İşçi kaskosu geliyor!

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, yeni anayasada tıpkı araba kaskosunda olduğu gibi, “iş kazaları ve meslek hastalıklarından doğan tazminatlar” için sürpriz bir sigorta sistemi oluşturulması düzenlemesi yaptı. Düzenlemeye göre, iş kazası ve meslek hastalığına uğrayanların hakları güvence altına alınırken, prim ödemelerini işverenler yapacak.

Milliyet'in haberine göre, komisyon, Irak'ta idam cezasına çarptırılan ve Türkiye'ye sığınan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi'yi doğrudan ilgilendiren, “Yabancıların Durumu” başlıklı maddeyi de benimsedi. Düzenlemede, “Ölüm cezasına veya insan onuruyla bağdaşmayan bir muamele ya da cezaya maruz kalma ihtimali kuvvetli olan kişiler idare edilmez” hükmüne yer verilirken, bu düzenlemenin yasalaşması halinde Haşimi'nin iade edilmesi konusunda Türkiye'nin eli güçlenmiş olacak.

TBMM Başkanı Cemil Çiçek başkanlığında toplanan Anayasa Uzlaşma Komisyonu, “Sağlık Hakkı”, “Sosyal Güvenlik Hakkı”, “Çevre Hakkı”, “Konut ve Barınma Hakkı”, “Çalışma, İş Güvenliği ve Adil Ücret Hakkı”, “Yabancıların Durumu” ile “Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanması” maddelerini müzakere ederek benimsedi.

Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda, “Çalışma, İş Güvenliği ve Adil Ücret Hakkı” maddesi görüşülürken, Ak Partili Üye Ahmet İyimaya, yeni anayasada bir ilk olarak, “iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası” kavramını gündeme getirdi. Komisyon üyeleri sigorta düzenlemesinin, “kayıtdışı istihdamı körükleyebileceği” endişesini dile getirirken, oluşacak yeni sigorta sektörüyle istihdamın desteklenebileceği ve işverenlerin vergi konusunu daha ciddiye alabilecekleri kaydedildi.

Bu doğrultuda maddeye, “İşveren, iş kazası ve meslek hastalıklarından doğan tazminatlar için primi kendisi tarafından ödenen sorumluluk sigortasını yaptırmak zorundadır. Bu sigortanın usul ve esasları kanunla düzenlenir” hükmü eklendi. Böylece iş kazaları ve meslek hastalıklarından kaynaklanan tazminatlar, ilk kez yeni anayasaya girmiş olacak. Komisyonun MHP'li üyesi Faruk Bal, sorumluluk sigortası uygulamasının bir ilk olacağını belirterek, “Meslek hastalığına ve iş kazasına maruz kalabilecek insanların tazminatlarını garanti altına alan önemli bir anayasal güvencedir” değerlendirmesinde bulundu.

DERHAL RÜCUDA ANLAŞMAZLIK
Komisyonda, “Temel Hak ve Özgürlüklerin Korunması” maddesinde tazminatların kamu görevlisine rücu ettirilmesi konusunda uzlaşmazlık çıktı. Maddede, temel hak ve özgürlükleri ihlali nedeniyle sorumluluğun devlette olduğunu, davanın devlet aleyhine açılacağını, ancak yargılama sonunda tazminata karar verilmesi halinde bu tutarın sorumlu kamu görevlisine “derhal rücu” edilmesi düzenlemesine CHP itiraz etti.

CHP'nin kamu görevlileri ile devletin müteselsil sorumlu tutulup, kamu görevlileri hakkında da dava açılabilmesi yönünde metinde düzenleme yapılması konusunda direnmesi üzerine madde, yeniden yazım alt komisyonuna gönderildi.

ASGARİ ÜCRETE GÜVENCE
Aynı maddede asgari ücretten vergi alınmaması da anayasal güvence altına alındı. “Asgari ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları göz önünde bulundurulur, asgari ücretten vergi alınmaz” ifadelerine yer verilen maddeyle asgari ücretliye anayasal güvence getirildi.

“Sağlık Hakkı” maddesinde ise, “Her kadın üreme sağlığı ve doğurganlık hakları konusunda ücretsiz hizmet alma hakkına sahiptir” hükmüne yer verildi. Kürtaj tartışmalarıyla gündeme gelen, “doğurmama hakkı” sözkonusu maddenin gerekçesinde ifade edilirken, bu kavram ilk kez anayasaya girmiş oldu.

HAŞİMİ MADDESİ
Komisyon, Irak'ta idam cezasına çarptırılan ve Türkiye'ye sığının Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi'yi doğrudan ilgilendiren, “Yabancıların Durumu” başlıklı maddeyi de benimsedi. Düzenlemede “Ölüm cezasına veya insan onuruyla bağdaşmayan bir muamele ya da cezaya maruz kalma ihtimali kuvvetli olan kişiler idare edilmez” hükmüne yer verilirken, bu düzenlemenin yasalaşması halinde Haşimi'nin iade edilmesi konusunda Türkiye'nin eli güçlenmiş olacak.