İhbar gelmeden denetim yok

ERHAN ÇAÇAN / Zaman

Zaman’ın önceki gün manşetten duyurduğu hormon ilaçları, spor ve vücut geliştirme salonlarını gündeme getirdi.

Sentetik hormon ilaçlarından protein tozlarına kadar birçok ürünün satıldığı salonlarda denetim zafiyeti olduğu ortaya çıktı. Sporculara verilen ilaçların illegal yollardan temin edildiğini söyleyen Sağlık Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili, “Hormon ilaçları sadece eczanelerde reçete ile satılır. Buralardaki ilaçlar, internet üzerinden özellikle sosyal ağlar vasıtasıyla temin ediliyor.” dedi. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise gıda takviyesi ilaçlarının satılması için izin alınması gerektiği belirtildi. Ancak domuzdan üretilen protein tozlarının bile satıldığı iddia edilen fitnes salonlarıyla ilgili herhangi bir ihbar olmadığı takdirde denetim yapılmıyor. Spor salonlarındaki denetimleri ise kimse üstlenmiyor. Zabıta, bu konunun teknik bir konu olduğunu ifade ederken, Gençlik ve Spor Bakanlığı sorularımızı cevapsız bıraktı.

Spor salonlarına vücut geliştirmek için giden sporcular herhangi bir sağlık testinden geçirilmezken hormon, protein tozu gibi takviyeler genellikle salon sahibi tarafından temin ediliyor. Ancak Avrupa’nın birçok ülkesindeki özel spor salonları ciddi denetime tabi. Örneğin Belçika’da vücut geliştirmek için üç ayrı branştaki doktorun onayı gerekirken, her spor salonunda bir doktor bulunduruluyor. Ayrıca salonlara kabul edilenler, bu salonun sorumluluğu altında oluyor. Herhangi bir sağlık probleminde salon sorumlu tutuluyor. Marmara Beslenme ve Diyetetik Bölümü Başkanı Funda Elmacıoğlu, spor salonlarında bazı antrenör ve masörlerin takviye gıda ve ilaçların ticaretini yaptığını söylüyor. Elmacıoğlu, “Çocuklara bu ilaçları bir şehir efsanesi gibi anlatıyorlar. Bir bilgi sahibi olmayan gençler ise aşırı dozlarda kullanmaya başlıyor. Bu da ciddi anlamda sağlık sorunlarına neden oluyor.” diye konuşuyor. Hormon ilaçlarının kullanımının yasak olduğunun altını çizen Elmacıoğlu sözlerini şöyle sürdürüyor: “Bu tür ilaçlar ya merdivenaltı üretiliyor ya da illegal yollardan temin ediliyor. Vücut geliştirme salonlarında eğitimsiz kişiler rastgele diyet uygulatıyor. Belli bir süre sonra bu takviye gıda ve ilaçlar kişinin dolaşım sistemine zarar veriyor.”

‘15 yaşın altındaki gençler, vücut geliştirme salonlarına sokulmamalı’

Sakarya Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Antrenörlük Eğitimi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ertuğrul Gelen, hormon ilaçları almadan ve iyi beslenerek bedenin sağlıklı bir şekilde kaslı bir görünüme kavuşabileceğini söyledi. 15 yaşın altındaki gençlerin kesinlikle vücut geliştirme salonlarına sokulmaması gerektiğini belirten Gelen, “Çocukların ağırlık kaldırarak kaslarını geliştirmesi kemiklerin büyüme bölümlerine baskı yapar. Baskı altında kalan kemiklerin gelişimleri açısından bu durum zararlı olmaya başlar. Kemiklerin büyümesi durur.” diye konuştu.

Bedene ağırlık yüklemesi yapıldığında, kaslarında büyümeye başlayacağını vurgulayan Gelen, kasın temel maddesinin proteinsel bir madde olduğunu, vücut geliştirmede ek proteinler alınması gerekebileceğini aktardı. Bunun için acayip gıdalar ve hormon ilaçları yerine et, yumurta gibi protein yönünden zengin gıdaların yeterli bir miktarda alınmasının gerektiğini dile getiren öğretim görevlisi sözlerini şöyle sürdürdü: “Kimyasal bir şey önermiyoruz. Hormonları aldığınızda kas büyümesine sebep olabilir ama sağlıksız şeylerdir. Kası hormon ilaçlarıyla aşırı bir şekilde şişirmek mantıklı da değil. Vücut geliştirmek için şu kadar ağırlık kaldırın ya da şu kadar tekrar yapın demek yerine kişinin bedenine en uygun ağırlığı öneriyoruz.” DURAN SAVAŞ