'ANONİM SAĞLIK VERİLERİ KİŞİ HAKLARINA AYKIRI'

GAZETE HABERTÜRK

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK), Anayasa Mahkemesi’nin daha önce iptal kararı verdiği sağlık verilerinin paylaşılması hakkında yaptığı yeni düzenleme tartışma yarattı. Vatandaşların sağlık verilerinin anonimleştirilerek tüzel kişilere satılmasının ya da kamu kurumlarıyla paylaşılmasının önünü açan düzenleme, sağlıkçılardan ve sağlık hukukçularından eleştiri aldı. Düzenleme, hasta hakları ve gizlilik esası hakkındaki tartışmaları da beraberinde getirdi.

Hüseyin Özden Şener Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Genel Sekreteri:

‘Ne kadar anonimleştirirseniz, bilgileri o kadar kaybedersiniz’

Sağlık verileri kişiye özel bilgiler olduğu için bunların kişinin bilgisi dışında paylaşılması doğru değildir. Anonimleştirmek nasıl olacak, onun metodunu konuşmak lazım. Ne zaman, nasıl işe yarayacak? Burada verinin doğru olup olmadığını anlamak için hastanın kim olduğunu bilmek gerekiyor. Bunu bildiğiniz zaman da veri, anonimleşmemiş oluyor. İhtiyacımız daha az kaynak ayırarak daha nitelikli sağlık hizmeti verebilmenin önünü açmaksa, kamu bundan faydalanmalı. Ancak bu çalışmaları devlet, üniversiteler, halk sağlığı birimleri, tıp fakülteleri yapmalı. Bu verileri piyasaya açacaksak, ilaç firmaları bu verileri satın alabilecekse bundan halkın sağlığına katkı sağlamak için değil kâr sağlamak için faydalanır. Bu da kamu sağlığı için yerinde bir çalışma olmaz. Bilgileri ne kadar anonimleştirirseniz bilgileri o kadar kaybedersiniz. Bunu özel sektöre satmak yanlıştır. kamuyla, bilimsel çalışma yapanlarla paylaşabilirsiniz.

Önder Kahveci Türk Sağlık-Sen Genel Başkanı:

‘SGK’nın ısrarını anlamak mümkün değil’

Anayasa Mahkemesi bu olayı daha önce de iptal etmiş ve uygulamayı uygun görmemişti. SGk’nın bu konudaki ısrarını anlamak mümkün değil. Bu veri ve bilgileri neden paylaşma gereği duyuyor? Bu bilgiler kimlere, hangi kurum ve kuruluşlara, hangi şirketlere verilecek? yurtdışı menşeili firmaların eline bu veriler geçerse sıkıntılar doğabilir. Sonuçta bu bilgiler yurttaşların mahremiyetini içeren ve sadece verilerin sahibini ilgilendiren bilgilerdir. SGk, bu ısrarı ile Anayasa Mahkemesi’ne aykırı bir tutum sergiliyor.

Abdullah Kahraman Sağlık-Sen İstanbul 2 No’lu Şube Başkanı:

‘Bu uygulama suç teşkil etmektedir’

SGK’nın şahısların bilgilerini paylaşması aslında bir suç teşkil etmektedir. Bireylerin izni olmadan onlara ait özel ve mahremiyet içeren veriler kesinlikle hiçbir kurum ve kuruluşla paylaşılmamalıdır. Biz Sağlık-Sen olarak bu konunun takipçisi olacağız. eğer Anayasa Mahkemesi’nden olumlu bir karar çıkarsa iptali için başvurumuzu yaparız. 

Handan Bakbak Tıp Hukuku Derneği Genel Sekreteri:

‘İstismarlara yol açabilir’

Yeni düzenleme, hasta verilerinin gizliliği esasına tamamen aykırı. kişilerin nasıl avukatından, doktorundan gizlisi olmazsa, sağlık verileri de ancak tedaviyi üstlenen sağlık kurumu ve doktorun, sağlık çalışanının erişebileceği veriler olmalıdır. kişisel verilerin, devletin sosyal hizmetinde iyi niyetle, kişiye ait sırların paylaşılması esası ihlal edilmeden, yalnızca kurumla kişi arasında kalması durumu iyi bir uygulama olsa da biliyoruz ki korsanlar banka verilerine bile ulaşabiliyor. Düzenleme, istismarlara yol açabilir. Sosyal hukuk devletinin, kişiye sunduğu sağlık hizmetinin kaliteli hale getirilmesi, sağlık hukukundaki ıslah projeleri, kişinin tedavisinde en iyi kalitede tedavi alması açısından güzel ancak bunun bir kıstası, bir koruma usulü olmalı. Bu bilgilere herkes erişememeli. Bu bir türkü değil ki anonimleştirilsin. Düzenleme etik olmadığı gibi kişi haklarına da aykırıdır.

Doğan Alıç Sağlık-İş Ankara Şube Başkanı:

‘Toplu halde paylaşılması uygun’

Kişisel verilerin paylaşılması ya da bunların ticari olgu haline gelmesi doğru değil. Fakat oluşan veriler kanalıyla hastalıklara yönelik tedbirler alınacak şekilde ve bu verilerin art niyetli, ticari amaç dışında insan sağlığına faydalı olacak tedbirler açısından verimli olabileceği alanlarda kullanılması mümkün olduğundan bu bilgilerin anonim ya da toplu halde olduğu takdirde paylaşılmasının uygun olacağı kanısındayım. Ancak öncelikle bu anonim dediğimiz kısmın güvenliğinin sağlanması gerekiyor. Verilerin kimlerle paylaşılacağı ve hangi şartlarda verilecek olduğu hususunun da önemli olduğunu düşünüyorum. Ancak elbette uygulamayla birlikte ileriye dönük sorunlar da yaşanması mümkün, bu nedenle de biz sağlık alanının özelleştirilmesine karşıyız.