AMELİYATTA ANESTEZİYE RAĞMEN UYANAN HASTALAR

Amerika’da kısa süre önce sinemalarda gösterime giren “Awake”,“Uyanık” adlı film çok nadir rastlanan hastaların ameliyat sırasında anestezi verilmesine rağmen uyanmalarını ele alıyor. Ameliyat sırasında uyanmak ve hatta neşter acısını hissetmek, çok ender de olsa bazı hastalarda görülebiliyor.

Anestezi altındaki bir hastanın ameliyat sırasında ayılması ve şiddetli acılar içinde kıvranması insana gerçekdışı geliyor. Ancak bu oluyor ve hasta cerraha derdini anlatamıyor. Benzer bir olay Jeannette Magdelene’nin başına gelmiş. Magdelene cerrah, neşterle ameliyat yerini kesmeye başlar başlamaz sanki karnının sağ tarafına ateşli bir şey saplanıyormuş gibi hissettiğini anlatıyor. “Uyanık olduğumu kimseye söyleyemedim. Hiçbir yerimi kıpırdatamıyordum, tepeden tırnağa donmuştum” diyen Jeannette Magdelene, o anda ne konuşabildiğini, ne de bağırabildiğini söylüyor.

Doktorlara göre, anestezi altında uyanık kalma olayları son derece az. Her yıl ameliyat geçiren milyonlarca hastanın sadece yüzde birinden azı, anesteziye rağmen uyanık kalıyor.

Ancak az da olsa bu durumun meydana gelmesinde anestezi uzmanı doktorun yaptığı herhangi bir hatanın payı büyük. Doktorun yanlış sakinleştirici kullanması, hastaya verilecek anestezi dozunu düşük tutması ya da damarlara giden enjeksiyonda kıvrılma olması bu duruma yol açan etkenlerden bazıları.

Hastanelerin bazıları ameliyat sırasında hastaların beyin faaliyetlerini kontrol eden ve kısaca EEG denilen elektroensefalografi yöntemi kullanıyor. Texas eyaletinin Houston kentindeki Memorial Hermann Hastenesi’nden Doktor John Zerwas, bu yöntemin çok iyi çalıştığını söylüyor. Dr. Zerwas şöyle konuşuyor: “Beyin dalgalarının faaliyeti öyle bir noktaya gelir ki, anestezi altında uyanma ihtimali olduğunu görür ve ilaç miktarını arttırırız.”

Bazı anestezi uzmanları, EEG cihazının bir hastanın anestezi sırasında uyanıp uyanmadığını etkili bir biçimde kontrol ettiğinden şüpheli. Ancak hasta haklarını korumayı amaçlayan örgütler, tüm hastaları bu konuda sorular sormaya çağırıyor.

Sorulacak soruların ilki ameliyatın yapılacağı hastaneden bu cihazın olup olmadığı ve cihazın ameliyat sırasında devreye sokulup sokulmayacağı. Uzmanlar, hastanede bu cihazın bulunmaması durumunda ameliyatı gerçekleştirecek doktorlardan ameliyattan önce daha ayrıntılı bilgi alınmasını tavsiye ediyor.