Hamilelik döneminde kadınların korkulu rüyası olan ve bebek için düşük de olsa risk yaratan amniyosenteze alternatif test Türkiye'ye geldi. Anne karnından sıvı alınmadan önce bir alternatif olarak sunulan test, anneden alınan birkaç damla kan örneğinde bebeğe ait DNA'ların ayrıştırılması prensibine dayanıyor. Şimdilik sadece en yaygın durumlar olan Trizomi 21, 13 ve cinsiyet anomalilerini yakalayan test yüzde 99.1 doğruluk payı içeriyor.
'TAM YERİNİ ALAMAZ AMA...'
Geniş klinik çalışma sayısına sahip olan HPT (Harmony Prenatal Test) özellikle 35 yaş üstü riskli yani düşük tehdidi gebelik yaşayan anne adaylarına uygulanıyor. Elab Laboratuvarı ve Genetiks'in ortak kuruluşu olan Gelab Laboratuvarları'nda uygulanmaya başlanılan HPT testinin amniyosentezi tarihe henüz gömemeyeceğini belirten Gelab Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Aytaç Keskineğe "Çünkü amniyosentez de hücre kültürü alınıp minör anomalilere de bakılıyor. Ancak bu testte çok yaygın olan anomalilere bakılıyor" dedi. Anne ile bebek arasında plasenta denilen ve kan alışverişi sağlayan bir doku olduğunu hatırlatan Keskineğe, testin nasıl hayata geçirildiğini şöyle anlattı: "Acaba bebeğin kanı annenin kanına da geçiyor ve orada bebeğe ait hücreleri yakalanabilir mi sorusunu araştıran uzmanlar yaklaşık 2 yıl önce anne kanı içindeki bebeğe ait kan hücreleri izole etmeyi başardı. Binlerce vaka üzerinde denendikten sonra geçen yıl sadece ABD'de ticari otarak bir test şeklinde satılabilir hale geldi."
ABD'DE FİYATI 900 İLE 3 BİN DOLAR
Testin kan şekeri ölçümü için kan vermek kadar kolay olduğunun altını çizen Aytaç Keskineğe şunları anlattı: "Kan örneği ABD'da Kaliforniya'da bu işi yapan laboratuvarlara gönderiliyor. Sonuç 10 günde geliyor ve yüzde 99.1 oranında güvenirliği var. Amniyosentez ehil ellerde yapılsa da girişimsel bir işlem olduğu için her zaman risk taşıyor. Bir çok annede bu çok travmatik bir işlem. Sonuçlar çıkana kadar da anne adayı ciddi bir stres yaşıyor. Bu test en azından amniyosentez öncesi anneyi rahatlatabilir. Bilim insanları bir buçuk yıl sonra bebeğe ait tüm gen haritasının bu test üzerinden çıkarılmasını hedefleniyor." Keksineğe, testin 14. gebelik haftasından itibaren yapıldığını ancak sürenin öne çekilmesi için çalışmaların sürdüğünü anlatırken ABD'de uygulama fiyatının 900 ile 3 bin dolar arasında değiştiğini belirtiyor. Test, bugün İstanbul Swissotel'de bir toplantıyla tanıtılacak.
Nurdeniz ERKEN / Sabah