MALULEN EMEKLİLİKTE DEVRİM

Akşam Gazetesinden Cem Kılıç'ın Yazısı;

Maluliyet Tespit Yönetmeliği değişiyor. Özellikle böbrek hastalarını sevindirecek yeni düzenlemede nakil sonrası da maluliyet devam edecek. Şeker hastalığı, tüberküloz ve sara gibi pek çok kronik hastalık da artık maluliyet kapsamına alınacak. Böbrek hastalarının 'emekliliğim yanar' diyerek nakil olmak istememeleri de bitiyor...

Genel Sağlık Sigortası'nın devreye girmesiyle sağlık sunumunda vatandaşların lehine getirilen düzenlemelere bir yenisi daha ekleniyor. 1970 yılında uygulamaya konulan Maluliyet Tespit Yönetmeliği sil baştan değiştiriliyor. Özellikle böbrek hastalarına sıkıntı olan nakil sonrası maluliyet hakkının geri alınması durumu ortadan kaldırılıyor. Konuyla edindiğimiz bilgiye göre yeni düzenlemede şunlar olacak:

MALULİYET SÜRECEK
l KALP, akciğer, karaciğer ve bağırsak nakli gibi hayati organ nakilleri sonrasına, maluliyet hakkı getiriliyor.
l MEVCUT düzenlemede kişinin iş göremez raporu alması gerekiyordu.
l YENİ düzenlemede özellikle böbrek hastalarının büyük şikâyetlerine neden olan nakil sonrası maluliyetin sona ermesi durumu ortadan kaldırılıyor.
l ARTIK bu durumdaki kişiler nakil olsa bile malulen emekli olma durumları ortadan kalkmayacak.
l ÖTE yandan böbrek hastalarının malulen emekli olabilmek amacıyla, gereğinden fazla diyalize girerek böbreklerini saf dışı bırakmalarının önüne geçiliyor.
l MALULİYETLERİ kolaylaşıyor. (Böbrek süzme hızının alt sınırı 15'den 30'a çıkartılıyor)

SARA'YI DA KAPSIYOR
PEK çok vatandaşımızı rahatlatacağını belirten yetkililer yeni düzenlemede ayrıca daha önce olmayan tedaviye dirençli tüberküloz (bulaşıcı verem) hastalarına maluliyet hakkı getirileceğini belirttiler. Düzenlemede ayrıca kişisel bakımını yapamayacak, zorunlu ihtiyaçlarını gideremeyecek Romatizmal ve Nörolojik hastalara da maluliyet hakkı getirileceği öğrenildi. (Örnek; Tek tarafı felçliler, sara hastaları, spastik çocuklar, otizm gibi. Bu hastalar şu anda malul sayılmıyorlar)

'Böbrek sancısı' bitiyor
MEVCUT sistemde, diyaliz hastası olup da malulen emekli olanlar, böbrek nakli olunca 'malullük durumu' ortadan kalkmış sayılıyordu. Nakil listesine girmeyen diyaliz hastalarının büyük çoğunluğu, sadece 'emeklilik korkusu' yüzünden diyaliz makinasına bağlı bir hayat sürmeyi seçiyordu...

Şekere de maluliyet müjdesi
ŞEKER hastalığından dolayı 3 veya daha fazla komplikasyonu (orta ve ileri düzeyde organ rahatsızlığı) olanlara malulen emekli hakkı geliyor. Mevcut düzenlemede bu durumdaki hastaların her hangi bir işte çalışması fiilen mümkün olmamasına rağmen malül sayılmıyorlardı. Birden fazla hastalığı olup çalışamaz durumda olan kişilere hastanın genel durumunun değerlendirilmesi sonucunda çalışamaz durumda olduğu görülürse bu kişilere maluliyet maaşı bağlama imkanı getiriliyor.

Diyalize girip nakil olmayan 70 bin hasta!
BÖBREK Hasta Haklarını Koruma ve Sosyal Yardımlaşma Derneği Genel Başkanı Vahap Acar, Türkiye'de böbrek yetmezliği nedeniyle diyalize giren 70 bin hasta olduğunu, her yıl bu rakamın yüzde 12 arttığını belirtmişti. Böbrek rahatsızlığı bulunan her hastanın haftada 3 kez en az 4'er saat diyalize bağlanmak zorunda olduğunu belirten Acar, diyalize 10 gün girmeyen bir hastanın hayatını kaybedebileceğini anlatmış, diyalize giren bir hastanın devlete yılda 60 bin lira maliyeti olduğunu, 70 bin diyaliz hastasının ise yıllık maliyetinin 4 milyar 200 milyon lirayı bulduğuna dikkat çekmişti.

Nakil istemiyorlar
Bu hastalığa yakalananların yüzde 90'ına özürlü raporu verilip, emekli edildiğini belirten Acar, yıllarca emekli maaşını alıp her türlü sosyal haklardan istifade eden diyaliz hastasının, yıllar sonra böbrek nakli olduğunda ise emeklilik hakkının elinden alındığından dert yanmıştı.