Tüm organlar tek merkezden dağıtılacak

24 Ocak 2011 tarihi, hayata tutunmak için belki de yıllarca organ bekleyen hastalar için milat olacak. Sağlık Bakanlığı'nın oluşturduğu yeni Ulusal Organ Nakli Bilgi Sistemi sayesinde sadece böbrek hastaları değil ülke genelinde nakil bekleyen tüm hastaların bilgileri tek merkezden takip edilecek. Sisteme kayıt büyük önem taşıyor. Çünkü ismi bulunmayan hastalara organ verilmeyecek.


Sağlık Bakanlığı, organ nakli bekleyen hastalar için hayati önem taşıyan bir düzenleme yaptı. Ülke genelinde sadece böbrek bekleyen hasta bilgilerinin yer aldığı Ulusal Organ Nakli Bekleme Listesi Programı genişletiliyor. Yeni Ulusal Organ Nakli Bilgi Sistemi, canlı ve kadavradan gerçekleşen karaciğer ve kalp dahil tüm organ nakilleri ile organ bekleyen hasta bilgilerini içerecek. Nakil merkezlerinin, 7 Şubat'a kadar hasta giriş kayıtlarını yapmaları veya güncellemeleri gerekiyor. Sistemde ismi olmayanlara organ nakli yapılmayacak.

Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Nihat Tosun, 24 Ocak 2011 tarihli Ulusal Organ Nakli Bilgi Sistemi konulu genelge ile 81 ildeki nakil merkezlerini uyardı. Ülke genelinde böbrek nakli yapılan tüm merkezlerde nakil olmak isteyen kişilerin bilgileri, Ulusal Organ Nakli Bekleme Listesi Programı'na kaydediliyordu. Bakanlığa bağlı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesindeki Organ Nakli Ulusal Koordinasyon Merkezi (UKM) tarafından bu kayıtlar esas alınarak sadece böbrek bekleyen hasta işlemleri ve kadavra donör dağıtım işlemleri yapılıyordu. Canlı ve kadavradan gerçekleşen tüm organ nakilleri (böbrek, karaciğer, kalp, akciğer, pankreas ve ince bağırsak) ile organ bekleyen hasta bilgilerini içeren yeni Ulusal Organ Nakli Bilgi Sistemi oluşturma çalışmaları tamamlandı. Bu sistem, öncelikle organ nakli merkezleri, bölge koordinasyon merkezleri (BKM) ve UKM tarafından kullanılacak. Canlı ve kadavra donör bilgileri ile nakle ilişkin dokümanlar sisteme kaydedilerek takip edilecek.

Genelgeye göre organ nakli bekleyen hastalar, nakillerin gerçekleştirilmesini istedikleri merkezlere başvurabilecek. Başvurunun yapıldığı organ nakli merkezleri tarafından hasta kimlik ve doku tipleme bilgileri ile programda istenen tüm bilgiler güncel olarak 'Ulusal Organ Nakli Bilgi Sistemi'ne kaydedilecek. Kadavra, donör temini gibi işlemler için BKM'ler yetkilendirilerek gerektiğinde bölgesinde bulunan tüm hastanelere sistemi kullanma yetkisi verebilecek.

Sistemde tutulacak her türlü kişisel bilginin gizliliği esas tutulacak. Bu kapsamda sisteme giriş yapacak olan kişiler, kaydı bulunan hastaların bilgilerinin amaç dışı kullanımını engelleyecek önlemleri almak, hasta haklarına ve kişisel haklara riayet etmekle yükümlü olacak. Halen UKM ve organ nakli merkezlerince kullanılan programda bulunan tüm veriler, hazırlanan yeni sisteme bakanlıkça aktarılacak. Ancak aktarılan verilerin yeni sistemle uyumlu çalışabilmesi ve eşleştirme işlemlerinin yapılabilmesi için gerekli kontrol ve güncellemeler (doku grupları ve sistemdeki tüm bilgiler) ilgili merkezlerce yapılacak.

Hasta giriş kaydı için son gün 7 Şubat

Sistem kapsamında 24 Ocak 2011 tarihi itibarıyla böbrek dağıtım işlemleri başlarken, 7 Şubat'ta başta karaciğer olmak üzere tüm organların dağıtılacak. Sistemde kaydı olmayan hastalara organ verilmeyeceğine dikkat çekilen genelgede, nakil merkezlerinin 7 Şubat'a kadar organ bekleyen tüm hasta giriş kayıtlarını yapmaları ve kayıtları en kısa sürede güncellemeleri istendi. Hastalar, bekleme listesinde olduğunu düşünürken, kayıtlı oldukları hastane tarafından kayıtlarının sisteme girilmediğini öğrenmeleri halinde, ilgili hastaneler hakkında yasal yollara başvurabilecek. Sisteme tam ve sağlıklı veri girişi yapılması, hasta hakları ihlalini de önleyecek.