OBEZİTE VE DİYABET KARACİĞER DÜŞMANI
İnsülin direnci veya kötü beslenme alışkanlıkları nedeniyle alınan kilolar vücutta yağ hücrelerinde depolanır ve karaciğer gibi iç organlarda toplanmaya başlar.
18 Ocak 2016 Pazartesi 08:05
Didem Seymen
Toplumda en sık görülen karaciğer hastalıklarından biri olan karaciğer yağlanması, ülkemizde her dört kişiden birinde görülüyor. Son yıllarda artan diyabet, obezite, metabolik sendrom gibi hastalıklar ve düzenli alkol kullanımı; zaman içinde karaciğer yağlanmasına neden olabiliyor. Liv Hospital Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Binnur Şimşek, karaciğer yağlanmasıyla ilgili merak edilenleri anlattı...
► Karaciğer yağlanması nedir?
Karaciğerin ağırlığının yüzde 5-10'dan fazlası yağ ise, karaciğer yağlanması söz konusu demektir. Sıklıkla 40-60 yaş aralığındaki erişkin bireylerde görülür. Yağlanma, karaciğerde iki farklı şekilde meydana gelebilir. Hepatosteatoz olarak adlandırılan basit yağlanma tipinde karaciğer hücreleri içinde yağ birikimi vardır, bu duruma iltihabi değişiklikler eşlik etmez. Diğer tip ise steatohepatit olarak adlandırılan yağlı hepatit durumudur; karaciğerde yağ birikimine iltihabi reaksiyon eşlik eder.
► Karaciğer yağlanması tehlikeli mi? Siroza neden olur mu?
Karaciğer yağlanması ile birlikte karaciğer enzim yüksekliğinin bulunduğu yağlı hepatit hastalığında karaciğer hücrelerindeki kronik hasar ve fonksiyon kaybı sonucu yıllar sonra siroza dönüşüm görülebilir. Hatta bu siroz zemininde karaciğer kanseri gelişme riski de artar. Sebebi bilinmeyen karaciğer sirozlarının çoğunun nedeninin yağlı karaciğer hastalığı olduğu düşünülür. Yağlı hepatit; yüzde 15-50 oranında karaciğer fibrozisine ve yüzde 7-16 oranında da karaciğer sirozuna sebep olabilir. Başka bir deyişle, sağlıklı karaciğerde yağlanma sonrasında yağlı hepatit, ardından siroz ve bu zeminde karaciğer kanseri gelişimi mümkün olabilir. Obezite ve kontrolsüz diyabet hastalığı; en sık karaciğer yağlanmasına yol açan nedenler arasında yer alıyor. Bu yağlanma öncelikle basit yağlanma şeklinde başlayıp, sonrasında yağlı hepatit denilen karaciğer iltihabına kadar yol açabiliyor. Tedavi edilmezse yıllar içinde yağlı hepatit, siroza dönüşebiliyor.
► Belirtileri nelerdir?
Karaciğer yağlanması olan hastalarda genellikle herhangi bir şikayet olmaz. Çoğu zaman, hasta olunduğunun farkına varılmaz. Genellikle başka bir hastalık nedeniyle hastaneye başvurulduğunda tetkik edilirken karaciğer yağlanması tesadüfen teşhis edilir. Hastaların az bir kısmında bazı şikayetler görülebilir. Bu şikayetler arasında karın sağ üst kısmında ağrı, dolgunluk hissi, halsizlik, çabuk yorulma olabilir. Hastalığın siroza dek ilerlemiş döneminde ise kaşıntı, iştahsızlık, bulantı, karında su toplanması, kollar ve bacaklarda kas erimeleri ve sarılık gibi karaciğer yetersizliği bulguları görülebilir.
HAREKETSİZ YAŞAMDAN UZAKLAŞIN
► Aşırı alkol tüketimi: Karaciğer yağlanmasının en önemli nedenlerinden biridir. Bazı hastalarda kısa bir dönem içerisinde çok fazla alkol tüketilmesi de karaciğerde yağlanmaya neden olabilir. Alkol, karaciğerin yağ metabolizmasındaki işlevine zarar verir ve yağın karaciğer hücrelerinde birikmesine neden olur. Alkole bağlı karaciğer yağlanması ilerleyerek alkolik hepatit rahatsızlığına ve siroza dönüşebilir.
► Diyabet, insülin direnci ve obezite: Her fazla kilolu ya da obez kişide karaciğer yağlanması olur demek doğru değildir ancak obez kişiler arasında karaciğer yağlanmasına rastlanma oranı, yüzde 70-80'lere ulaşabilen düzeylerdedir. İnsülin direnci, hormonal nedenler ya da sadece kötü beslenme alışkanlıkları nedeniyle alınan kilolar; vücutta yağ hücrelerinde depolanır. Artan kilolar yüzünden yağ hücreleri artık yağ depolayamaz hale gelebilir. Bunun sonucunda, hücrelerde depolanamayan yağlar kanda dolaşmaya ve karaciğer gibi iç organlarda toplanmaya başlar.
► Yanlış beslenme: Fast-food tarzı yiyeceklerden uzak durmak, karaciğer yağlanması oranını belirgin bir şekilde azaltır. Günlük taze sebze-meyve, beyaz et ve lifli gıdaların tüketimi de son derece önemlidir.
► Hareketsiz yaşam: Aktivitelerdeki belirgin kısıtlanma ve hareketsiz yaşam obezite, diyabet ve nihayetinde yağlı karaciğer hastalığı için ciddi risk faktörüdür.
FİBROSCAN YÖNTEMİ YAĞLANMAYI SAPTIYOR
Yağlı karaciğer hastalığının erken evresinde muayenede karaciğerde büyüme (hepatomegali) dışında ek bir muayene bulgusu çoğunlukla mevcut değildir. Yağlı hepatitli bireyler, kan analizlerinde karaciğer enzimlerinde yükseklik ve görüntülemede karaciğer yağlanması olduğu saptanarak tanı alır. Kısa bir süre öncesine dek hastalığın tanısında; kanda karaciğer enzimlerinin ölçümü, ultrasonografi, bazen bilgisayarlı tomografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleri kullanılıyor, bazen de kesin tanı için karaciğer biyopsisi yapılması gerekiyordu. Ultrasonda yağlanmanın saptanabilmesi için, karaciğerdeki yağlanma oranının yüzde 30 ve üzerindeki düzeylere ulaşması gerekir ve yağlı karaciğer beyaz, parlak ve genellikle büyümüş olarak görülür. Son yıllarda ise hem yağlı karaciğer hastalığının tanısını, hem de karaciğerde yağlanmaya bağlı hasarın derecesini belirlemede karaciğer biyopsisine eş değer düzeyde bilgiler verebilen, hasta için de kolay, hekimi de kısa sürede tanıya götürebilen bir teknik olan Fibroscan yöntemi kullanılıyor. Fibroscan yöntemi karaciğer yağlanmasını ve yağlanmaya bağlı hasarın düzeyini saptıyor. Karaciğer yağlanması Fibroscan isimli ileri teknoloji cihazıyla karaciğer sertliği hızlı, ağrısız ve zahmetsiz bir şekilde ultrason dalgaları kullanılarak kısa sürede ölçülebiliyor. Fibroscan ile, karaciğerdeki yağlanmanın miktarı ve bununla birlikte yağlanmaya bağlı siroz olup olmadığı tespit edilebiliyor.
ŞEKERSİZ KAHVE İÇİN
Kafeinin karaciğer yağlanmasına iyi geldiği, dünyanın saygın karaciğer hastalıkları dergilerinde bilimsel çalışmalar ile kanıtlandı. Her gün bir fincan şekersiz kahve içenlerde, içmeyenlere oranla daha az yağlı karaciğer hastalığı görülmüştür.
DUR DEMEK MÜMKÜN
Sağlıklı beslenme, yeterli fiziksel aktivite ve kilo kontrolü ile karaciğer yağlanması önlenebilmektedir. Bu nedenle yağlı ve karbonhidratlı gıdaların tüketimi sınırlanmalı, sebzemeyve tüketimi artırılmalı, hazır gıda tüketimi en aza indirilmelidir. Yağlı karaciğer hastalığı tanısı alan bireyler alkol alımından da kaçınmalıdır. Doktor önerisi olmadan gelişigüzel ilaç kullanılmamalıdır.
- Samsun’da Aşı Reddinde Yüzde 300 ArtışSamsun İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Mustafa Uras, Samsun'da son 5 yılda aşı reddi sayısının yüzde 300 artış gösterdiğine dikkat çekerek, "Bu konuda...30 Nisan 2024 Salı 11:40SAĞLIK BAKANLIĞI
- (Özel) 5 Bin Yıllık Tedavi: Bu Arılar Şifa DağıtıyorBursa'da arı iğnesi yoluyla tedavi edilen hastalar, 5 bin yıllık yöntemle sağlığına kavuşuyor.30 Nisan 2024 Salı 11:20GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP
- İl Sağlık Müdürü Dr. Sarıkaya: “Çocuklarını Aşılatmak Ebeveynlerin En Önemli Sorumluluklarından Biridir”Dünya Aşı Haftası dolayısıyla açıklamalarda bulunan Çankırı İl Sağlık Müdürü Dr. Hüseyin Sarıkaya, "Çocuklarını aşılatmak ebeveynlerin en...30 Nisan 2024 Salı 11:20SAĞLIK BAKANLIĞI
- ‘Ağrılardan Eklem Enjeksiyonu İle Kurtulmak Mümkün’Fizik tedavi branşında lokal enjeksiyonların eklem içine, eklem yanına, kaslardaki tetik noktalara, tendonlara, omurgaya, bağlara yapılabildiğini ifade eden...30 Nisan 2024 Salı 11:10FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON
- Samsun’da Doğa İle İç İçe Endometriozis Farkındalığı EtkinliğiTürkiye Endometriozis ve Adenomyozis Derneği, Opr. Dr. Seher Sarı Kayalarlı önderliğinde Samsun'da Asarkale'de endometriozis hastaları için bir dizi etkinlik...30 Nisan 2024 Salı 11:05DERNEK VE ODALAR
- Medical Point, ’En İyi İşveren Ödülü’nü Alan Tek Hastane Olduİzmir Ekonomi Üniversitesi Medical Point Hastanesi, "Türkiye'nin En İyi İşverenleri" araştırmasında, 1000'in üzerinde çalışanı olan 18 şirket arasında...30 Nisan 2024 Salı 10:45ÖZEL SAĞLIK SEKTÖRÜ
- Uzmanı Uyardı: Bu Hastalık Çok Sinsi İlerliyorKemik erimesinin kişinin yaşam kalitesini bozan, insan sağlığını tehdit eden bir hastalık olduğunu söyleyen Doç.30 Nisan 2024 Salı 10:00FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON
- Şanlıurfa’da 68 Yıl Sonra Gelen MutlulukŞanlıurfa'da yaşayan ve 68 yıldır şaşı olan İsmail Çobanlı, yapılan başarılı şaşılık operasyonuyla sağlığına kavuştu.30 Nisan 2024 Salı 09:35GÖZ HASTALIKLARI
- Ardahan’da Lise Öğrencileri Gıda Zehirlenmesi Nedeniyle Hastanelik Oldu: Valilikten Açıklama GeldiArdahan'da Şehit Türkmen Tekin Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi pansiyonunda kalan 25 öğrenci, gıda zehirlenmesi şüphesiyle Ardahan Devlet Hastanesine kaldırıldı.30 Nisan 2024 Salı 09:25BASIN HABERLERİ
- Emet’te Kanatlı Hayvanlardan Kan Ve Swap Numuneleri AlındıEmet İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünce aktif sürvey programı çerçevesinde kanatlı hayvanlardan kan ve swap numuneleri alındığı bildirildi.30 Nisan 2024 Salı 09:05BASIN HABERLERİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel