RADYOTERAPİNİN YAN ETKİSİNE ÖNLEM

Radyoterapi yöntemine aşırı duyarlılık gösteren hastalar, artık tedavi öncesinde belirlenebilecek. Kanser hastalarının yüzde 60'ında başvurulan radyoterapi (ışın) yöntemine aşırı duyarlılık gösteren hastalar, artık tedavi öncesinde yapılacak kan testiyle belirlenebilecek. Böylece, hasta için uygun tedavi yöntemine karar verilebilecek ve yan etkilere bağlı olumsuzluklar engellenebilecek.

Lozan Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi Bölümü'nde görev yapan, radyoterapinin yan etkilerine ilişkin araştırmanın başkanlığını yürüten Prof. Dr. Mahmut Özşahin, radyoterapinin, cerrahi müdahaleden önce kanserli bir tümörün küçültülmesi, cerrahi müdahaleden sonra geriye kalan hücrelerin büyümesinin durdurulması veya anti-kanser ilaçlar ile ölümcül durumda olan tümörün ortadan kaldırılması için kullanıldığını belirtti.

Özşahin, radyoterapinin kanser hastalarının tedavisinde çok etkili bir yöntem olmasına rağmen, hastanın radyoterapiye duyarlı olması halinde yan etkilerin görülebildiğine dikkati çekerek, "Yan etkiler, tıbbi tedavinin yanlış olmasından ya da fazla doz verilmesinden değil, genetik olarak radyasyona duyarlılığın daha çok olmasından kaynaklanmaktadır" dedi.

Yaklaşık 10 yıldır genetik olarak radyasyona duyarlılığı belirleyebilecek bir test üzerinde çalıştıklarını belirten Özşahin, şunları kaydetti:

"Radyoterapiye başlanmadan önce 400 hastadan kan örnekleri aldık, testi uyguladık ve sonuçları sakladık. Sonuçlar, tedavi sonrasında incelenmek üzere saklı tutuldu.

Sonra bu hastaları, en az 2 sene boyunca izledik ve yan etkilerini kayıt altına aldık. Daha sonra da görülen yan etkilerle radyoterapiye başlanmadan önce yapılan testlerin sonuçlarını eşleştirerek testin doğruluğuna baktık. Testle, radyoterapi uygulandığında her 100 hastadan 20'sinde yan etki görülebileceğini ve bunların da 5'inde ciddi etkilerin beklendiğini tespit ettik.

Bu çok önemli bir sonuç. Çünkü, tedavi görecek hastalar içinde yan etki görülme riski olmayan 80 hastayı belirleyebiliyorsunuz. Diğer 20'si için de daha farklı tedavilere yönelebiliyorsunuz. Böylece, tedavide başarısı şansını yükseltebiliyorsunuz.

Test uygulamaya hazır hale geldi. Birçok hastanede kullanılmasını bekliyoruz. Bu testin maliyeti Türkiye için bir hasta başına 100-150 YTL civarında olacak."