Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Tarafından "Mal ve Hizmet Alımlarında Yaklaşık Maliyet Tespiti" konulu duyuru yayınlandı.
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Sayı : B.10.0.SGB.0.84.00.01/949 -12268 16.11.2011
Konu : Yaklaşık maliyet tespiti
...……….. VALİLİĞİNE
(İl Sağlık Müdürlüğü)
Bakanlığımıza bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarımızda vatandaş memnuniyetinin artırılması, hizmet kalitesinin daha üst düzeye çıkarılması, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması, sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliği açısından büyük önem arz etmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanmasının en önemli etkenlerinden birisi de alım konusu işin yaklaşık maliyetinin gerçekçi ve piyasa şartlarına uygun olarak belirlenmesidir. 4734 sayılı Kanuna dayanılarak Kamu İhale Kurumu’nca yayımlanan ihale uygulama yönetmeliklerinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde yaklaşık maliyetin nasıl tespit edileceği ve dikkat edilecek hususlar ayrıntılı olarak belirtilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre yapılan mal alımlarını düzenleyen Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması” başlıklı 8 inci maddesinde;
“….(3) İdare, alımın niteliğini ve piyasa koşullarını göz önünde bulundurmak suretiyle, aşağıdaki (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentleri çerçevesinde elde ettiği fiyatların birini, birkaçını veya tamamını kullanmak suretiyle yaklaşık maliyeti hesaplar:
a) İdare, alım konusu malın özelliğine göre kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından fiyat isteyerek yaklaşık maliyeti hesaplayabilir.
b) İdare, piyasada alım konusu malı üreten veya pazarlayan gerçek veya tüzel kişilerden de fiyat bildirimi veya proforma fatura isteyerek yaklaşık maliyeti hesaplayabilir.
c) İdare, alım konusu mala ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğlerinde yer alan fiyatları kullanarak yaklaşık maliyeti hesaplayabilir. Bu fiyatlarda KDV veya farklı nitelikte giderler bulunması durumunda bu giderler fiyatlardan indirilerek yaklaşık maliyet hesaplanır.
ç) İdare, alım konusu mal ile ilgili daha önceki dönemlerde alım yapmış ise Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan uygun endeksten yararlanmak suretiyle bu alımlara ilişkin fiyatları güncelleyerek yaklaşık maliyeti hesaplayabilir. Döviz ile yapılmış olan alımlarda ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru veya çapraz kur üzerinden fiyatlar güncellenerek yaklaşık maliyet hesaplanabilir.
d) İdare, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfalarında yayımlanan fiyatları kullanarak yaklaşık maliyeti hesaplayabilir…” şeklinde hüküm yer almaktadır.
Anılan hükümden de anlaşılacağı üzere, idareler yönetmelikte sayılan yöntemlerden birini, birkaçını veya tamamını kullanmak suretiyle yaklaşık maliyet hesaplayabilmektedirler. Bu hükme rağmen bazı kurumlarımızın mutlaka ticaret odalarından alınacak fiyatlarla yaklaşık maliyet tespiti yapılacağına dair yanlış bir algılama içinde oldukları görülmektedir. Bu uygulama ise ticaret odalarınca zamanında fiyat bildirilmediğinden ihale işlemlerinde gecikmelere neden olmaktadır. Ayrıca bazı ticaret odalarınca fiyat tespiti için kurumlarımızdan ücret talep edildiği de bilinmektedir.
Bilindiği üzere Bakanlığımız tarafından geliştirilen Malzeme Kaynakları Yönetim Sistemi’nde kurumlarımızın yapmış oldukları mal alımlarına ilişkin fiyat bilgileri ve bu alımlara ilişkin ayrıntılı bilgiler yer almakta, tüm kurumlarımız da bu bilgileri online olarak görebilmektedir.
İdarenin kendisinin veya diğer idarelerin yapmış olduğu daha önceki alımlara ilişkin fiyatların dikkate alınarak yaklaşık maliyet tespiti yapılmasının daha gerçekçi olduğu düşüncesinden hareketle, Bakanlığımızca defaatle yayımlanan genelgelerde, kurumlarımızın yaklaşık maliyet tespitinde Malzeme Kaynakları Yönetim Sistemi’ne (MKYS) aktarılan verilerden mutlaka faydalanmaları gerektiği hususu belirtilmişti.
Tüm bu açıklamalar ışığında;
1) Bakanlığımızca yaklaşık maliyet tespitlerinde kullanılmak üzere geliştirilen (Manyetik Rezonans (MR) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT) hizmet alımlarının yaklaşık maliyet tespitinde kullanılmak üzere geliştirilen modül gibi) veya geliştirilecek olan yaklaşık maliyet hesaplamaya yardımcı modüller öncelikle kullanılarak yaklaşık maliyet hesaplaması yapılacaktır.
2) Bakanlığımıza bağlı kurumlarca yapılacak mal alımlarında yaklaşık maliyet tespitinde MKYS’ye aktarılan verilerden mutlaka faydalanılması gerekmektedir. Ayrıca Bakanlığımıza bağlı kurumlarca yapılan alımlara ilişkin yaklaşık maliyet tespitlerinde geri ödeme kurumlarınca yapılan ödeme tutarlarının da dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır.
3) Alınacak malın özelliği gereği ticaret odasından fiyat alınması gerekiyorsa; süre verilerek ticaret odasından fiyat istenilmesi, süresinde bildirilmeyen fiyatların beklenmeyip anılan yönetmelik hükmünde belirtilen diğer yöntemlerle yaklaşık maliyet tespitinin yapılması ve ihale sürecinde gecikmeye meydan verilmemesi gerekmektedir.
4) İhale Uygulama Yönetmeliklerinde de belirtildiği üzere; kurumlarımızca piyasadan veya ticaret odalarından alınan ancak gerçek piyasa fiyatlarını yansıtmayan ve yaklaşık maliyetin hesaplanmasında hatalara sebep olabilecek fiyat bildirimlerinin ve proforma faturaların değerlendirilmeye alınmaması gerekmektedir.
5) Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde bazı kurumlarımızca piyasadan veya diğer kamu kurumlarından alınan öğün fiyatları (Bir öğün kahvaltı fiyatı, bir öğün normal yemek fiyatı, bir öğün diyet yemek fiyatı gibi) esas alınarak yaklaşık maliyetin tespitin yapıldığı görülmektedir. Bakanlığımızca yayımlanan 05.06.2008 tarihli ve 2008/42 sıra nolu Genelgede de belirtildiği üzere söz konusu hizmet alımlarında; ihale dokümanında öngörülen gramajlar esas alınarak hazırlanan kahvaltı ve yemek öğünlerini oluşturan malzemelerin fiyatlandırılması yoluyla tespit edilen yemek ve kahvaltının malzeme maliyetine, çalıştırılacak personel maliyetlerinin, demirbaş malzemenin kullanım bedelinin, diğer giderlerin ve firma kârının da eklenerek yaklaşık maliyet tespitinin yapılması gerekmektedir.
Örneğin çay, yumurta, reçel, tereyağı, ekmekten oluşan bir kahvaltı menüsünde; ihale dokümanında öngörülen gramajları doğrultusunda çay, yumurta, reçel, tereyağı, ekmeğin birim fiyatları tespit edilecek ve tespit edilen birim fiyatların toplanması sonucunda da bir öğün kahvaltının malzeme maliyeti tespit edilecektir. Bu işlem farklı menülerden oluşan kahvaltı ve yemekler için tekrarlanarak her bir menü için malzeme maliyeti tespit edilecektir.
Farklı menülerden oluşan kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği, diyet yemeği gibi öğünlerin malzeme maliyetlerine, personel maliyetleri, kullanılacak demirbaş malzemenin kullanım bedelleri, diğer giderler ve firma kârı da yansıtılarak yaklaşık maliyetin tespit edilmesi, gerçekçi yaklaşık maliyete ulaşmayı sağlayacaktır.
Sonuç olarak gerek malzemeli yemek hizmet alımlarında gerekse diğer hizmet alımlarında, alınacak hizmeti oluşturan iş gruplarını ve maliyet bileşenlerini dikkate alarak yaklaşık maliyet tespiti yapılması gerekmektedir.
6) Kurumlarımızın fiyat tespit talebi üzerine ticaret odalarınca ücret talep ediliyorsa, kesinlikle bir ödeme yapılmayıp, ticaret odasından fiyat alınmadan yaklaşık maliyet tespiti yapılacaktır.
Bilgilerinizi ve konunun iliniz dâhilindeki Bakanlığımıza bağlı tüm döner sermayeli kurum ve kuruluşlara duyurulması hususunda gereğini önemle rica ederim.
Memet ATASEVER
Bakan a.
Başkan
DAĞITIM:
Gereği: Bilgi:
81 İl Valiliği (İl Sağlık Müdürlüğü) Teftiş Kurulu Başkanlığına
İç Denetim Birimi Başkanlığına
