TBMM Genel Kurulunda, Kamu İhale Kanunu ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda değişiklik öngören tasarı kabul edilerek yasalaştı. Kanuna göre, Kamu İhale Kanunu kapsamında sağlık hizmeti veren tüm idareler, birbirlerinden teşhis ve tedaviye yönelik mal ve hizmet alabilecekler.
Ar-Ge faaliyetleri kapsamında TÜBİTAK'ın yapacağı mal, hizmet ve danışmanlık hizmet alımlarıyla, savunma, güvenlik ve istihbaratla ilgili alımlar, Kamu İhale Kanunu kapsamı dışında olacak.
Kanun kapsamındaki idarelerin, Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü ana statüsündeki hizmetleriyle, et ve et ürünleri için Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğünden, ray üstünde çekilen araçlarda kullanılan monoblok tekerlek takımları için Makine Kimya Enstitüsünden yapacakları alımlar da Kamu İhale Kanunu kapsamı dışında olacak.
Uluslararası mükellefiyetlerden doğan veya ulusal amaçlı, savunma, güvenlik, insani yardım gibi durumlarda ortaya çıkabilecek acil ihtiyaçların, süratli ve etkin bir biçimde temini amacıyla, önceden güvenceler alınmasına olanak sağlayan anlaşma veya sözleşme yaparak, mal ve hizmet alımları yapılabilecek.
Ülkesinde ya da yabancı ülkede kamu görevlilerine rüşvet vermekten hüküm giyenler ihalelere katılamayacak.
İHALE İLAN SÜRELERİ
Belli istekliler arasında ihale usulü ve açık ihale usulüyle yapılacak ön ihaleler, Resmi Gazete yerine Kamu İhale Bülteninde ilan edilecek.
İlanların elektronik araçlarla yapılması halinde, ilan süresi 7 gün kısaltılabilecek. Böylece süre, 40 günden 33 güne düşürülebilecek.
İlan ile ihale ve ön yeterlik dokümanına Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden doğrudan erişim sağlanması halinde ilan, ihaleden 35 gün önce yapılacak. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılacak ihalelerde de ön yeterliği belirlenen adaylara yapılacak 40 günlük davet süresi 5 gün kısaltılabilecek.
İdareler, yaklaşık maliyeti genel bütçeli idarelerde 300 bin YTL, diğer idarelerde 500 bin YTL değerde veya bu değerleri aşan ihaleler için Kamu İhale Bülteninde ön ilan yapabilecek.
Uluslararası ilan yapılan haller dahil ön ilan yapılması halinde 40 günlük ilan ve davet süresi 24 güne kadar indirilebilecek.
Ön ilan yapılmış olması, idareye ihale yapma yükümlülüğü getirmeyecek. Ön ilan yapılan hallerde ihalenin açık ihale veya belli istekliler arasında ihale usullerinden biriyle gerçekleştirilmesi zorunlu tutulacak. Ön ilanlar, Kamu İhale Bülteninde ücretsiz yayımlanacak.
Ön yeterlik ilanında ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, yeterlikleri tespit edilenler arasından dokümanda belirtilen kriterlere göre sınırlanarak listeye alınan belli sayıda istekli veya yeterli bulunan isteklilerin tamamı teklif vermeye davet edilebilecek.
Yapım işleri, hizmet ve mal alım ihalelerinden işin özelliğinin uzmanlık veya ileri teknoloji gerektirmesi nedeniyle açık ihale usulünün uygulanamadığı işlerin ihalesiyle, yaklaşık maliyeti eşik değerin yarısını aşan yapım işi ihaleleri bu usule göre yaptırılabilecek. Teklif vermeye davet edilmeyenlere, davet edilmeme gerekçeleri yazılı olarak bildirilecek.
İLAN YAPILMAYACAK DURUMLAR
İdarenin 50 bin YTL'ye kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımlarıyla, doğal afetler, salgın hastalıklar, idarenin önceden öngöremediği can kaybına yol açacak olaylar veya savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması halinde ilan yapılmayacak.
İlan yapılmayan hallerde en az 3 istekli davet edilerek yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenecek.
Özelliğinden veya belli süre içinde kullanılma zorunluluğundan dolayı stoklanması ekonomik olmayan veya acil durumlarda kullanılacak ilaç, aşı, serum, kan ve kan ürünleri, anti-serum, ortez, protez, tıbbi sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleriyle, fikri ve sınai mülkiyet haklarının ulusal ve uluslararası kuruluşlar nezdinde tescilini sağlamak için gerçekleştirilen hizmet alımları, doğrudan sağlanabilecek.
YSK'YA DOĞRUDAN SATIN ALMA İZNİ
Genel veya mahalli seçimler ile Anayasa değişikliklerinin halk oyuna sunulması durumunda, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından yapılacak bazı mal ve hizmet alımlarıyla, mahalli seçimlerle ilgili İl Seçim Kurulu Başkanlıkları tarafından yapılacak oy pusulası basım hizmetleri de doğrudan satın alınabilecek.
TEKLİFLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Tekliflerin değerlendirilmesinde; öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılacak. Ancak teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden, eksik belgelerin tamamlanması yazılı olarak istenecek. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılacak ve geçici teminatları gelir kaydedilecek.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde kurumca belirlenen kriterleri esas alacak. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin ortaya çıkarılması amacıyla sınır değer, sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkili olacak.
EN AVANTAJLI TEKLİF BELİRLENECEK
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyatla birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenecek.
İhale kararları, onaylanmadan önce idareler, ihaleyi kazanan isteklinin, varsa ekonomik açıdan en avantajlı 2. teklif sahibinin, ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirecek ve buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorunda olacak. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal ettirilecek.
Onaylanan veya iptal edilen ihale kararları, en geç 3 gün içinde ihaleyi kazanan dahil olmak üzere, bütün isteklilere bildirilecek. Tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçeleri de kesinleşen ihale kararında belirtilecek. İstekliler, kesinleşen ihale kararıyla birlikte kendi tekliflerinin uygun bulunmama gerekçelerini de aynı anda öğrenecek.
İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren, doğal afetler ve olağanüstü durumlarda yapılacak alımlar ile milli savunma için yapılacak alımlarda 5 gün, diğer hallerde ise 10 gün geçmedikçe sözleşme imzalanamayacak.
İhaleyi alan istekliye, tebliğ tarihini izleyen 10 gün içinde, kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması istenecek. Yabancılar için bu süreye 12 gün ilave edilecek.
Yapım işlerinde gerekli değerlendirmeler yapıldıktan sonra, ihalenin, hesaplanan sınır değerin altında teklif veren isteklilerden biri üzerinde bırakılması halinde, kesin teminat, sınır değerin yüzde 6'sı oranında alınacak.
YAPILACAK İŞLER 15 GÜN İÇİNDE BİLDİRİLECEK
Kanun kapsamında yer alan idarelerin yapım işleri ile mal ve hizmet alımlarının sonuçları, en geç 15 gün içinde Kamu İhale Kurumuna bildirilecek. Bu sonuçlardan, kanun kapsamındaki ihalelere ilişkin olanlar, Kurum tarafından Kamu İhale Bülteninde yayımlanacak.
Mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita, kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınacak.
İDDİALARI İNCELEME YETKİSİ
Mevcut düzenlemede yer alan, ''Kurum gerekli gördüğü takdirde, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık bulunduğuna ilişkin iddiaları da inceler ve sonuçlandırır'' hükmü yürürlükten kaldırılacak.
Dava açma, icra takibi yapma ve mahkemelerce verilen kararlara karşı üst mercilere başvurmaktan vazgeçme yetkisiyle, üst dereceli mahkemelerce verilen kararlara karşı karar düzeltme yoluna gidilmesinden vazgeçme yetkisi Kurula ait olacak. Kurul kararları yerindelik denetimine tabi tutulamayacak.
KURUL BAŞKANI VE ÜYELERİ DERS VEREBİLECEK
Kurul Başkan ve üyeleri ile kurum personeli, hakemlik ve bilirkişilik yapamayacaklar, görevleri nedeniyle işledikleri ve kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından devlet memuru sayılacak.
Kurul üyeleri ve kurum personelinin cezai ve hukuki sorumluluğuna ilişkin Bankacılık Kanununun ilgili hükümleri uygulanacak.
Başkanın önerisi üzerine Kurul kararıyla üç başkan yardımcısı atanabilecek. Daire başkanlarının ataması başkanın önerisi üzerine Kurul kararıyla, diğer personelin ataması ise Başkan tarafından yapılacak. Mükteseplerine uygun bir kadroya atamaları gerçekleşinceye kadar süresi dolması nedeniyle görevi sona eren Kurul Başkan ve üyelerine almakta oldukları aylık ücret ile sosyal hak ve yardımların, Kurum tarafından yapılmasına devam olunacak.
Mükteseplerine uygun kadrolara atananlara, atama yapıldığı tarih itibariyle Kurum tarafından ödemede bulunulmasına son verilecek. Bir kamu kurumunda çalışmayanlardan, Kurul Başkan ve üyeliğine atanıp süresi dolması sebebiyle görevi sona erenlere, herhangi bir göreve veya işe başlayıncaya kadar, görevlerinin sona erdiği tarihte almakta oldukları aylık ücret ile sosyal hak ve yardımların Kurum tarafından yapılmasına devam edilecek. Kurum tarafından bu kapsamda yapılacak ödemeler 3 ayı geçemeyecek.
ŞİKAYET BAŞVURULARI
İtirazen şikayet başvurusunda bulunanlardan alınmakta olan başvuru bedeli, ihalelerin niteliği ve parasal büyüklükleri göz önünde tutularak yeniden belirlenecek. Buna göre, mal ve hizmet alımı ihalelerinde; yaklaşık maliyeti 500 bin YTL'ye kadar olanlarda bin YTL, 500 bin ile 1 milyon YTL arasında olanlarda 2 bin YTL, 1 milyon YTL ve üzerinde olanlarda 3 bin YTL alınacak.
Yapım işi ihalelerinde alınacak olan itirazen başvuru bedelleri ise yaklaşık maliyeti 1 milyon YTL'ye kadar olanlarda bin YTL, 1 milyon ile 10 milyon YTL'ye kadar olanlarda 2 bin YTL, 10 milyon ile 20 milyon YTL arasında olanlarda 3 bin YTL, 20 milyon YTL ve üzerinde olanlarda 4 bin YTL olacak.
Her türlü basılı evrak, form, ilan, doküman ve yayınlarla, elektronik Kamu Alımları Platformu'nun işletilmesinden elde edilecek gelirler, Kamu İhale Kurumu'nun gelirleri arasında sayılacak.
BAKANLAR KURULUNA TEMİNATI 4 KAT ARTIRMA YETKİSİ
İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını iddia eden aday veya istekliler, şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekler.
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olacak.
İtirazen şikayet başvurusunun, kurumun görev alanında bulunmaması hariç, reddedilmesi halinde yatırılan başvuru teminatı gelir kaydedilecek. Başvuranın haklı çıkması veya başvurunun kurumun görev alanında bulunmaması durumunda ise teminat iade edilecek.
İtirazen şikayette bulunanlardan, kanunda belirtilen bedelin 4 katı tutarına kadar başvuru teminatı alınmasına, Bakanlar Kurulu karar verebilecek. Böylece ihale sürecinin kesintiye uğratılmasının önlenecek. Başvuru teminatları, kurum hesabına yatırılacak. Bu teminatlar, ayrı hesaplarda tutulacak.
İdare veya Kurum, adaylar ve isteklilere tebligatları, bildirimleri; imza karşılığı elden, iadeli taahhütlü mektupla, elektronik ortamda veya faksla yapabilecek.
YEREL BASINDA İLAN
Kamu İhale Kanununda belirlenen tutardaki ihaleler, yerel basında da ilan edilmeye devam edecek.
İhaleler, Kamu İhale Kanununun ''ihale ilan süreleri ve kurallarını'' düzenleyen 13. maddesi hükümleri saklı kalmak üzere; ilan, ihale dokümanının verilmesi, katılım ve yeterliğe ilişkin belgelerin sunulması gibi ihale süreciyle ilgili aşamalar ile her türlü bildirimler, Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden gerçekleştirilebilecek.
Kanunun 13. maddesi uyarınca yapılacak ilanlar, aynı zamanda Elektronik Kamu Alımları Platformu'nda da yayınlanacak. Kanun kapsamındaki alımlarda, aday veya isteklilerin yeterliliğinin tespitine ilişkin olarak elekronik kamu alımları platformu üzerinden sistemler kurulabilecek. Kurum, bu sistemlerin kurulması, kurdurulması ve denetlenmesinde yetkili olacak.
ÇERÇEVE ANLAŞMA İMKANI
İdareler, ihtiyaç duydukları mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin açık ihale veya belli istekliler arasında ihale usulünü uygulamak kaydıyla, çerçeve anlaşmalar yapabilecek.
Teminat alınmasına ilişkin hükümler hariç olmak üzere, ihalelerin sözleşmeye bağlanması hakkında kanunda yer alan hükümler çerçevesinde, süresi 48 ayı geçmemek üzere çerçeve anlaşmalar imzalanabilecek.
Bütün koşulların baştan belirlenmiş olması kaydıyla tek istekli ile de çerçeve anlaşma yapılabilecek.
DİNAMİK ALIM VE ELEKTRONİK EKSİLTME
Kanun, AB direktiflerinde bulunan ve üye ülkelerde uygulanan, ''Dinamik alım sistemi'' ve ''Elektronik eksiltme'' gibi yeni alım yöntemlerinin kullanılmasına da izin veriliyor.
Dinamik alım sistemi, piyasada mamul olarak bulunan malların, elektronik ortamda alınımda kullanılabilecek. Sistemin kurulmasında, açık ihale usulü uygulanacak.
Elektronik eksiltme ise ilan ve ihale dokümanlarında belirtilmesi kaydıyla, açık ihale, belli istekliler arasında ihale ve kanunun ilgili maddeleri uyarınca gerçekleştirilen pazarlık usulü ihalede, tekliflerin değerlendirilmesinden sonra yapılabilecek.
BAKAN YILDIRIM'IN SÖZLERİ
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, tasarının yasalaşması nedeniyle yaptığı teşekkür konuşmasında, kanunlarda değiklikleri doğal karşılamak gerektiğini söyledi. Yıldırım, Kamu İhale Kanununun, ihale sistemini yeni baştan tanımlayan bir kanun olduğu için uygulamada da değişikliklerin kaçınılmaz olduğunu belirtti.
Yasanın getirdiği yenilikleri sıralayan Yıldırım, elektronik ihale usulünün başlayacağını, internet üzerinden ihaleye katılınabileceğini kaydetti. Yıldırım, böylece, daha fazla rekabet ve saydamlığın sağlanacağını ifade etti.
Yıldırım, kanunla uygulamada karşılaşılan olumsuzlukların olabildiğince giderildiğini ifade ederek, ''Milletin ihtiyacı olan sosyal, eğitim, ekonomiyle ilgili her türlü proje ve yatırımlarımız, kısa sürede, daha etkin kamu kaynaklarının daha dikkatli kullanılacak şekilde bu yasayla gerçekleşmiş olur'' dedi.
TBMM Başkanvekili Eyyüp Cenap Gülpınar, çalışma süresinin tamamlanması üzerine, birleşimi 25 Kasım Salı günü saat 15.00'de toplanmak üzere kapattı.
