Prospektüs dediğiniz kâğıt parçası karşısında çaresizce gözlerimizi kısıp, uzun uzun düşündüğümüz devir de geçti.
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, prospektüsleri Türkçeleştirip, vatandaşın kısa ve anlaşılır bilgilerle, daha verimli ilaç kullanacağını müjdeledi. Artık ilaç nasıl kullanılır, bu ilaç nedir, yenilir mi, yutulur mu gibi bilgileri halkımızın anlayacağı dilde yazacaklarmış.
Prospektüs sözcüğünün telaffuzu bile milli bir sorunken, bana bu durum hayli faydalı görünüyor. Nihayet halkımızın Latin kültüründen gelmeyip de Frankofonların da küçük bir azınlık olduğunu biri fark etti sanırım. Fark etti etmesine de bence gerek yoktu. Çünkü biz hep beraber antienflamatuar ne demek, analjezik olunca ne oluyor çözmüştük. Hayatımıza nazal, disfonksiyon, kontrendiksiyon, endikasyon, farmakokinetik, absorpsiyon gibi sözcükler girmişti. Kimimiz doktora sorup öğrendik, kimimiz komşuya. Ama öğrenmiştik. Hep beraber Latinceyi sökmek üzereydik. Tam da bu kadar yaklaşmışken, gelişimimiz önünde yeni bir engel daha çıktı. Benim tek üzüntüm bu.
Masum besinlerdeki sinsi tehlike
Tabii bu damdan düşer gibi olmamış. Halk arasında krem yemek, fitil yutmak gibi olaylar gelişince, Sağlık Bakanlığı da mecbur kalmış. Merak da etmedim değil, bu zamana kadar niye bekledik? Ben olsam yan etkiler bölümünü toptan imha ederdim, şimdi orada yazanlar anlaşılınca esas kıyamet kopacak. Yan etkileri okuyup okuyup hepsinin başımıza geleceğine inanıp, etrafa da anlatacağız. Malumunuz bizde ilaç tavsiyesi yemek tarifi vermekle yarışabilir. İlaç tavsiyeleri tavan yapacak, bazı ilaçların moda olma riski bile var. Ekşisözlük’te bile sadece ilaç isimleriyle açılmış onlarca başlık var. İtiraf etmem gerekirse prospektüs okumak yerine ekşisözlük’te ilaç başlıklarını okuyup, ondan sonra da kilo almaktan, yüzümde envai çeşit sivilceler çıkarmaktan, intihara meyletmekten ödüm patlayıp ilacı kullanmaktan vazgeçmemle sonuç bulan durumlar yaşadım. Ama en azından ekşisözlük’te yazanları anlıyordum.
Laf aramızda, bu konuya en çok üzüleceklerin hastalık hastaları, kendi kendinin doktorları olduğunu düşünüyorum. Onların yaşamdan aldığı tat, etrafa prospektüsten anladığı için hava atmaktan çıkardı çünkü. Biz faniler boynumuz bükük, anlamaya çalışırken, “Ver bakayım ne yazıyormuş, bu antihistaminikmiş, kaşıntı için” gibi bilmiş cümlelerle bizi zır cahil hissettirmek için çalışırlardı. Artık devir değişti. Prospektüsler karşısında hiçbirimizin boynu bükük kalmayacak. Eliniz değmişken puntoları da büyütseniz hoş olmaz mı sevgili Sağlık Bakanlığı? Çoluk çocuk hep heba oldular prospektüsleri yüksek sesle okumaktan aile büyüklerine.
Prospektüs yazdım durdum da, artık onların ismi ‘kullanma talimatı’ oldu. Ayak uydurmak lazım. Kullanma talimatlarımız vatana millete hayırlı olsun, acil şifalar.
Sinem Dönmez / Radikal
