Böbrek naklinden korkmayın

Mersin Üniversitesi (MEÜ) Araştırma ve Uygulama Hastanesi Böbrek Nakli Merkezi Sorumlu Hekimi Prof. Dr. Erdem Akbay, böbrek nakli yapılan hastaların yaşam sürelerinin, diyalize giren hastalardan 3 kat daha fazla olduğunu ifade ederek, "İnsanlar artık nakil yaptırmaktan korkmasınlar. Diyaliz kısa bir süreliğine çözüm olabilir ama nakil kesin çözümdür" dedi.

2006 Şubat ayından itibaren resmi olarak faaliyete geçirilen ve başarılı nakillere imza atan MEÜ Araştırma ve Uygulama Hastanesi Böbrek Nakli Merkezi Merkezi, organ bağışı ve hasta bekliyor. Organ nakli konusunda açıklamalarda bulunan merkezin sorumlusu Prof. Dr. Erdem Akbay, MEÜ Organ Nakli Merkezi'nin karaciğer ve böbrek nakli merkezi olmak üzere 2 üniteden kurulu olduğunu söyledi.

Resmi olarak 2006 Şubat ayından itibaren nakillere başladıklarını belirten Akbay, "2006'dan bu yana 70 tane böbrek nakli yaptık. Bekleme listemizde 100’e yakın hastamız var. Böbrek naklinde sayı genel olarak diğer nakillere göre daha fazla olur. Bizim yaptığımız nakiller genelde canlıdan oldu. Yüzde olarak bakarsak yüzde 80'ini canlıdan, yüzde 20'si kadavradan yaptık. Ama son zamanlarda kadavra oranı daha fazla arttı. Yüzde 40'lara kadar çıktı. Zaten Sağlık Bakanlığı'nın istediği de kadavradan daha fazla nakil yapmaktır" diye konuştu.

Kamu hastanelerinin dışında özel hastanelerin de böbrek nakli yapmaya başlamasının canlıdan nakil yapma oranını yeniden artırdığını dile getiren Akbay, "Gidişat tekrar canlıya döndü. Ama biz bugüne kadar canlıdan nakil yaptıysak hep akrabadan aldık. Yabancı hiç kimseden nakil yapmadık. Ama bu yabancı bir insanın organ bağışı yapamayacağı anlamına gelmesin. Vatandaşın rızası alınıp, illerde kurulan Organ Nakli Etik Kurulu'da bunu onaylarsa nakil yapılabilir. Sadece biz bugüne kadar yabancı birini tercih etmedik. Şunu yaptık. Hasta insanın eşi de normalde yabancı olmasına rağmen biz onları akrabası olarak gördük ve eşten eşe de nakil yaptık" şeklinde konuştu.

"NAKİL YAPTIĞIMIZ HASTALARDA BAŞARI ORANI YÜKSEK"
Türkiye'de organ bağışının beklenen düzeyde olmadığına vurgu yapan Akbay, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Son yıllarda artış var ama bir Avrupa ülkelerine erişmiş değiliz. Onlarda bizden 5 ile 10 kat daha fazla organ bağışı var. Organ nakli yapılmış hastaların izlemleri 2 esas üzerinden yapılır. Bir taktığımız organın yaşam süresi, fonksiyon etme süreci. 2 nakil yapılan hastanın yaşam süreci. Bunların aşağı yukarı 5 yıllık sonuçlarının, izlenimlerinin kübilatif izlemleri vardır. Bunun özel bir testi var. Kübilatif bir değerlendirmedir. Kübilatif değerlendirmede hastanın 5 yıllık graft sörvayvırı yüzde 80’in üzerinde olması lazım. Hasta sörvayvırı da yüzde 90’ın üzerinde olması lazım. Bizim nakil yaptığımız hastalarda bu oranı sağlamış durumdayız. Başarı oranında bu rakamı yakaladık. Orada bir sıkıntı yok. Bir organ naklinde beklenen başarı hiçbir zaman yüzde 100 olmaz. Çünkü nakil yapılan hastalar sadece nakilden dolayı ölmüyorlar. Böbreği çalışırken başka bir hastalıktan ölebiliyor kişiler. Nakil yapılan hastalarda ölüm sebeplerinde birinci sırada kalp ve damar hastalıkları gelir. Kullanılan ilaçlara bağlı olarak gelişen kalp ve damar hastalıklarından ölür hastalar. 2. sırada da fırsatçı enfeksiyonlar vardır."

En büyük beklentilerinin insanların daha fazla organ bağışında bulunması olduğunun altını çizen Akbay, "Böbrek hastalarına diyaliz makineleri ne kadar bir seçenek de olsa nakil diyalizden çok daha etkili bir çözümdür. Diyalizdeki yaşam süresinden 3 katı daha fazla yaşayabilir böbrek nakli yapan kişi. Diyaliz hastaları maddi olarak da devlete zarar veriyor.

İlk 1 sene başa baştır belki ama ilerleyen yıllarda nakil yapılan kişinin masrafları daha az olur. Sağlık Bakanlığı da nakilleri destekliyor. Karaciğerde biraz daha farklı. Karaciğerde hastaların diyaliz gibi bir seçenekleri yok. Biz zaten diyalizlere karşı değiliz ama diyalizle sorun çözülmez. Hastalar çözüm için nakil yaptırmalılar. Bunun içinde bize başvurmaları gerekiyor. Şu anda Mersin'de diyalize giren 1000’in üzerinde hasta var ama bizim nakil listemizde bekleyen hasta sayısı 100 civarında. Eğer bu vatandaşlarımız nakil yaptırmaktan korkuyorlarsa, korkmasınlar. Nakil konusunda hastanemiz istenilen başarıya ulaşmış durumda" ifadelerini kullandı.