşamayı temin etmenin ötesinde belirgin bir sağlık kazancı sağlayan belirli, sayıdaki canlı mikroorganizma "olarak tanımlanmıştır.
Probiyotikler devamlı alındığında:
1.Bağırsaklarda mikrobiyel dengeyi düzeltirler.
2.Laktaz üretirler.
3. İmmun sistemi güçlendiriler.
4.Kolon kanseri riskini azaltırlar.
5.Besin alerjilerinin tedavisine yardımcı olurlar,
6.Kan kolesterol düzeyini düşürürler,
7.İshallerin önlenmesi ve tedavisinde anahtar rol oynarlar.
8.İlave edildikleri gıdaların besleyici değerini de artırırlar.
Biftek: Konjuge linoleik asit (Conjugated Linoleic Acid -CLA) olarak bilinen antikanserojenik yağ asitleri ilk olarak 1987 yılında kızartılmış biftekten ayrıştırılmıştır. CLA'nın 9 farklı izomeri olduğu bildirilmiştir. CLA gfeviş getiren hayvanların yağında yüksek konsantrasyonda bulunmaktadır.
Bazı fonksiyonel besinlerin önerilen günlük ortalama tüketim düzeyleri
Yeşil veya siyah çay: 4-6 fincan
Soya proteini: 25 g
Sarımsak: 600-900 mg/ (yaklaşık 1 diş)
Sebzeler ve meyveler: 5-9 porsiyon
Fruktooligosakkaritler: 4-5 g
DİYETİSYEN BANU TOPALAKÇI
Soframızın savaşçı gıdaları
Bu besinlerin, kardiyovasküler, kanser ve osteoporoz gibi hastalıkların önlenmesine katkıda bulunduğuna ilişkin sonuçlar bulunuyor.
Uyarı: Sitemizde yer alan yazı, haber, makale, video, yorum ve tüm tıbbi bilgiler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır. Bu bilgiler zamanla geçerliliğini kaybedebilir. Sitede yer alan bu bilgiler hiçbir zaman doktor muayenesinin yerini alamaz, doktor muayenesi ve tedavisi yerine kullanılamaz, kişisel teşhis ve tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilemez. Bitki Ansiklopedisinde ve haberlerde yer alan bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır, uzmana danışmadan bilinçsiz kullanımda ilaçlarla etkileşime girerek ciddi yan etkiler oluşturabilir, başka bir hastalığı tetikleyebilir veya bir organınıza zarar verebilir. Sağlığınızla ilgili durumlarda lütfen uzman bir doktora danışınız. Sitemiz, uzman bir doktora danışılmadan yapılan herhangi bir uygulamadan doğabilecek zarardan sorumlu tutulamaz. Sitemizi ziyaret eden, yorum yapan ve doktorlara soru gönderen kişiler, bu uyarıları kabul etmiş sayılacaktır.
Kaynak:
Bu haber toplam 3248 defa okunmuştur
Etiketler: Beslenme, Diyet, Çocuk Sağlığı, Kişisel Bakım, Yaşam, Hamilelik, Erkek Sağlığı, Alerji, Kanser, Diyabet, Göz Sağlığı, Kalp Sağlığı, Güzellik, Estetik, ağız, diş, cinsel yaşam, fizik tedavi, ruh, psikiyatri, psikoloji, psi
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
Ramazan’da Aşırı Çay Ve Kahve Tüketmek, Ertesi Gün Susamaya Yol AçıyorRamazan ayında tüketilen çay ve kahvenin su ihtiyacını karşılamadığına dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt.
İftarda Çorbadan Sonra Ara VerinBeslenme ve Diyet Uzmanı Pakize Gizem Akgül, oruç tutanların dikkat etmedikleri takdirde yaşayabilecekleri sindirim problemlerine değinerek, "İftarda su ile...
İftar Sofrasında Hıza DikkatSindirimi kolaylaştırmak adına bunlara dikkat edilmesi gerekenleri sıralayan Beslenme ve Diyet Uzmanı Diyetisyen Veysel Ciğerli, özellikle iftar sofralarında...
Oruç İle Elde Edilen Kazanımlar İftarda KaybedilmemeliOruç tutmanın vücudun bir yıl boyunca ihmal ettiği sağlığı geri kazanması için fırsat olabileceğini dile getiren Çekirge Devlet Hastanesi'nde görevl...
- 11:05 - Sanko Üniversitesi Hastanesi Organ Nakil Merkezi
- 11:05 - İlkbaharın Gelmesiyle Çocuklarda Alerji Şikayetleri Artmaya Başladı
- 10:50 - Uzm. Dr. Batmaz: "Aç Kalma Süresini Azaltmak İçin Sahur Mümkün Olduğunca Geç Yenmelidir"
- 10:35 - Prof. Dr. Fındıkçıoğlu: “Türkiye’de Yılda 30 Bin Kişiye Akciğer Kanseri Teşhisi Konuluyor”
- 10:25 - Meah’ta 2024 Yılının İlk Diyabet Okulu Eğitimi Gerçekleştirildi
- 10:20 - Eczacı Odası Başkanı Sarıkaya; “Eşdeğer İlaç Güvenli İlaçtır”
- 10:00 - Salihli’ye 92 Milyonluk Dev İçme Suyu Projesi
- 09:20 - Botulinum Toksini Uygulaması Sonrası, Sıcak Banyo Ve Saunadan Kaçının
- 06:00 - Bandırma’da Kapalı Yöntemle Prostat Ameliyatı
- 11:08 - Riske Dayalı Gıda İşletmeleri Denetlendi
- 11:08 - Dicle’de Diyaliz Ünitesi Hizmete Başladı
- 11:03 - Eskişehir Şehir Hastanesi’nde Fleksible Bronkoskopi İşlemine Başlandı
- 10:43 - Bu Karışım Oruç Tutan Vatandaşların Sindirimini Kolaylaştırıyor
- 10:18 - İshale Bağlı Sıvı Kaybı Hayati Riske Yol Açabilir
- 10:13 - Ergenlik 8 Yaşın Altına Düştü, 20 Cm’ye Kadar Boy Kısalığına Sebep Oluyor
- 10:03 - Diyarbakır’da Kalp Hastalıkları Kardiyak Mr İle Etkili Ve Hızlı Teşhis Ediliyor
- 23:08 - Ambulans Helikopter 49 Yaşındaki Hasta İçin Havalandı
- 18:28 - Balıkesir’de İki Hastaya Meme Koruyucu Cerrahi Ameliyat
- 18:08 - İl Sağlık Müdürü Ekingen, Alkü Eğitim Ve Araştırma Hastanesi’ndeki Çalışmaları İnceledi
- 16:28 - İş Sağlığı Ve Güvenliği İş Birliği Protokolü İmzalandı
- 16:28 - Yunusemre Belediyesi Çölyak Hastalarını Unutmadı
- 15:33 - Bölgenin Modern Hayvan Hastanesi Açılıyor
- 14:43 - Niğde’de Geleneksel Ve Tamamlayıcı Tıp Polikliniği 11 Farklı Alanda Hasta Kabulüne Başladı
- 14:43 - Esogü Hastanesi Personeli Ve Hasta Yakınları İftarda Bir Araya Geldi
- 13:58 - ‘Çamaşırları Açık Havada Kurutmak Polen Alerjisini Tetikliyor’
- 13:58 - Op. Dr. Mustafa Şahin Hasta Kabulüne Başladı
- 13:53 - Bağırsak Kanserine Dikkat
- 13:43 - ‘Türkiye’de Bahar Alerjisi Vakaları Giderek Artıyor’
- 13:28 - Genç Cerrah Bu Kez Annesine Şifa Oldu
- 13:18 - Silifke’de "Anjiyografi Laboratuvarı" 6 İlçe 400 Bin Nüfusa Hizmet Verecek
- 12:38 - Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ergün Enfeksiyon Sebebiyle Hastaneye Başvurdu
- 12:23 - Mardin’de Kalça Çıkığı Ameliyatı İle Hastanın Boyu 6 Santimetre Uzadı
- 12:03 - Sanko Üniversitesi Hastanesi Hekim Kadrosunu Genişletiyor
- 17:28 - Türkiye’de 6 Kişiden Birinde Bu Hastalık Var
- 17:18 - Meah’ta Sağlıklı Yaş Alma Merkezi Yaşam Polikliniği Hizmete Açıldı
- 17:13 - Japonya’da Satılan Gıda Takviyesi 26 Kişiyi Hastanelik Etti: Piyasadan Toplatılıyor
- 17:13 - Geriontologlar Bilgilendirme Standı Açtı
- 17:03 - Farkındalık İçin Camiler Ziyaret Ediliyor
- 15:23 - Kastamonu’da “Sağlık Destek Hattı” Kuruldu
- 14:58 - Hamileler Ve Emziren Annelerin Oruç Tutma Konusunda Bilinçli Hareket Etmeleri Oldukça Önemli
- Pandemi Hastaneleri konulu duyuru
- Elektif İşlemlerin Ertelenmesi ve Diğer Alınacak Tedbirler konulu duyuru
- 3 Mart 2020 Değişiklik Tebliğleri İşlenmiş Güncel 2013 SUT (SGK)
- Sağlık Uygulama Tebliği EK-2/C değişen maddeler ve fiyat ve artış oranları-03.03.2020
- Sağlık Uygulama Tebliği EK-2/B değişen maddeler ve fiyat ve artış oranları-03.03.2020
- Sağlık personeli dinlenme odalarında düzenleme yapılması hakkında duyuru
- 14 soruda Koronavirüs hakkında kendinizi test edin...
- Asgari Ücret net 2 bin 800 TL DİSK duyurdu AGİ de bakın ne kadar olacak
- Gilaburu meyvesi kanserden koruyor
- Endonezya’daki deprem: Ölü sayısı bin 203'e yükseldi
12345678
Tüm Hakları Saklıdır © 2006 Sağlık Aktüel | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim