Gelir vergisi beyannameleri, vergiden kaçınmanın boyutlarını bir kez daha gösterdi. Beyannamelere göre, Türkiye’nin 81 ilindeki doktor, dişçi, avukat ve mimar gibi serbest meslek sahiplerinin aylık gelirleri yoksulluk sınırının, 63 ildekilerin ise açlık sınırının altında.
GELİR vergisi beyannamelerine göre, iş adamları ile doktor, avukat ve mimar gibi serbest meslek sahipleri ve rant geliri olanlar, 81 ilde ’yoksulluk’, 63 ilde ise ’açlık sınırının’ altında bir yaşam sürüyor. 43 ilde beyan edilen gelirler, asgari ücrete de yetişemiyor. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre bu yılın mart ayında 2007 yılı gelirleri için 1 milyon 628 bin 370 adet beyanname verildi. Bu beyanlar karşılığında 16 milyar 888 milyon 514 bin YTL gelir bildiriminde bulunuldu. Söz konusu gelirlere de, 4 milyar 246 milyon 950 bin YTL vergi tahakkuk ettirildi.
İstanbul önde
Türkiye çapındaki gelir vergisi beyannamelerinin yüzde 27.8’i, beyan edilen gelirin de yüzde 37.3’ü İstanbul’da verildi. 452 bin 752 adet gelir vergisi bildiriminde bulunulan İstanbul’da, beyan edilen gelir 6 milyar 300 milyon 632 bin YTL, buna tahakkuk ettirilen vergi ise 1 milyar 784 milyon 300 bin YTL oldu. Ankara’da toplam beyanname adedi 116 bin 567, beyan edilen gelir 1 milyar 418 milyon 391 bin YTL, İzmir’de ise beyanname adedi 119 bin 887, beyan edilen gelir 1 milyar 191 milyon 818 bin YTL olarak gerçekleşti. İstanbul, kişi başına ayda ortalama 1159.7 YTL’lik gelirle, aylık ortalama kazanç listesinin ilk sırasında yer aldı. İstanbul’daki gelir vergisi mükelleflerinin aylık ortalama vergisi 328.4 YTL olarak hesaplandı. İstanbul’u 1017 YTL’lik gelir ile Bursa, 1.014 YTL’lik gelir ile Ankara, takip etti. Eskişehir aylık ortalama 960.8 YTL, Denizli 924.2 YTL, Aydın 914.5 YTL, Balıkesir 870.1 YTL, Zonguldak 865.6 YTL, Manisa 856.2 YTL, Muğla 843.8 YTL’lik kazanç ile İstanbul, Bursa ve Ankara’nın ardında sıralandı. İzmir, aylık 828.4 YTL’lik gelir ile kendisine ancak 11’inci sırada yer bulabildi.
Asgari ücretin altında
Bu arada ortalama beyanlar, 81 ilin tümünde beyannameli gelir vergisi mükelleflerinin yoksulluk sınırının altında bir yaşam sürdürdüğünü ortaya koydu. Hiç bir ildeki ortalama kazanç tutarı, Türk-İş’in nisan sonunda ilan ettiği 2 bin 336 YTL’lik yoksulluk sınırına ulaşamadı. Aynı şekilde, 81 ilin 63’ünde beyan edilen kazançlar, 717 YTL’lik açlık sınırının da altında kaldı. Sadece İstanbul, Ankara, Bursa, Eskişehir, Aydın, Denizli, Zonguldak, Balıkesir, Manisa, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Muğla, Adana, Ordu, Kocaeli, Trabzon ve Çanakkale’deki mükellefler, açlık sınırının üstünde gelir bildiriminde bulundu. 43 ilde beyan edilen gelirler, 2007’nin 2’nci yarısında geçerli olan brüt 585 YTL’lik asgari ücret kadar da olamadı. Açlık sınırını aşan 18 ilin yanı sıra Afyonkarahisar, Edirne, Hatay, Samsun, Bilecik, Bolu, Antalya, Uşak, Kırklareli, asgari ücretin üzerinde ortalama beyanda bulunuldu.