TÜRKİYE’DE ÇOCUKLARIN YÜZDE 30’U TOKSİK EBEVEYN İLE KARŞI KARŞIYA
Son zamanlarda sıklıkla duyulan toksik ebeveynlik kavramı hakkında bilgilendiren İstanbul Arel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü Dr....

04 Mayıs 2024 Cumartesi 09:48
Son zamanlarda sıklıkla duyulan toksik ebeveynlik kavramı hakkında bilgilendiren İstanbul Arel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Su Kocayörük, Türkiye'de yüzde 20-30 oranda çocuğun toksik ebeveyne maruz kaldığını söyledi. Bunun sonucunda depresyonun en fazla görülen hastalık olduğuna işaret eden Kocayörük, "Depresyon hastalarının yüzde 50'sinde travmatik çocukluk yaşantıları söz konusudur. Ülkemiz için de aynı şey geçerli. Genelde depresyon görüntüsü altında olan kişilerin de toksik ebeveynlere maruz kaldıklarını biliyoruz" dedi.
Son dönemlerde oldukça yaygınlaşan "toksik" kavramı birçok alanda karşımıza çıkıyor. Bunlardan biri de "toksik ebeveynlik" kavramıdır. Bu kavram; ebeveynlerin çocukları için en iyisini istese de bazen onları fazlaca sıkmaları ya da özgür bir birey olmalarını kısıtlamaları anlamına geliyor. Anne babaların da aslında toksik ailelerden geldiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Su Kocayörük, "Bu yüzden ilişki ve bağlanma şekilleri aslında çocuklarını da etkiliyor. Hatta çocuklarının da ilerde kuracakları ilişki yine toksik şekilde devam edebiliyor. Nesilden nesle aktarılıyor. Burada suçlu aramak yerine çözüme odaklanmalı" açıklaması yaptı.
"Küçümseyici, aşağılayıcı tavır takınmaları, negatif geri bildirimler vermeleri toksik ebeveynliktir"
Toksik ebeveyn davranışlarını sıralayan Dr. Öğr. Üyesi Kocayörük, "Küçümseyici, aşağılayıcı tavır takınmaları, negatif geri bildirimler vermeleri, sürekli çocuğu didiklemeleri, sınırları aşmaları, çocuğun birey olduğunu kabul etmekten ziyade kendilerinin bir uzantısı olduğunu görmeleri toksik ebeveynliktir. Örneğin bu ebeveynler; çocuğu sınavda 99 notu aldığında "neden 100 almadın" diye eleştirirler, çünkü hiçbir şeyle yetinmezler. Sürekli çocuk üstünde baskı, otoriter kurarlar. Bunun en büyük nedenleri arasında ise ailelerin çocuklarına empati yapamaması, çocuğun ihtiyaçlarını göremeyip anlayamaması yer almaktadır. Tabii bunu bile isteye yapmıyorlar. Çünkü onların da kendi ihtiyaçları zamanında görülmeyerek onlara da bu şekilde davranıldı" dedi.
"Değerlilik ihtiyacı karşılanmayan çocukların kendini geliştirmesi zordur"
Tedavisinde ise terapistlere büyük iş düştüğünü belirten Dr. Öğr. Üyesi Kocayörük şunları söyledi:
"İnsanlar kendilerinin farkında da olmalıdır. Ama genellikle bu durumun farkında olmazlar. Sevilmeyip sayılmayan, biricilik ve değerlilik ihtiyacı karşılanmamış çocukların kendilerini geliştirmesi oldukça zordur. Bu yüzden kendilerinden beklentileri de düşüktür. Dünyaya genellikle olumsuz bakarlar. En önemlisi de öğrendikleri bağlanma biçimini, hayatlarında benzer bağlamda gösterecekler. Örneğin; sevgili, eş, arkadaşlık ilişkilerinde bu tarz bağlanma ilişkisi olacak. Mesela aşağılayıcı bir bağlanma stili gördüyse etrafındakileri aşağılayacak. Toksik ebeveynler genellikle klinik tanı almamış olsa da çoğunlukla ruhsal bozukluğu ya da kişilik bozukluğu olan kişilerdir. Narsist bir ebeveynle birlikteyseniz narsist olma ihtimaliniz çok yüksek. Kaygılı bir ebeveynle büyüyorsanız kaygılı olma ihtimaliniz çok yüksek."
"Ailelerini olduğu gibi kabul edip sınır çizerek hayatlarına devam etsinler"
Ailelere ve özellikle de çocuklarına önerilerde bulunan Dr. Öğr. Üyesi Kocayörük son olarak şunları söyledi:
"Aileler açık iletişimde olmalı. Çocuğunu dinlemeyi öğrenen her aile, bu anlamda yol katedecektir. Çünkü çocukların ihtiyaçlarını öğrenebildiklerinde, hissedebildiklerinde zaten tutumlarını değiştirecekler. Anne babalar kendilerine şunu sorsunlar; "ben çocuğumdan ne istiyorum, o benim bir uzantım mı, ona gücümü mü göstereyim, o benim her dediğimi yapsın mı?" Yoksa sadece o benim çocuğum ve o ayrı birey. "O da kendi başına bir birey olarak kendi hayatını ve kendi yolunu bulacak" şeklinde mi düşünüyorlar? Bu tür ailelere maruz kalan çocukların tutunacak dala ihtiyacı vardır. Öğretmen ya da başka akrabadan özdeşim kuracağı birilerini bulabilirler. Bu onlara iyi gelecektir. Aileler çoğunlukla toksik olduğunu kabul etmez. Çocuklar toksik bir aileye sahipse onları olduğu gibi kabul edip kendi sınırlarını çizebilir. Ebeveyniyle kuracağı empatik ilişkide çocuk, öfkelenmeyi ve kızmayı bırakabilir. Öfke ve kızmayı bıraktığında da onları olduğu gibi kabul edebilir. Olduğu gibi kabul ettikten sonra da kendi yolunu çizebilir. Diğer türlü anne babasına tepkili hayat yaşamak onları; madde bağımlılığına, kötü arkadaşlar edinmeye, kendine zarar verici davranışlarda bulunmaya kadar götürür. Çünkü kızgınlık ve öfke buna iter. Ailelerini anlayabilirlerse ailesinin onu anlamasını beklemeden hayatlarına devam edebilirler."

Dünya Kalp Federasyonuna göre, dünyada her dört yetişkinden biri hipertansiyon hastasıFederasyonun verilerine göre, hipertansiyon hastalarının yüzde 20'sinden azı, tansiyonunu kontrol altında tutabiliyor. Araştırmalar, hava kirliliğinin, hipertansiyonun görülme sıklığını artırdığını ortaya koydu.17 Mayıs 2025 Cumartesi 12:13İÇ HASTALIKLARI
Yeşilay, 4 ülkeden 30 genci bağımlılıkla mücadele için Edirne'de buluşturduYeşilay Edirne Şubesince yürütülen proje kapsamında Türkiye, Azerbaycan, Ürdün ve Bulgaristan'dan gençler, bağımlılıkla mücadele çalışmalarını paylaşmak üzere Edirne'de bir araya geldi.17 Mayıs 2025 Cumartesi 12:03BASIN HABERLERİ
Bor madeninden yüksek koruyuculuğa sahip cerrahi maske üretildiBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAİBÜ) akademisyenleri, bor madeninden yüksek koruyuculuğa sahip, konforlu kullanım sunan cerrahi maske geliştirdi.17 Mayıs 2025 Cumartesi 11:58ÜNİVERSİTELER
Yeme bozukluğu ve psikolojik etkenler obeziteyi tetikliyorSincan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ruh Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Barış Yılbaş:17 Mayıs 2025 Cumartesi 11:33RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI
Sağlık Bakanlığının talebiyle bu yıl 1669 internet sitesine erişim engeliSağlık Bakanlığı, halk sağlığını korumak ve vatandaşların güvenli ürüne erişimini sağlamak amacıyla internet, sosyal medya ve benzeri mecralarda mevzuata aykırı ilaç satışı ve tanıtımı yapanlara yönelik mücadelesini sürdürüyor.17 Mayıs 2025 Cumartesi 11:28SAĞLIK BAKANLIĞI
Tokat'ta KKKA teşhisi konulan 1 kişi hastanede tedavi görüyorTokat'ta, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) teşhisi konulan 1 kişi Tokat Devlet Hastanesi'nde tedavi ediliyor.17 Mayıs 2025 Cumartesi 11:18ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ
Dünya şampiyonu 12 yaşındaki para yüzücü Kerim'in hedefi olimpiyat şampiyonluğuDoktorunun tavsiyesiyle 4 yıl önce başladığı yüzmede dünya şampiyonluğuna ulaşan 12 yaşındaki para yüzücü Kerim Duyar, olimpiyat şampiyonluğu hedefiyle çalışıyor.17 Mayıs 2025 Cumartesi 11:08ENGELSİZ HABERLER
Gelibolu'da su arıtma depolarının temizliği yapıldıÇanakkale'nin Gelibolu ilçesinin merkez belediye ile iki belde belediyesi ve 26 köye ait su arıtma depoları temizlendi.15 Mayıs 2025 Perşembe 16:48BASIN HABERLERİ
Bakan Memişoğlu'ndan Konya'daki depreme ilişkin açıklama:Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Konya'nın Kulu ilçesinde meydana gelen 5,2 büyüklüğündeki depremin ardından Bakanlık birimlerine bildirilen herhangi bir olumsuzluk bulunmadığını bildirdi.15 Mayıs 2025 Perşembe 16:43SAĞLIK BAKANLIĞI
İran Meclisi Sağlık Komisyonu yetkilisi: "İran'da evli kadınların yüzde 60'ı çocuk sahibi olmak istemiyor"İran Meclisi Sağlık Komisyonu Başkan Yardımcısı Fatime Muhammedbeygi, ülkesindeki evli kadınların yüzde 60'ının çocuk sahibi olma konusunda istekli olmadıklarını söyledi.15 Mayıs 2025 Perşembe 16:08KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel