Hükümetin 2009 yılından bu yana yüksek ilaç ödemelerinin önüne geçmek için Fransa, İtalya, Almanya gibi Avrupa ülkelerinde uygulanan, belirlenen bütçe tutarında ilaca ödeme yapılmasını içeren 'global bütçe' tutarını bu yıl 15,5 milyar lirayı geçmeyecek şekilde belirleyeceği öğrenildi. Ayrıca, döviz kurlarındaki hareketlilik nedeniyle ithal ilaçlarda ortaya çıkan fiyat farkının ödenmesini içeren 'referans ilaç fiyat farkında da bugüne kadar biriken 2 milyar TL tutarındaki kısımdan 'Türkiye'de bulunabilirlik riski' olan ilaçlara ilişkin ödeme yapılacağı, bu kapsamda da 70 milyon TL'nin ödenebileceği dile getirildi.
BÜTÇE AYARLAMASI
İlaç sektörü yurtdışındaki küresel krizdeki kaybını Türkiye'de çıkarmak için çabalarken, 2013 yılı 1,571 milyar TL GSYH tahmini bütçe büyüklüğünün yüzde 1,34'ü olan 21,5 milyar TL global bütçe talebinde bulunuyor. Hükümet ise kurlarda fazla artış yaşanmadığı ve geçen yıl 16,5 milyar TL olan global bütçe rakamının tamamının gerçekleşmediğini gerekçe göstererek, 2013 yılında ilaçta global bütçe tutarının 15,5 milyar TL seviyesini aşmayacağını sektöre bildirdi.
PROMOSYON UYGULAMASI
Global bütçenin doğru uygulanmaması halinde bazı sıkıntılar doğurabileceğine işaret eden yetkililer ise 'Öncelikle ilaç firmaları az sattıkları ilaçları piyasadan çekebilirler, ya da daha çok kâr ettikleri ilaçlara yönelik 'doktorlara promosyon' türü uygulamalara girebilirler. Bu da global bütçe uygulamasında sıkıntı yaratabilir. Tüm bu olumsuz tahminlerini de yaparak, sektör temsilcileri ile detaylı değerlendirmeler yapıyoruz' dediler.
Referans fiyat uygulamasına devam
Yetkililer ise Türkiye'de yüksek ilaç fiyatlarının düşürülmesini sağlayan İspanya, Fransa, İtalya, Portekiz ve Yunanistan'ın içinde yer aldığı euro bölgesinde ilacı en ucuz olan ülke fiyatının referans alındığı 'referans fiyat' uygulamasının yine süreceğini belirttiler. Global bütçe uygulamasının döviz hareketlenmesinden fazla etkilenmesinin beklenmediğini belirten yetkililer, hareketlenmenin ağırlıklı olarak dolarda olduğunu, ilaç fiyatlarında ise euro baz alındığı için fazla etkilenmenin olmayacağını kaydettiler.
Kur farkı sektöre yük getiriyor
Sektör ile yapılan anlaşmada kamunun alımlarında ilaç fiyatları TL değer kazandığında düşürülecekti. Yani döviz kurları artarsa bu artış fark olarak ödenecekti. Ancak, ekonomi bürokrasisi, döviz kurlarında aşırı hareketlilik olmadığını ve dalgalı kur politikası nedeniyle geçici olarak döviz kurlarındaki yükselmeleri gerekçe göstererek, bugüne kadar birikmiş 2 milyar lira tutarındaki referans fiyat farklarını ödemiyordu. Sektör ise referans ilaçta 1,95 Euro'dan anlaşma yapıldığını, Euro'nun şimdilerde 2,33 TL olduğunu belirterek bu yükün uzun zamandır altında kaldıklarını belirtiyorlar. SGK'nın hem de Maliye Bakanlığı'nın 'Türkiye'de bulunabilirlik riski olan' ilaçlara ilişkin farkın ödenmesinden yana oldukları, tutarın 70 milyon lira civarı olduğu kaydedildi.
Cahit Saraçoğlu / Yeni Şafak
