Sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, yeni hastanelerin açılması, başarılı Türk doktorların tersine beyin göçüyle ülkeye geri dönmesinin sıkça konuşulduğu sağlık sektöründe, gündemi bir süredir sağlık işletmeciliği ve kalifiye hastane yöneticiliği meşgul ediyor. Bu alanın sağlık alanında kariyer yapmak isteyenlere yeni bir iş kapısı olacağını vurgulayan sektör temsilcileri gelecek 10 yıl içinde kalifiye hastane yöneticilerine çok iş düşeceğini söylüyor. Bu görüşte olan yöneticilerden Çamlıca Medicana Hastanesi Genel Müdürü Murat Kaya ile hastane yöneticiliği ve Türkiye'deki durumunu konuştuk.
Türkiye'de sağlık işletmeciliğinin gelişimini anlatır mısınız?
Son 10 yılda özel sağlık sektöründe inanılmaz bir gelişim ve buna bağlı olarak da ciddi bir değişim yaşandı. Küçük semt polikliniklerinden bugün 40-50 bin metrekarelere ulaşan, Avrupa ve dünya standartlarının da çok üzerinde nitelikli hizmet veren özel hastanelere geçiş süreci, sağlıkta dönüşüm programıyla birlikte ciddi bir evrim geçirdi. Özel sağlık sektöründeki yatırımların büyüklüğü artarken yatırımcıların cesareti de aynı ölçüde arttı ve bu noktada 100 milyon dolarla ifade edilebilen dev sağlık kuruluşları inşa edilmeye başladı. İşte tam da bu noktada az sayıda olan sağlık yöneticilerinin veya sağlık işletmeciliği alanındaki profesyonellerin sektör içindeki önemi de akabinde arttı. Bu önem ve az sayıdaki yetişmiş yöneticinin sahadaki performansıyla birlikte sağlık sektörüne yeni kavramları beraberinde getirdi.
Nedir bu kavramlar?
Hastasına 360 derece bakabilen ve hastasını memnun eden yapılar, maliyet ve etkinlik hesaplamalarını yapabilen işletmeler, yönetim felsefesinin temeline kaliteyi yerleştiren ve bütün süreçlerini uluslararası standartlarla ölçen hastaneler ortaya çıktı. Organizasyon yapısını kurumsallaşma üzerine ve uzun vadeli hedeflere göre konumlandırmış kurumlar büyük sağlık işletmelerinin yönetim felsefesinin temeline yerleşmeye başladı.
Sektörde kalifiye bir yönetici olmak için nasıl bir donanıma sahip olmak gerekir?
Temel işletme prensipleri açısından bakıldığında, sağlık işletmeciliğinde temel kurgunun bir doktorun hastaya hizmet vermesi üzerine kuruludur. Fakat bu basit gibi görünen kurgunun hayata geçmesi için onu destekleyen diğer kademelerin ise son derece ayrıntılı, teknik ve özel süreç yönetimi gerektiren yapılar olduğunu belirtmek gerekir. Yani bir sağlık işletmesi yönetiyor gibi görünseniz de beş yıldızlı bir otel, kafe -restoran, eczane, tıbbi malzeme firması, çağrı merkezi, IT şirketi, hukuk ofisi, mimarlık bürosu, pazarlama ve İletişim şirketi, lojistik firması, muhasebe ve mali müşavir ofisi, teknik servis, İK, biyomedikal destek hizmetleri gibi birçok firmayı aynı anda yönetmelisiniz.
Bu alandaki en büyük zorluk nedir?
Yönettiğiniz tüm kadroların neredeyse tamamının alanında uzman olması ve oldukça zor eğitimlerle alınan bu uzmanlıkların entelektüel birikimlerle birleşiminin yarattığı egosantrik İK sürecinin yönetilmesi en zor süreçtir. Özel sağlık sektörü esasında tüm yöneticilerini kendi deneyimleri ve pratikleriyle yetiştirmektedir. Yetişen bu kadroların azlığıysa sektörün gelişimi için önümüzdeki dönem için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır.
Hastane yöneticiliğinin geleceğini nasıl görüyorsunuz?
Türkiye de önümüzdeki dönem sadece özel sağlık sektörü için değil, devlet hastaneleri içinde ciddi hastane yöneticisine ihtiyaç var. Son yıllardaki yabancı yatırımcıların sektöre girmesiyle sağlık sektöründeki profesyonel yönetimin önemi giderek artmıştır. Zincir hastanelerin sayısı ve özellikle de önümüzdeki 10 yıl içerisinde yabancı sağlık yatırımcılarının sayısı ciddi ölçüde artacak. Bu kapsamda özellikle üniversite öğrencileri adaylarının gelecekte bu meslekten bekleyebilecekleri çok şey olduğunu düşünüyorum. Tercihlerini ve kariyer planlarını bu alanda değerlendirmek isteyenin önü gerçekten açıktır.
"Üniversite kuracağız"
Şerafettin Demiray- Medicana Sağlık Grubu İK Direktörü
On yıl öncesine kadar Türkiye'de sadece birkaç üniversitede sağlık yöneticiliği - işletmeciliğiyle ilgili programlar varken, özellikle vakıf üniversitelerinin de devreye girmesiyle sağlık yöneticiliği alanında birçok yeni program açıldı. Hatta bu alanda branşlaşmaya doğru gidildiğini de söyleyebiliriz. Sağlık sektöründe çalışmak isteyen gençlerin öncelikle hastanelerde var olan organizasyon yapılarını ve departmanları tanımalarında fayda var. Bunun da en iyi yöntemi staj yapmaktır. Medicana Sağlık Grubuna bağlı tüm hastaneler, her yıl üniversitelerin kariyer günlerine katılarak grubu ve hastanelerimizi tanıtırlar. Planımız, önümüzdeki yıldan itibaren, tıbbi programların dışındaki, sağlık işletmeciliği ve yöneticiliği bölümlerini de ziyaret ederek, hastanelerimizi ve iş imkânlarını tanıtmak olacak. Ayrıca sağlık sektörüne ara kademe elemanlar ve orta düzey yöneticiler yetiştirecek bir üniversite projemiz var. Bunun yanı sıra İstanbul Arel Üniversitesiyle afiliasyon çalışmalarımız da devam ediyor.
Elif AKIN
