Alman ilaç üreticisi Boehringer Ingelheim, Dabigatran eteksilat etken maddeli kan sulandırıcı Pradaxa ilacı ile ilgili uyarı yayımladı. Şirket, hekim ve eczacılara yaptığı uyarıda, ilacı kullananlar arasında kanamaya bağlı ölüm vakalarının bildirildiğini teyit etti. Şirket, özellikle böbrek rahatsızlığı bulunan hastalarda Pradaxa kullanımına çok dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. Ölüm vakalarının yaklaşık 50'yi bulduğunu ve bunların büyük bölümünün Japonya'dan olduğunu belirten şirket; uzmanlardan, ilacı hastaya vermeden önce mutlaka böbrek fonksiyon testi yapmasını, bunları tedavi sürecinde, özellikle yaşlı hastalarda tekrarlamasını istedi. Der Spiegel ise Avrupa İlaç Ajansı'na dayandırdığı bilgiye göre ilaç ile bağlantılı ölüm sayısını 256 olarak duyurdu ve Avrupa'da ilaçla bağlantılı olduğu iddia edilen ölü sayısını 21 olarak açıkladı.
"KULLANIMI İYİ AYARLANMALI"
"Bu ilacı uzun süredir kongrelerde izliyorduk. İnsanlar üzerinde denenmeye başladığında da klinik çalışmalarının sonuçlarını takip ettik" diyen İstanbul Tabip Odası Başkanı ve Kardiyolog Prof. Dr. Taner Gören, kan sulandırıcı ilaçların hemen hepsinin yan etkilerinin bulunduğunu ve bu nedenle her hastaya farklı bir ilaç tedavisinin uygulanması gerektiğini vurguladı. Kan sulandırıcı ilaçların, vücutta kan pıhtılaşmasını engelleyen mekanizmayı bir noktaya kadar bozduğunu anlatan Gören, "Bu aslında vücut için hayati önem taşıyan bir mekanizma ancak bir çok hastada mesela bazı kalp hastalarında, özellikle metal kapak takılan hastalarda kalp damarlarında oluşacak ve inmelere neden olacak bir pıhtılaşmayı önlemek adına kan sulandırıcısı kullanılmalıdır. Ancak bu da iyi ayarlanmalıdır. Fazla bir sulanma durumunda durdurulamayan kanamalar da oluşabilir" diye konuştu. Aspirinin en basit kan sulandırıcısı olduğunu dile getiren Gören, "Uzun zamandır warfarin isimli bir ilaç kullanılıyor. Ancak bu ilaç kullanılırken, 3 haftada bir hastaya kan tahlili uygulamak gerekmektedir. İşte Pradaxa bu külfeti ortadan kaldıran bir ilaç" diye konuştu. Ölümlere sebep olduğu iddia edilen ilacın Türkiye'de yeni yeni satılmaya başlandığını dile getiren Gören "Bu ilacı metal kapak takılan hastalarda kullanamıyoruz, üstelik biraz da pahalı" dedi. İlaç için çok ciddi klinik araştırmalar yapıldığını dile getiren Gören, "Bu tip ilaçların önerileceği hastalar çok önemli tıbbi tetkiklerden geçilmeli, böbrek ve karaciğer fonksiyonları takip edilip ona göre tavsiye edilmeli. Bir hekim, hastanın durumuna göre ilacı önerir. Bu ilacı kullanan hastalar da paniğe kapılmamalı ve ilacı hemen bırakmak yerine akıllarına takılan soruları hekimleriyle paylaşmalı" önerisinde bulundu.
"BÖBREK İÇİN KULLANMAYIN"
Bilim Üniversitesi Hematoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Reyhan Küçükkaya da ilacın böbrekler aracılığı ile atıldığına, böbrek bozukluğu olanlarda kullanılmaması gerektiğine dikkat çekti. "Bu ilaç şu anda ülkemizde sadece ortopedik cerrahi sonrası damar tıkanıklığını önlemek için kullanılıyor. Doktorlar risklerini biliyor ve sadece gerektiğinde kullanıyor" diyen Küçükkaya ekledi: "Ülkemizde yaygın bir biçimde kullanılması söz konusu değil. Zaten bütün bu tip kan sulandırıcı ilaçların kanama riskleri vardır. Kullananların da ne kadar olduğunu bilip oranları karşılaştırmak lazım. Ama son günlerde ilaç firmaları arasında bir rekabet var. Çok dikkatli olmak lazım."
Prof. Dr. Göksel Şener (Marmara Üniversitesi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi): Bütün kan sulandırıcı ilaçların kanama yapıcı etkisi vardır. Ama bu etki bilinir ve takip edilir. Yan etkileriyle ilgili tıbbi araştırmaları taradığımız yayınlarda böyle bir çalışma yok. Kanıtlanmış bir yayın, detay yok. Firmanın ilacı bu şekilde gündeme getirmeleri de ilginç.
