En fazla iş kazalarının yaşandığı ülkelerden biri olan Türkiye’de Avrupa’nın aksine el cerrahisi ihtisas dalı olarak görülmüyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç Dr. Şadan Ay, "El cerrahisi yan dal değildir" dedi.
Özellikle iş kazası üzerine, meslek hastalıklarında el ve ayak yaralanmaları, yapışık parmaklar ve doğmalık bozukluklar nedeniyle gelen hastalara tedavi uyguladıklarını söyleyen Ay şöyle konuştu:
Her şehirde el cerrahı olmalı
"El cerrahisini plastik cerrahi, ortopedi cerrahisi, sinir cerrahisi ve damar cerrahisi olmak üzere dört branştan bireyleri kapsıyor. El yaralanmaya maruz kaldığı zaman çok farklı doku kayıpları oluyor. Türkiye’de bu iş çok iyi bilinmiyor. İnsanların büyük çoğunluğu eksik tedavi oluyor. Diğer sorun da bu bilim dalının insanlar tarafından bilinmemesi. Türkiye’de el cerrahisine gönül verenler ve bu konuda kendi çabalarıyla yurtdışında eğitim alanların sayısı 60-70 kadar. Ankara’da ise sadece 9-10 hekim var. Sadece biz yılda bin 500 ameliyat yapıyoruz. Büyük çoğunluğu Ankara çevresinden gelen iş kazaları. Olaydan 12 saat sonra ameliyat ettiğimiz ve başarılı olduğumuz hasta da var. İş ameliyatla da bitmiyor. Hastaya 16 ay rehabilitasyon yapıyoruz. El cerrahisi ekip işi. Haftanın yedi günü 24 saat hizmet vermeyi gerektiriyor. Sağlık Bakanlığı’nın bu birimleri desteklemesi gerekiyor. Her şehirde el cerrahlarının bulunması gerekiyor. Bu işi yapan insan sayısı yeterli olmazsa iş kazalarında elini kolunu kaybeden insan sayısı da artar ve bu kişiler hayatlarına sakat olarak devam eder. Çünkü her şehir kendi çapında sanayileşiyor."
Hastanın bize ulaşma şekli önemli
1977 yılında kurulan Türk El ve Üst Ekstremite Cerrahi Derneği yönetim kurulu üyesi de olan Ay sözlerini şöyle sürdürdü:
"El cerrahisi elin omuza hatta boyuna kadar olan hastalıkları içerir. Ayrıca eksik parmaklar, yapışık parmaklar gibi doğmalık bozukluklar, sinir sıkışmaları, sinir, tendon, damar yaralanmalarının tedavisi ve doğum felçleri gibi hastalıkları da kapsıyor. Kopmuş organların tedavisinde başarı oranlarımız, organı getirme şekli ve zamanında getirilen hastalarda oldukça başarılı. Hastanın bize ulaşma şekli çok önemlidir. Bu hastalara erken müdahale oldukça önemli. Eli kopan hasta önce şehir merkezindeki hastaneye gidiyor, üst merkeze yollanıyor, zaman geçiyor ve kritik zaman kaybedildiği için faydalı olamıyoruz. Özellikle acil serviste hizmet veren hekimlerin el cerrahisinin yapıldığı merkezleri bilmesi çok önemli."
