Kontrolsüz alınan antidepresanların duygu durum bozukluğu olarak tanımlanan ''mani'' hastalarında ilgi gösterene ''aşık'' olma durumunun gözlendiği uyarısı yapıldı. Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Nevzat Tarhan, insanların aşırı çalışma temposu, maddi geçimsizlik, sosyal yaşamdan uzaklaşma gibi nedenlerle ruhsal sıkıntı yaşayabildiğini söyledi. Bu tür sıkıntılarla baş edilirken, hekim bilgisi halinde kullanılan antidepresanların faydalı olduğunu ifade eden Tarhan, ancak gereksiz ve aşırı antidepresan kullanımının sakıncalı olabildiğini belirtti.
35 milyon kutu tükettik
Türkiye'nin 2010 yılında ''35 milyon kutu antidepresan ilaç tükettiğini'' dile getiren Tarhan, '' Türk Eczacılar Birliği'nin rakamlarına göre 2007'de 27 milyon 573 bin kutu antidepresan tüketilirken, son üç yıldaki yüzde 21'lik artış uzmanları endişelendiriyor'' dedi.
Çizginin üzerine çıkınca manik durum
Tarhan, kontrolsüz kullanılan antidepresanların ''mani'' hastalığına yol açtığını belirterek, şu değerlendirmede bulundu: "Depresyonu tedavi ederken çizginin üzerine çıkınca manik durum ortaya çıkıyor. Manide duygu yoğunluğu yaşandığı için kişi kendisine ilgi gösterenlere aşık oluyor. Bu toplumsal bir sıkıntıdır. Bu durum evli insanların da başına geliyor. Örneğin, bir hanım kendisine müzik dersi verene aşık olup, evden kaçmıştı. Sonra birden 'ben ne yapıyorum' dedi ve ilacın etkisiyle bu durumu yaşadığı ortaya çıktı.
Birçok meslektaşım, hastası aşık olup boşanma dilekçesini verdikten sonra 'hastaya iyilik mi yaptım kötülük mü' bunu sorguluyor.''
Kişiye göre ilaç tedavisi
Mani'nin, antidepresanın göz ardı edilen yan etkilerinden biri olduğuna dikkati çeken Tarhan, ilaç genetiğini dikkate alınarak hastanın kan düzeyinin ölçülmesi ya da yakın takip altına alınması gerektiği uyarısında bulundu.
Tarhan, düzenli takip ile söz konusu riskin azalacağını vurgulayarak, şunları kaydetti:
''Kişiye göre ilaç verilirse, bu durum yaşanmaz. Mani halinde duygusal karar verme mekanizması bozuluyor. Kişi 'eşimi sevmiyorum ayrılacağım' diyor. Bunun gibi duygu durum değişikliklerine antidepresanların kullanımında karşılaşılıyor. Antidepresan bırakıldığında ise bu durum normale dönüyor. İlaçlar, kimyasal silahtır ve doğru kullanılmadığında zarar verir.''
Reçetesiz satılması kullanımı artırıyor
Ağrı kesici ve antibiyotikten sonra Türkiye'de en çok antidepresan kullanıldığını aktaran Tarhan, ''antidepresanlar reçetesiz de alınabildiği için hekim dışında çevreden öneri şeklinde de kullanılabiliyor. Bu da antidepresan kontrolsüz antidepresan kullanımını artırıyor.
Tarhan, antidepresanların alışkanlık yapmadığını, ishale neden olabildiğini ve kimi zaman da kalp ritim bozukluğu ile yüksek tansiyona yol açabildiğini söyledi. Her antidepresanın yan etkilerinin farklı olabildiğini ifade eden Tarhan, tedavinin kişiye göre ilacın yan etkilerine göre düzenlenmesi gerektiğine dikkati çekti.
