YAŞLIYA EVDE BAKIMA KAMU HİZMETİ ÖNERİSİ

Medikal Turizm Derneği Başkanı Sinan İbiş, yaşlı bakımının yalnızca ailenin değil, toplum ve devletin de sorumluluğunda olduğunu belirterek, "Evde bakım, genel sağlık sistemi içinde ve diğer sağlık hizmeti sunan kuruluşlarla bağlantılı bir kamu hizmeti olarak planlanmalıdır" dedi.

İbiş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de yaşlılara sunulan bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesi için ilgili kuruluşlar ve disiplinler arasında eşgüdüm sağlanarak oluşturulacak modellere ihtiyaç duyulduğunu belirtti.

Yaşlılar için toplumla entegre yaşama imkanı sağlayan alternatif hizmet modellerinin çeşitlendirilmesinin önemini vurgulayan İbiş, yaşlının sağlığı ve yaşam kalitesini arttırmaya yönelik politikaların, onları mümkün olduğunca alıştıkları ortamlardan koparmaksızın barındırmalarına imkan sağlaması gerektiğini anlattı.

"Evde bakım, sosyal güvenlik sisteminde tam anlamıyla yer almalı"

İbiş, gelişmiş ülkelerde yaşlıların kendi evlerinde yaşamalarını kolaylaştırmak için evde bakım, süreli bakım, tele bakım, gündüz bakım evleri, gündüz bakım ve rehabilitasyon merkezleri, evde takip ve yemek hizmetleri gibi seçenekleri içeren farklı modeller sunulduğuna işaret etti.

Bu hizmetlerin toplum temelli anlayışla semt bazında örgütlenmesi gerektiğini söyleyen İbiş, "Evde bakım, genel sağlık sistemi içinde ve diğer sağlık hizmeti sunan kuruluşlarla bağlantılı bir kamu hizmeti olarak planlanmalıdır. Bakım ihtiyacı sadece ailenin değil, toplumun ve devletin de sorumluluğundadır. Bugün yürürlükte olan yasalarda evde bakım ile ilgili maddeler bulunmasına rağmen, evde bakım hizmetlerinin tüm yönlerini kapsayan ve kamu hizmeti olarak değerlendiren bir düzenleme bulunmamaktadır" değerlendirmesinde bulundu.

İbiş, evde bakım ve gündüz bakım hizmetlerinin finansal yönünün sosyal güvenlik sisteminde tam anlamıyla yer almadığını, bunun da toplumun genelinin bu hizmetlere erişimini engellediğini ifade etti.

"Yaşlıların hayatını kolaylaştıran araçlar tasarlanmalı"

Bakım sigortası uygulamasının genişletilerek hayata geçirilmesinin, sağlıklı yaşlanma politikaları için gerekliliğini vurgulayan İbiş, bakım hizmetlerinin, kişi merkezli ve bütüncül hizmet anlayışı içinde olması, yaşlının tıbbi, fiziksel, ruhsal, bilişsel sorunları, alışkanlıkları ve kültürel özellikleri dikkate alınarak, ekolojik bir yaklaşımla hazırlanması gerektiğini kaydetti.

İbiş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ülkemizde yaşlılar için sosyal politikalar, kurumsal bakım hizmetlerinden topluma dayalı bakım hizmetleri yönünde değiştirilmeli. Yaşlıyı sosyal yaşamdan, günlük alışkanlıklarından, arkadaş, komşu ve akrabalarından ayırmayan, yaşam kalitesini yükselten, fonksiyonel kapasitesini koruyan ve geliştiren, güvenli bir ev ortamında sağlık ve sosyal bakım hizmetlerine ulaşabilmelerini ve boş zamanlarını en iyi ve verimli biçimde geçirebilmelerini sağlayan bakım hizmet modellerinin hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda, yaşlıların bağımsız yaşamalarını destekleyecek şekilde konut, çevresel tasarımlar ve erişilebilir ulaşım sistemleri oluşturulmalıdır.

Gelişmiş ülkelerde, yaşlıların yemek yeme, giyinme, banyo yapma gibi aktivitelerini kolaylaştırıcı pek çok yardım aracından yararlandığı ve devletin bu araçları finanse ettiği görülmektedir. Sosyal uğraşılarda da yaşlının emniyetini sağlayıcı, hareketlerini kolaylaştırıcı araçlar bulunmaktadır. Ülkemizde bu araçların tasarlanması ve üretilmesi için çalışmalara gereksinim vardır."

Sinan İbiş, Türkiye'de huzurevlerinin yaşlılar için sığınılacak bir yer değil, kaliteli bir yaşlılık döneminin geçirileceği yerler olarak geliştirilmesi gerektiğine dikkati çekti.

İbiş, toplumun huzurevlerini yaşamın son durağı değil, sosyal katılıma izin veren, kaliteli ve mutlu bir yaşam olanağı sağlayan yaşam evleri olarak görmesi için farkındalık eğitimleri verilmesini önerdi.

Başkentte "3. Yaş Baharı'' kongresi

Türkiye'de yaşlı bakım ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik ulusal bir uyanışa ihtiyaç duyulduğunu belirten İbiş, dernek olarak Anadolu Ajansının da desteğiyle 15 ve 16 Aralık'ta ''Uluslararası 3. Yaş Baharı Turizmi ve Dinamikleri Kongresi'' düzenleyeceklerini bildirdi.

İbiş, yaşlı bakımına ilişkin uluslararası isimlerin deneyimlerini paylaşacağı kongreye, katılımın ücretsiz olduğunu ve kayıtların "www.yaslibakimiturizmi.org'' sitesinden yapılabileceğini kaydetti.