81 ilin 'engelli haritası' çıkarılacak, engelleyenlere ceza yağacak

Bakanlık, 2014 yılında erişilebilirlik konusundaki ilk etapta 'ulusal erişilebilirlik izleme sistemi' kuracak. Bu sistem sayesinde Türkiye'nin il il 'erişilebilirlik haritası' çıkarılacak. Bu harita sayesinde başta kamusal olmak üzere tüm alanların engellilerin erişilebilirliklerine uygun olup olmadıkları tespit edilecek.

Sürekli güncellenecek haritalar sayesinde illerde yapılacak denetimler Ankara'dan takip edilebilecek. Bakanlık bu harita sayesinde engellilerin ulaşımında sorun olan yerlerin yöneticilerini anında uyarılarak cezai işlem uygulanacak. Engelli vatandaşlardan gelen şikayetler anında ilgililerine internet üzerinde iletilecek. İl ve ilçelerinde eksiklikler bulunan yöneticilerden gerekli çalışmalar bir an önce yapması istenecek. Kurallara uymayan büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına 5 bin liradan 25 bin liraya kadar idari para cezası uygulanabilecek.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, engelliler konusunda en büyük önceliğini erişilebilirlik alanına verdi. Bakanlığa bağlı olarak kurulan Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü (EYH), herkesin, istediği her yere ve her hizmete bağımsız ve güvenli olarak ulaşabilmesi ve bunları kullanabilmesi anlamına gelen erişilebilirlik konusunda çalışmalara hız vererek bu konudaki yasal düzenlemelerin bir bir tamamlıyor. Erişilebilirliğin sağlanması konusunda son olarak, 'Engelliler Hakkında Kanun'un erişilebilirlikle ilgili hükümlerinin uygulanmasını sağlamak üzere hazırlanan 'Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği' 20 Temmuz 2013 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe göre yapılacak takip ve denetlemeler illerde vali veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlık edeceği 'Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonları' tarafından yürütülecek.

81 İLİN ERİŞİLEBİLİRLİĞİ MERKEZDEN ONLİNE OLARAK İZLENECEK

Yönetmelik kapsamında kurulması öngörülen 'Ulusal Erişilebilirlik İzleme Sistemi' ile erişilebilirliğin sağlanması gereken tüm yapılarda erişilebilirlik standartlarının uygulanmasının takip edilmesini amaçlanıyor. Ulusal Erişilebilirlik İzleme Sistemi kapsamında Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nde envanter verilerinin kaydedileceği bir yazılım altyapısı geliştirilerek 'Türkiye Ulusal Erişilebilirlik Envanteri' oluşturulacak. Böylece sistemle birlikte illerde erişilebilirlik değerlendirmelerinin yapıldığı formların doldurulması ile online veri girişi yapılarak erişilebilirliğin merkezden izlenebilmesi sağlanacak. Ulusal Erişilebilirlik İzleme Sistemi'nin kurulması için 'Türkiye Ulusal Erişilebilirlik Envanterinin Oluşturulması ve Erişilebilirliğin İzlenmesi Araştırma Projesi' adı altında ihaleye çıkıldı. İhaleyi kazanan firma ile 20 Ağustos 2013 tarihinde sözleşme imzalandı. Çalışma kapsamında halen formların elektronik hale getirilmesi ve veri yapısına ilişkin çalışmalar sürdürülüyor.

2014 yılında tamamlanması planlanan Ulusal Erişilebilirlik İzleme Sistemi ile illerde erişilebilirlik kapsamına giren alan ve araçların belirlenmesi sağlanacak. Sistem aracılığıyla belirlenen her bir alan ve araç için izleme sorumlusu belirlenecek. Sorumluların erişilebilirlik formlarının doldurmaları ile formların sistem içerisinde değerlendirilmesi ve her bir alan ve yerin erişilebilirlik puanının hesaplanması sağlanmış olacak. Ayrıca belirlenen sorumluların yaptığı tespitler doğrultusunda her bir sorumluluk sahası için erişilebilirlik konusundaki eksiklikleri bildiren erişilebilirlik iş planı raporunun oluşturulması sağlanacak. Sisteme aktarılan tüm veriler neticesinde kullanım türleri ve erişilebilirlik puanları gibi kriterlere göre tüm Türkiye geneline yayılmış erişilebilirlik haritaları oluşturulacak. Harita sayesinde caddelerin, sokakların, kaldırımların, okulların, hastanelerin, işyerlerinin, ulaşım hizmetlerinin erişilebilirliği tek tek tespit edilecek. Gerçekleştirilecek harita çalışmasıyla parklar bahçeler, yollar ve kaldırımların var olan sorunları görülmüş olacak ve düzeltilmesi için yöneticiler anında uyarılacak. Bütün kamusal alanlar, halka açık mekanlar taranarak yapılacak kodlama sayesinde o binanın, bölgenin fiziksel durumunun belirlenecek. Harita sürekli güncellenecek. Şehirlerin en ücra noktalarına kadar gidilerek bu harita oluşturulacak ve engellilerin günlük yaşantıları kolaylaştırılacak.

Erişilebilirlik Haritası sayesinde, erişilebilirlik konusunda yapılan denetimlerin merkezden takip edilebilmesi sağlanacak. Mevzuatın öngördüğü erişilebilirlik sorumluluklarının yerine getirilmesinin takibi ve yerine getirilmeyen sorumluluklar nedeniyle cezai müeyyideler uygulanacak. Kurallara uymayan gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine her bir tespit için bin liradan 5 bin liraya, büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına da 5 bin liradan 25 bin liraya kadar idari para cezası uygulanabilecek.