Anne ve babaların belki de en büyük korkularından biri de doğan bebeklerinde doğumsal bir anomalinin olması. Bunlardan biri de dudak ve damak yarıkları. Bu tür çocuklarda, doğdukları günden itibaren hep ya zekâ geriliği olduğundan şüpheleniliyor ya da "Bu da böyle doğdu, kaderdir" deniliyor. Halbuki bu tür durumlarda çocukların zekâ açısından diğer çocuklara göre farkı yok. Bu hastalık halk arasında "Kurt ağzı" veya "Tavşan dudağı" olarak biliniyor...
İstanbul'da düzenlenen Uluslararası Implantoloji Ve Modern Diş Hekimliği Kongresi'nde Fransa Toulouse Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Jacques Saboye ile çocuklarda dudak ve damak yarıklarını, tedavi yöntemlerini konuştuk
NEDEN KAYNAKLANIYOR?
Dudak ve damak yarıkları neden kaynaklanıyor?
Birçok sebebi var. Biraz genetik, biraz biraz çevresel. Ebeveynlerin içtiği alkol, sigaraya da bağlı olabiliyor. Vitamin eksikliğine, folik asit eksikliğine de bağlı olabilir. Gerçek sebebi tam bilinmiyor.
Yüzde kaç görülüyor?
Avrupa'da 700'de bir oluyor.
Anne karnında tespit ediliyor mu?
22 haftalıkken anne karnında tespit edebiliyoruz.
Anne karnında müdahale şansı olabiliyor mu?
Olmuyor. Bebeğin doğması bekleniyor.
İLK GİRİŞİM 1 AYLIKKEN
Bebek doğduktan sonra ilk cerrahi girişim ne zaman yapılıyor?
Bir aylıkken oluyor. Önce dudak kapatılıyor. Altı aylık olduğunda da damak kapatılıyor
Cerrahi işlem ne kadar sürüyor?
Bir- Bir buçuk saat süren bir işlem gerekiyor.
Sizin tedavi amaçlı bir yönteminiz var mı?
Teknikler değişti. Şimdi dudakla birlikte burun da düzeltiliyor. Burunda da bir takım şekil bozuklukları oluyor. Çok ince dikişler kullanılıyor. Yapışkanla yapıştırılıyor. Dikiş sayıları azaldı. Üç noktaya dikiş atılıyor, eskiden 10 tane dikiş atılıyordu. Estetik olarak da başarılı sonuçlar alınıyor. Hastada iz de kalmıyor. Japon yapıştırıcısı gibi bir yapıştırıcı kullanılıyor.
BÜYÜK EKİPLE OPERASYON
Siz bu operasyonları yaparken nasıl bir ekiple çalışıyorsunuz?
Psikolog, estetik cerrah, ortofonist, diş hekimi, cerrah oluyor ekibimizde.
En geç ne zamana kadar ameliyat yapılmalı?
Her zaman yapılabilecek bir operasyondur.
Operasyonda risk var mı?
Bütün cerrahi operasyonlar kadar bir risk var...
Ebeveynlere ne öneriyorsunuz?
Doğmadan önce öğrendiklerinde onları rahatlatmak gerekiyor. Sakinleştirmeye çalışıyoruz, bebek doğduktan sonra sorun yaşanmasın diye. Onlar normal çocuklar. Hatta çok zeki, güzel, herkes gibi çocuklar.
ZEKÂ GERİLİĞİ
Bu tür çocuklar için zekâ geriliği olduğu söyleniyor... Aileler korkuyor bu yüzden.
Ailelerin hiç korkmaması lazım. Bu konuyla ilgili bir hikayem var. 12 yaşında ameliyat olan bir çocuk vardı. Okulda çalışmıyordu, tembeldi. Ailesi gelip "Bu dudak yarıklığına bağlı bir şey mi?" diye sordu. Aynı gün 12 yaşında bir çocuk daha geldi, annesine sorduk "Okulda dersleri nasıl?" diye. Annesi, "Okul birincisi" dedi. Yani zekâyı etkileyen bir durum değil. En ufak bir problem olduğunda "Dudak yarığı var ondan" deniyor. Halbuki hiç ilgisi yok.
Yurtdışında buna ilişkin bir çalışma var mı? Yani "Dudak- damak yarığı olan çocuklar çok zeki" gibi...
Yok...
Buna benzer nasıl sorunlar oluyor?
Kulakta şekil bozuklukları oluyor. Ama dudak- damak yarıklığı en sık rastlanan durum.
Eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Aileler böyle bir durumda paniklemesin ve doğumdan önce mutlaka bu durum var mı yok mu öğrensin. Bu çocuklarda bir sorun yok, korkmayı gerektirecek bir durum yok.
BEGÜM ÇELİKKOL